اقتصاد ۲۴- اگرچه هنوز جزئیاتی از قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین منتشر نشده، اما برخی رسانه‌ها اطلاعاتی از این قرارداد منتشر کرده‌اند. اطلاعاتی که می‌گوید احتمالا بر اساس این قرارداد ایران امتیازات نفتی زیادی به چین داده است.
نشریه پترولیوم اکونومیست در ۱۲ شهریور ۹۸ مدعی شد که قرار است چین ۲۸۰ میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز ایران و ۱۲۰ میلیارد دلار در صنعت حمل و نقل ایران سرمایه‌گذاری کند.
همچنین محمود نبویان، نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفته بود چین در مقابل امتیازاتی که در این قرارداد از ایران گرفته، «تضمین داده است که تا ۲۵ سال از ما نفت خریداری کند.»
اما نفع چین از این قرارداد چیست؟
۱- چین در اولویت واگذاری پروژه‌های نفتی ایران است.
۲- چین نفت و گاز ایران را با ۳۰ درصد تخفیف می‌خرد.
بیشتر بخوانید: ۵ تا ۶ هزار چینی در ایران زندگی می‌کنند
۳-چین برای پرداخت پول نفت ایران دو سال مهلت دارد. بعد از این مدت هم می‌تواند بازپرداخت بدهی نفتی خود را با یوآن انجام دهد.
۴- چین می‌تواند دو سوم مبلغ خرید نفت و گاز را به صورت نقدی (یوآن) به ایران پرداخت کند و یک سوم را به شکل کالا و خدمات.
قرارداد ۲۵ ساله صادرات نفت ایران را افزایش داد؟
آنگونه که وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین از ۲۴ دی ماه وارد مرحله اجرایی شده است. اگرچه برخی می‌گویند چین مدام در حال افزایش خرید نفت خود از ایران است. البته خرید غیررسمی و با تخفیف!
شاید به همین دلیل (اجرایی شدن قرارداد ۲۵ ساله) بوده که بلومبرگ اعلام کرده چین در ماه نوامبر، ۱۸ میلیون بشکه معادل ۶۰۰ هزار بشکه در روز نفت خام از ایران خریده و خرید نفتش از ایران را ۴۰ درصد افزایش داده است. این رسانه همچنین ادعا کرده بود که چین نفت ایران را ۱۰ درصد پایین‌تر از قیمت بازار خریده است.
همزمان با انتشار خبر افزایش ۴۰ درصدی صادرات نفت به چین، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران هم در گفتگویی با فارس، افزایش یافتن صادرات نفتی ایران را تایید کرد و به فارس گفت: از گفتن اعداد و ارقام صادرات معذور هستم، فقط در همین حد می‌توانم توضیح دهم که وضعیت بهتر شده است. حالا با سه سرنخ مواجهیم؛ قرارداد ۲۵ ساله، افزایش صادرات ایران، افزایش ۴۰ درصدی خرید نفت چین. اما آیا قرارداد ۲۵ ساله باعث افزایش صادرات نفت به ایران شده است؟
چین شریک قابل اعتمادی است؟
ایران و چین در حالی اعلام کردند قرارداد ۲۵ ساله وارد مرحله اجرایی شده که اتاق بازرگانی تهران گزارش داده ایران از دی ماه ۹۹ تا تیرماه سال جاری (۷ ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۱)، در مجموع ۱۰٫۹ میلیون دلار نفت به چین فروخته است. در حالی که عربستان در هفت ماهه نخست امسال ۲۳ میلیارد دلار نفت به چین صادر کرده و این میزان دو هزار برابر میزان صادرات نفت ایران به چین بوده است.
کاهش ۹۹ درصدی خرید چین از ایران در زمان انعقاد قرارداد ۲۵ ساله اتفاق افتاد. سند راهبردی میان ایران و چین در فروردین ۱۴۰۰ امضا شد و چین از دی ماه ۹۹ تا تیر ۱۴۰۰، میزان خرید نفتش از ایران را ۹۹ درصد کاهش داد و حدود دو هزار برابر ایران از عربستان نفت خرید.