اقتصاد ۲۴-مرداد ماه امسال بود که معاون پذیرش فرابورس ایران اعلام کرد که استقلال و پرسپولیس به زودی در فرابورس عرضه می‌شوند. آن زمان بیان می‌شد که این شرکت‌ها به علت ریسک و ابهامات مالی که دارند، نمی‌توانند در بازار اول و دوم فراوبرس پذیرش شوند، اما معامله آن‌ها در بازار پایه فرابورس ممکن است. اگرچه بعد از گذشته چهار ماه هنوز پذیرش استقلال و پرسپولیس در بازار سرمایه محقق نشده است. با اینحال طی روز‌های اخیر قربانزاد، رئیس کل سازمان خصوصی سازی در جلسه بررسی وضعیت خصوصی‌سازی باشگاه پرپولیس از ضرورت درج نماد پرسپولیس و استقلال تا بهمن ماه و عرضه اولیه این دو باشگاه خبر داده است.
نیاز به تضمین سودآوری استقلال و پرسپولیس
گفته می‌شود پیگیری‌ها برای پذیرش این دو باشگاه در بازار سرمایه با هدف شفاف شدن عملکرد و انضباط مالی صورت می‌گیرد. با اینحال از آنجا که این باشگاه‌ها زیانده هستند، تضمین سودآوری این دو باشگاه بعد از واگذاری نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در غیر این صورت سهامدارنی که سهام این باشگاه‌ها خریداری کنند، دچار ضرر و زیان خواهند شد.
بیشتر بخوانید: زمان عرضه اولیه سهام استقلال و پرسپولیس در بورس
طبق گفته قربانزاده؛ «ارزشگذاری این دو باشگاه در فروردین سالجاری انجام شده است که بر این اساس باشگاه پرسپولیس ۱۸۰۰ میلیارد تومان و باشگاه استقلال ۱۶۰۰ میلیارد تومان مطابق گزارشات کارشناس رسمی حسابداری ارشگذاری شده اند که البته بخش عمده آن مربوط برند باشگاه‌ها است و مطابق آن برند پرسپولیس ۱۱۰۰ میلیارد تومان و برند استقلال ۱۰۰۰ میلیارد تومان ارزشگذاری شده است.»
با اینحال باید دید که این باشگاه‌ها می‌توانند شرایط بورسی شدن را طی کنند و در این راه چه مشکلاتی دارند. نوید قدوسی، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص اظهار داشت: «هر شرکتی که بخواهد در بورس پذیرش شود، از نظر حاکمیت شرکتی و شفافیت باید شروط سهامی عام شدن را داشته باشد و اگر باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس این شرایط را ندارند به علت این است که هیات مدیره آن‌ها به نحوی نیست که مجمع شرکت به معنای مجمع تشکیل شده از سهامداران عام بتواند، هیات مدیره و نظام راهبری شرکت را تعیین و تکلیف کند. این مسئله نقص بزرگی است که در شرکت‌های دیگر هم داشته ایم.»
او ادامه داد: «در خصوص بحث شفافیت هم اگر از قبل مسائلی در آن است که شفاف سازی لازم در آن اتفاق نیفتاده و اطلاع رسانی لازم نشده، باید رفع و رجوع شود تا این باشگاه‌ها بتوانند در بازار سهام عرضه شوند. بدون داشتن این دو شرط عرضه این باشگاه‌ها نمی‌تواند عرضه موفقی باشد.»
آینده سهامداری استقلال و پرسپولیس
قدوسی خاطرنشان کرد: «از آنجا که این باشگاه‌ها زیانده هستند، سهامدار خرد از این سهم‌ها سودی نمی‌برد. چون در این شرکت‌ها سودی تولید نمی‌شود که بخواهد چیزی به سهامدار پرداخت شود. این مسئله هم یک نقص است. زیاندهی این شرکت‌ها یا به ساختار هزینه و درآمد آن‌ها یا به ساختار حاکمیتی‌شان باز می‌گردد. به هر دلیلی که باشد، این شرکت‌ها خیلی نمی‌توانند گزینه مطلوبی برای سهمداری باشند. اگرچه شاید انگیزه‌های دیگری برای خرید این سهام‌ها وجود داشته باشد. البته با این کار کیفیت بازار سرمایه به عنوان بازار سرمایه‌گذاری که به مردم معرفی می‌کنیم، پایین خواهد آمد و زیر سوال می‌رود.»
قدوسی با اشاره به شرایط پذیرش استقلال و پرپولیس گفت: «این باشگاه‌ها سرمایه‌های پایینی نیز دارند. این مسئله مقررات مخصوص به خود را دارد. شرکت بورش و فرابورس مقررات پذیرش دارند و شروطی لازم است برای شرکت‌هایی که می‌خواهند در این بازار‌ها پذیرش شوند.»
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «اگر این شروط بتوانند در مورد این شرکت‌ها احراز شوند، پذیرش می‌شوند. به هر حال هیات پذیرش در سازمان بورس وجود دارد و بررسی لازم را انجام خواهد داد که آیا باشگاه‌های استقلال و پرپلیس می‌تواند در بورس عرضه شود یا خیر. بحث سرمایه هم در همین زمینه می‌گنجد و آنجا به طور مصرح معلوم است که شرکتی که بخواهد در بورس پذیرش شود، چقدر باید حداقل سرمایه داشته باشد. اگر سرمایه این باشگاه‌ها در این حد نباشد، اصلا شرایط پذیرش را ندارند.»