اقتصاد ۲۴ - علیرضا عباسی رئیس پروژه فرایند‌های انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه اظهار کرد: پست برق شهید خرازی از ۳ مجموعه اصلی با عناوین AIS، NIS۲ و MIS۲ تشکیل شده است؛ AIS کلیدخانه ۴۰۰ کیلوولت است که برق ۴۰۰ کیلوولت را از ۲ مسیر تیران و چهلستون (شبکه سراسری ایران) به پست NIS۲ یا پست زنده‌رود انتقال می‌دهد.
وی افزود: پست NIS۲ که به‌صورت GIS (پست عایق گازی) است، برق ۴۰۰ کیلوولت را به ترانسفورماتور‌های ۶۳/۴۰۰ کیلوولت می‌رساند؛ برق با ولتاژ ۶۳ کیلوولت حاصل از تبدیل ترانسفورماتور‌ها به پست MIS۲ منتقل می‌شود و ازآنجا به مصارف نواحی مختلف ازجمله پست گندله‌سازی، پست احیای مستقیم و پست احیای مستقیم شهید خرازی ارسال می‌شود؛ از مصارف اصلی دیگر این پست، ناحیه نورد گرم ۲ است که هنوز ساخته نشده، ولی در مصارف این پست پیش‌بینی‌شده است.
رئیس پروژه فرایند‌های انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: مصرف برق نواحی معمولا به‌صورت مقاومتی-سلفی است، بنابراین توان مصرفی به‌صورت پس‌فاز بوده و مصرف‌کننده توان اکتیو و راکتیو هم‌زمان است؛ تعرفه مصرف توان اکتیو به‌صورت متعارف و براساس نرخ مصوب و میزان دیماند فولاد مبارکه تعیین می‌شود.
کاهش هزینه‌های برق با تولید توان راکتیو مصرفی در فولاد مبارکه
وی اذعان داشت: هزینه مصرف توان راکتیو به‌صورت جریمه در قبض برق فولاد مبارکه منظور می‌شود و معمولا رقمی قابل‌توجه است؛ توان راکتیو مصرفی نواحی را می‌توان با تولید توان راکتیو در پست‌های موجود جبران کرد، به عبارتی می‌توان توان راکتیو مصرفی نواحی را در محل فولاد مبارکه تولید کرد، به‌طوری‌که از شبکه سراسری توان راکتیو دریافت نشود و مشمول پرداخت جریمه و هزینه‌های مضاعف نشویم، تولید توان راکتیو توسط تجهیزاتی مانند خازن‌ها انجام می‌شود.
عباسی تصریح کرد: مجموعه تجهیزاتی که به این منظور استفاده می‌شوند، با توجه به روش کاربری و نوع تجهیزات تکمیلی، عبارت‌اند از: (SVCs (Static VAR Compensators و (FCBs (Fast Capacitor Banks که معمولا این تجهیزات علاوه بر تولید توان راکتیو و جبران‌سازی توان راکتیو موردنیاز مصرف، هارمونیک‌های موجود در خطوط الکتریکی مصرف را که نتیجه رفتار‌های مختلف بار‌های الکتریکی است نیز فیلتر می‌کند و از جاری شدن آن‌ها بر روی شبکه برق و ایجاد مشکلات مرتبط جلوگیری می‌نماید.
بیشتربخوانید: پروژه بومی‌سازی بالک‌های پاتیل‌بر سرباره در فولاد مبارکه
وی عنوان داشت: در فولاد مبارکه تجهیزات جبران‌ساز مذکور معمولا در سطح ۶۳ کیلوولت نصب می‌شوند تا بهترین کاربرد را داشته باشند؛ به این منظور برای بار‌های معمولی نواحی از FCB (که رفتار فیلترینگ معمولی دارند) و برای بار کوره‌ها و LFها از SVC (که رفتار فیلترینگ خاص برای بار‌های نظیر کوره‌های قوس الکتریکی دارند) استفاده شده است.
برنامه‌ریزی برای کاهش مصرف توان راکتیو پست برق
رئیس پروژه فرایند‌های انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه تأکید کرد: برای نصب وسایل مذکور باید از میزان بار مصرفی و همچنین نوع رفتار بار ازلحاظ رفتار هارمونیکی اطلاع دقیقی در دست باشد تا بیشترین بازدهی و عملکرد را داشته باشند و همچنین از بروز مشکلاتی نظیر ایجادرزونانس در فرکانس‌های هارمونیکی جلوگیری شود.
وی بیان داشت: با توجه به اینکه پست MIS۲ بار کوره‌ای ندارد، باید از FCB استفاده شود. زمانی که پست MIS۲ ساخته می‌شد، اطلاع دقیقی از بار‌هایی آتی این پست در دسترس نبود؛ بنابراین امکان ساخت و نصب FCB مناسب میسر نبود.
عباسی ادامه داد: پس از اینکه بار‌های مختلف به این پست متصل شد، مصرف توان راکتیو آن بالا رفت که مشمول پرداخت جریمه مصرف توان راکتیو شدیم؛ این جریمه به‌مرور و با افزایش مصارف این پست و همچنین افزایش هزینه برق افزایش یافت، تا جایی که به حدود ۸۰ میلیارد ریال در ماه رسید که در قبض برق ماهیانه فولاد مبارکه ثبت می‌شد.
نصب بانک خازنی FCB در فولاد مبارکه در راستای کاهش هزینه برق
وی اضافه کرد: این هزینه زیاد، همکاران اجرای پروژه‌های ناحیه انرژی و سیالات، توزیع برق و دفتر فنی ناحیه انرژی و سیالات و مهندسی کارخانه را بر آن داشت تا چاره‌ای برای رفع این مشکل بیابند که به همین منظور مقرر شد درخواست پروژه اولویت‌دار از سمت ناحیه انرژی و سیالات صادر شود، ولی با توجه به زمان‌بر بودن روند انجام چنین پروژه‌ای، برای رفع موقتی و سریع مشکل به‌وجودآمده، تصمیم بر این شد که از خازن‌های SVCهای پست MIS۱ که فعلا از شبکه خارج است، استفاده شود.
رئیس پروژه فرایند‌های انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه ابراز داشت: مطالعات مقدماتی و فعالیت‌های مربوطه توسط اجرای پروژه‌های انرژی و سیالات و واحد توزیع برق و دفتر فنی ناحیه انرژی و سیالات آغاز شد و در ادامه انجام فعالیت‌های مقدماتی، واحد طراحی مهندسی کارخانه نیز انجام مطالعات تکمیلی و نهایی طرح را با همکاری واحد‌های مذکور دنبال کرد.
وی تأکید کرد: مجموعه فعالیت‌های مذکور منتج به نصب یک مجموعه FCB مناسب و منطبق بر اصول مهندسی در پست برق شهید خرازی شرکت فولاد مبارکه شد؛ این فرایند حدود ۳ ماه طول کشید و نهایتا حاصل کار، صفر شدن مبلغ جریمه مصرف توان راکتیو پست است که حدود ۸۰ میلیارد ریال در ماه بود.
عباسی اذعان داشت: کل هزینه اجرای طرح اعم از بررسی‌های مهندسی و هزینه نصب و راه‌اندازی، کمتر از ۶ میلیارد ریال بوده است؛ راه‌اندازی سیستم جدید از ابتدای مهرماه انجام شد و تاکنون با موفقیت به فعالیت خود ادامه داده است.