اقتصاد۲۴- سبزی پلوماهی، یکی از اصلی‌ترین و سنتی‌ترین غذا‌های شب عید ایرانی‌ها بوده و هست، ولی طی سالیان گذشته میزان استقبال خانواده‌های ایرانی از پخت این غذا برای شب عید کم و کمتر شده است که علت اصلی آن به افزایش شدید قیمت ماهی بر می‌گردد.
قیمت این محصول دریایی که همه کارشناس‌ها و متخصصان تغذیه به صورت مداوم مردم را به مصرف آن دعوت می‌کنند و از آن‌ها می‌خواهند طی هفته، حداقل یکی دو مرتبه آن را در سبد غذایی خود جا بدهند، چنان بالا رفته که حالا دیگر توان قشر عظیمی از مردم به تهیه آن نمی‌رسد؛ حتی برای تهیه ارزان‌ترین ماهی که قزل آلا است هم دیگر چندان تقاضایی وجود ندارد. قدرت خرید مردم دیگر پاسخگوی خرید گوشت ماهی نیست به طوری که دیگر در شهر‌های ساحلی شمال و جنوب و لب دریا هم ماهی با قیمت مناسب پیدا نمی‌شود.
قیمت ماهی در بازار
مشاهدات میدانی در بازار نشان می‌دهد هم‌اکنون ماهی کیلیکا با سر ۵۰۰ گرم در بازار به نرخ ۵۲ هزار و ۵۰۰ تومان، یک کیلوگرم ماهی قزل‌آلای بی‌استخوان ۱۷۴ هزار تومان، ماهی قزل‌آلای بی‌استخوان ۴۰۰ گرمی ۱۱۹ هزار تومان، فیله قزل سالمون ایرانی بدون تیغ ۵۰۰ گرمی ۱۴۲ هزار تومان، فیله ماهی شوریده جنوب ۷۰۰ گرمی ۱۸۷ هزار تومان، فیله ماهی شوریده جنوب ۶۰۰ گرمی ۱۵۹ هزار تومان، استیک ماهی شیر جنوب با پوست ۷۰۰گرمی ۲۱۵ هزار تومان، فیله ماهی حلوای سیاه ۷۰۰ گرمی ۱۷۲ هزار تومان، ماهی قزل‌آلای منجمد ۷۵۰ گرمی ۸۷ هزار تومان، ماهی سفید شکم خالی ۷۵۰ گرمی ۹۶ هزار تومان و ماهی قزل‌آلای سالمون ۵۰۰ گرمی ۹۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.
مقایسه قیمت ماهی در ۸ سال گذشته
براساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران در رابطه با متوسط قیمت اقلام خوراکی، ماهی قزل‌آلا در بهمن ماه امسال نسبت به همین ماه در سال گذشته ۶۸.۹ درصد افزایش قیمت داشت؛ به‌طوری که هر کیلو ماهی قزل‌آلا در بهمن سال پیش به‌طور متوسط حدود ۵۲ هزار تومان بوده که در دی‌ماه امسال به ۸۷ هزار تومان و بهمن‌ماه به بیش از ۸۸ هزار تومان رسید. قیمت ماهی قزل‌آلا در دی ماه سال‌جاری تا بیش از ۱۱۳ هزار تومان هم در هر کیلو فروش رفت. گفتنی است قیمت ماهی قزل‌آلا در ابتدای دولت یازدهم ۱۰ هزار تومان بود، ولی در اواخر دولت دوازدهم قیمت این محصول به مرز ۸۷ هزار تومان رسید که نشان‌دهنده افزایش ۷۷ هزار تومانی قیمت قزل‌آلا در ۸ سال گذشته بوده است.
بیشتر بخوانید: گردش مالی چند صد میلیارد تومانی مراسم چهارشنبه سوری
کاهش شدید سرانه مصرف ماهی در کشور
به‌دلیل برنامه‌ریزی‌های غلط سازمان شیلات و عدم حمایت دولت قبل از صنعت آبزی‌پروری در کشور قیمت انواع آبزیان با رشد زیادی روبه‌رو شده‌اند به همین دلیل به تبع این امر مصرف آنان در نزد عموم مردم با کاهش محسوسی روبه‌رو بوده است. در همین خصوص نبی‌الله خون میرزایی، رئیس سابق سازمان شیلات ایران با تأکید بر اینکه تولیدات شیلات در کشور یک میلیون و ۲۷۰ هزار تن است افزود: «در یک برنامه چهار ساله این میزان دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد. در سال‌های اخیر، باوجود تحریم جدید و با توجه به تغییرات اقلیمی، در شرایط دشواری برای تحقق اهداف قرار گرفتیم، اما با این حال بیش از ۹۲ درصد برنامه ششم محقق شد.»
این مقام مسئول بابیان اینکه مصرف سرانه آبزیان در کشور پایین است، افزود: «اگر میزان تولید۲ برابر و تمام آن در داخل کشور مصرف شود باز هم سرانه مصرف ما با جهان فاصله زیادی دارد. چون میانگین مصرف سرانه آبزیان در جهان ۲۴ کیلو است این در حالی است که مصرف سرانه ما ۱۳ کیلو و ۴۰۰ گرم است.»
ماهی برای مردم غذایی لاکچری شده است
به نظر می‌رسد با توجه به افزایش تولید قزل‌آلا در کشور و گرانی شدید این ماهی در ایام عید، هیچ‌گونه کمبودی در این زمینه وجود نداشته باشد به‌طوری که آرش نبی‌زاده، مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی در این خصوص به «ایران» گفت: در سال گذشته به دلیل خشکسالی تولید ماهی قزل‌آلا کاهش و قیمت این محصول افزایش یافت که سود این افزایش قیمت فقط به جیب دلالان رسید.
وی افزود: به دلیل افزایش قیمت قزل‌آلا و حمایت‌های زیاد از مرغ، اختلاف قیمت این محصول زیاد شده به‌طوری که قزل‌آلا سه برابر گران‌تر از مرغ است، به همین دلیل شاهد رنگ باختن مصرف قزل‌آلا در سفره ایرانیان هستیم. مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی اظهار کرد: واقعیت این است که قیمت تمام‌شده ماهی قزل‌آلا بالاست و مردم توان خرید ندارند به همین دلیل مازاد ماهی در مزارع آبزی‌پروری کشورمان وجود دارد، از این رو تولیدکنندگان مجبورند زیر قیمت ماهی تولیدشده خود را به ازای هر کیلوگرم ۵۵ هزارتومان به فروش برسانند.
نبی‌زاده با بیان اینکه قیمت ماهی قزل‌آلا در حال حاضر به ازای هرکیلوگرم ۷۵ هزارتومان است، خاطرنشان کرد: در واقع مصرف قزل‌آلا لاکچری شده و تولیدکنندگان در سال آینده در صورت ادامه وضعیت فعلی نابود خواهند شد، چون ماهی تولید شده خود را باید کیلویی ۸۰ هزارتومان یا نهایتاً ۶۷ هزارتومان به فروش برسانند.