اقتصاد ۲۴- محمدرحیم نیازی سیب‌زمینی را یک محصول استراتژیک عنوان کرد و افزود: مشکلات اخیر پیش آمده در بحث تولید و عرضه سیب‌زمینی، معلول ۲ علت است؛ نخست، کم آبی و تنش‌های گرمایی در فصل تابستان و دوم کاهش انگیزه سیب زمینی کاران برای کشت این محصول.
وی با اشاره به کاهش سطح و کیفیت منابع آبی زیرزمینی، خاطر نشان کرد: این مشکل ریشه در برخی سوءمدیریت‌های مسئولان و بهره‌برداران دارد علاوه بر این کاهش بارندگی‌ها در سال‌های اخیر مزید بر علت شده و میزان تولید را کاهش داده است. مسئولان وزارت نیرو و کشاورزان باید برنامه چگونگی مصرف آب را تهیه و تنظیم کنند که با حداقل آب مصرفی بیشترین محصول عاید کشاورزان شود.
این فعال اقتصادی نرخ سیب‌زمینی در سال‌های گذشته را منطقی ندانست و افزود: ارزانی سیب‌زمینی در سنوات گذشته باعث شد کشاورزان در ۵ سال گذشته ضرر و زیان زیادی متحمل شوند، ما در انجمن ملی سیب‌زمینی‌کاران تلاش زیادی کردیم که قیمت این محصول منطقی شود تا کشاورزان انگیزه تولید را از دست ندهند، اما همواره مسئولان در پی این هستند که سیب‌زمینی با حداقل قیمت به دست مصرف‌کنندگان برسد و چندان به پایداری تولید توجه ندارند.
نیازی سیستم عرضه و تقاضا را در کشور معیوب خواند و خاطر نشان کرد: قیمت محصول از کشاورز تا دست مصرف‌کنندگان حداقل ۳ برابر می‌شود و در این پروسه هم کشاورز ارزان‌فروشی کرده و هم مصرف‌کننده بالاتر از نرخ واقعی خریداری کرده است و این میان سوداگران هستند که سود‌های قابل توجهی نصیب آن‌ها می‌شود.
بیشتربخوانید:صادرات سیب زمینی متوقف شد
عضو هیات مدیره انجمن ملی سیب‌زمینی با اشاره به نداشتن آمار دقیق تولید، سطح زیر کشت و موجودی انبارها، تصریح کرد: عدم آمار دقیق باعث شده است که نتوانیم برای میزان صادرات و بذر سال آینده برنامه‌ریزی کنیم. به نظر من میزان سیب‌زمینی موجود در انبارها به اندازه نیاز است و من تقاضا دارم از کشاورزان که همه این محصول را برای گران شدن در انبارها دپو نکنند و سیب‌زمینی را با نرخ مناسب در بازار عرضه کنند.
به گفته وی، واردات سیب‌زمینی یک پروسه طولان و زمان‌بر است و ما از کشور‌های محدود مانند پاکستان می‌توانیم این نیاز را تهیه و تامین کنیم آنچه در این میان اهمیت دارد این است که آیا در زمان کوتاه سازمان حفظ نباتات می‌تواند از مبدا ورود تا مصرف سلامت محصولات وارداتی را در مدت زمان کوتاه تایید کند؟ نگرانی ما این است که سیب‌زمینی وارداتی حامل آفت باشد و باعث شیوع بیماری شود.
نیازی پیشنهاد داد؛ باید از کشاورزان خواسته شود که انبار‌های خود را در بازار عرضه کند واگر این مهم صورت نگیرد دولت مجبور به واردات خواهد شد و قیمت سیب‌زمینی کاهش پیدا خواهد و محصول در دست کشاورزان خواهد ماند از این‌رو بهتر است که کشاورزان محصول را از انبارها خارج کنند؛ در حال حاضر سیب‌زمینی طرح استمرار جیرفت به بازار آمده و تا حدودی شرایط کنترل شده است.
وی با اشاره به توقف صادرات در هفته‌های اخیر، بیان کرد: سیب‌زمینی از کشاورز بین ۸ تا ۱۰ هزار تومان خریداری می‌شود این در حالیست که در واحد‌های عرضه تا کیلویی ۲۰ هزار تومان نیز بفروش رسید.
نیازی با بیان اینکه در سال جاری حدود ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تن سیب‌زمینی تولید کردیم، افزود: دولت نظارت و پایش بر قیمت‌گذاری را رها و همین مسئله کنترل‌ها را دشوار کرده است و من بعید می‌دانم ورود دولت بتواند بازار سیب‌زمینی را کنترل کند و لازم است که دیدگاه بخش‌خصوصی در این زمینه پرسیده شود. باید به این نکته توجه کرد که قیمت گذاری دستوری هیچگاه جواب نداده است و این نظام عرضه و تقاضا است که در نهایت نرخ‌ها را مشخص می‌کند.
همچنین در این رابطه اکبر یاوری، عضو هیات مدیره اتحادیه بارفروشان در گفتگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در پاسخ به این پرسش که امروز سیب‌زمینی در میدان میوه و تره‌بار چقدر خرید و فروش شد؟ گفت: دولت سیب‌زمینی همدان را وارد میدان میوه و تره‌بار کرده و میادین میوه وتره‌بار سطح شهر‌ها را مکلف کرده است که این محصول را با نرخ مصوب ۱۰ هزار تومان عرضه کنند.
وی ادامه داد: در میدان اصلی سیب‌زمینی کیلویی ۹ تا ۱۱ خرید و فروش می‌شود. قیمت سیب‌زمینی کهنه کیلویی ۹ هزار تومان است که محصول شهر‌های همدان، کرمانشاه و اصفهان .. است، اما سیب‌زمینی فوق سوپر جیرفت که محصول نو است کیلویی ۱۱ هزار تومان خرید و فروش شد.
یاوری با اشاره به میزان سود واحد‌های سطح عرضه، گفت: واحد‌های صنفی می‌توانند بر فاکتور فروش سود ۳۵ درصدی اعمال کنند و احتساب این سود قیمت این محصول در واحد‌های صنفی سطح شهر حداقل به کیلویی ۱۳ تا ۱۵ هزار تومان رسیده است.
عضو هیات مدیره اتحادیه بارفروشان، گفت: به نظر من با واردات می‌توان این وضعیت را کنترل و کمبود‌ها را جبران کرد.