اقتصاد ۲۴- در روز‌های اخیر خبری منتشر شد که طی رخدادی نادر، مردی که در محفظه چرخ هواپیما پنهان شده بود جان به در برده و پس از پروازی ۱۱ ساعته زنده از آفریقای جنوبی به هلند رسیده است.
امکان زنده ماندن انسان در قسمت چرخ هواپیما خصوصا در پرواز‌های طولانی به دلیل شرایط دشوار بسیار نامحتمل و غیرمعمول است، با این حال غیرممکن نیست. اما شانس موفقیت واقعی افراد در این خصوص چقدر است و چه خطراتی جان آنان را تهدید می‌کند؟
نخست باید دانست که محفظه چرخ هواپیما، جایی که رایج‌ترین مکان برای مخفی شدن مهاجران غیرقانونی به شمار می‌رود، بسیار تنگ است. این محفظه در بسیاری از هواپیما‌ها حتی از صندوق عقب یک خودرو نیز کوچک‌تر است.
بر اساس گزارش اداره هوانوردی فدرال آمریکا، از سال ۱۹۴۷ تا نوامبر ۲۰۲۱ تعداد ۱۳۲ نفر با پنهان شدن در قسمت‌های مختلف هواپیما، از جمله محفظه چرخ‌ها، تلاش کرده‌اند تا به کمک پرواز‌ها جابجا شوند. از بین این افراد، تنها ۳۰ نفر توانسته‌اند جان سالم به در ببرند.
به عبارت دیگر در این روش ۷۷ درصد احتمال مرگ وجود دارد. این در حالی است که مقامات هوایی می‌گویند درصد تلفات بالاتر از این عدد است چرا که بخشی از مسافران قاچاق هوایی در اقیانوس‌ها و جا‌های پرت و دورافتاده سقوط می‌کنند. با این حال سقوط تنها خطری نیست که این افراد را تهدید می‌کند.
خطراتی که این مسافران ماجراجو به هنگام سفر هوایی با آن روبرو هستند بسیار زیاد است. باید دانست که دمای خارج از هواپیما در ارتفاع ۱۰ هزار پایی به ۸۰ درجه زیر صفر کاهش می‌یابد و شخص را در خطر سرمازدگی قرار می‌دهد. بنابر مطالعات انجام گرفته، افت دمای بدن به منفی ۷۳ درجه مرگ قطعی انسان را در پی دارد. یافته شدن جسد‌های یخ‌زده در محفظه چرخ پرواز‌ها رویه‌ای تکراری درباره مسافران قاچاق هوایی به شمار می‌رود.
اگر سرما این افراد را نکشد، خفگی در مرحله بعد در کمین آنان است. چرا که با رسیدن هواپیما به ارتفاع بالا سطح اکسیژن به طور خطرناکی پایین می‌آید. در ابتدا در ارتفاعات بالاتر از ۲۵۰۰ متر خطر کاهش هشیاری شروع می‌شود که می‌تواند فرایند‌های فیزیولوژیک بدن را مختل کند. در ارتفاعات بالاتر از ۶ هزار متر احتمال بروز آسیب حاصل از فشار پایین و آمبولی گاز پدید می‌آید. در این حالت ذرات نیتروژن به صورت حباب در خون پخش می‌شوند و می‌توانند باعث ایست قلبی شوند.
به این خطرات باید حوادث پرواز را نیز افزود. برخی از افراد در هنگام جمع شدن چرخ‌ها و بسته شدن دریچه له می‌شوند. برخی دیگر نیز در پرواز به هنگام بازشدن محفظه چرخ‌ها برای فرود از هواپیما پایین می‌افتند. در سال ۲۰۱۹ در لندن مردی در حیاط خانه‌اش در حال گرفتن حمام آفتاب بود که ناگهان یک مسافر قاچاق پرواز هوایی در چند قدمی‌اش به زمین اصابت کرد.
بیشتر بخوانید: افغان‌ها و سوری‌ها رکورددار درخواست پناهندگی در اروپا
وین زیسکال، خلبان سابق امریکن ایرلاینز می‌گوید: «افراد به دلیل کمبود اکسیژن هشیاری خود را از دست می‌دهند. یا هنگام باز شدن چرخ‌ها سقوط می‌کنند، یا به هنگام بسته شدن چرخ‌ها خرد می‌شوند یا چیزی را به درستی نمی‌چسبند و معمولا از هواپیما بیرون می‌افتند و می‌میرند. این بسیار غم‌انگیز است.»
معدود مواردی که با موفقیت انجام شده است با تاثیر شدید بر سلامت افراد همراه بوده است. از دست دادن موقت شنوایی و صدای وزوز در گوش، خونریزی شدید بینی بر اثر قرار گرفتن در معرض دمای انجماد و سطح پایین اکسیژن خون و تجمع اسید در مایعات بدن که می‌تواند منجر به کما و مرگ شود از عوارض چنین سفر‌های بسیار خطرناک است.
پیش از مورد اخیر، در ماه نوامبر سال گذشته یک تبعه اهل گواتمالا در قسمت چرخ فرودگاه بین‌المللی میامی پیدا شده بود. او در حالی که دو ساعت و نیم مدت پرواز را در این محفظه به سر برده بود پس از رسیدن به فرودگاه توسط گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده بازداشت شد.
تا کنون اغلب موارد فرار از طریق محفظه چرخ هواپیما از فرودگاه‌های قاره آفریقا گزارش شده است که ۳۴ مورد را در بر می‌گیرد. کوبا با ۹ مورد و جمهوری دومینیکن و چین نیز از جمله کشور‌هایی هستند که چنین مواردی را گزارش کرده‌اند.
این در حالی است که در اکثر موارد درخواست‌های پناهندگی مسافران قاچاق، که از سفر مخاطره‌آمیز هوایی جان به دربرده‌اند، در کشور مقصد رد شده و به کشور زادگاهشان بازگردانده شده‌اند.