اقتصاد۲۴- روسیه در جدیدترین مرحله رویارویی خود با «کشورهای متخاصم» در اروپا، صادرات گاز به لهستان و بلغارستان را متوقف کرد. شرکت دولتی گازپروم میگوید که نادیده گرفتن اولتیماتوم پوتین برای پرداخت هزینههای گاز از طریق روبل توسط این ۲ عضو ناتو، باعث قطع جریان گاز صادراتی روسیه به این کشورها شده است. این اقدام جدید مسکو نشاندهنده فاز جدیدی از درگیری میان جبهه ناتو و روسها است. کشورهای اروپایی دریافتهاند که پوتین بر تهدیدها و وعدههای خود درباره قطع گاز کشورهایی که طبق فرمان او هزینه گاز را به روبل پرداخت نکنند، پایبند است. قطع گاز حالا خشم مقامات و رهبران کشورهای اروپایی را برانگیخته است. آنها مسکو را به باجگیری گازی متهم کردهاند و وعده «واکنشی هماهنگ» به کرملین دادهاند. با این حال، خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به نقل از منابع آگاه، تایید کرده که ۴ کشور اروپایی تاکنون پرداختهای خود را از طریق روبل انجام دادهاند و ۱۰ شرکت اروپایی نیز حسابهای ویژهای برای پرداخت هزینه گاز به روبل روسیه افتتاح کردهاند.
روسیه عرضه گاز طبیعی به لهستان و بلغارستان را قطع کرده است و به این ترتیب واکنش خود را نسبت به تحریمهای غربیها علیه کشورش را تشدید کرد. به گزارش سی ان ان، غول انرژی دولتی روسیه، گازپروم روز چهارشنبه در توییتی اعلام کرد که عرضه گاز به شرکت گاز لهستانی «پی-جی نیگ» و «بلغارگازِ بلغارستان» را پس از اینکه خواستار دریافت روبل برای پرداخت به جای دلار یا یورو شد، اما آنها خودداری کردند، بهطور کامل متوقف کرده است. کمیسیون اروپا تصمیم برای توقف عرضه گاز را «باج خواهی» توصیف کرد و گفت که در حال هماهنگ کردن واکنش بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا است. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در بیانیهای گفت: «اروپاییها میتوانند اعتماد کنند که ما با کشورهای عضوی که در مواجهه با این چالش جدید تحت تاثیر قرار گرفته اند، متحد و در همبستگی کامل هستیم. اروپاییها میتوانند روی حمایت کامل ما حساب کنند.» پیجی نیگ در بیانیهای روز سه شنبه گفت که گازپروم به آنها اطلاع داده است که تحویل از طریق خط لوله «یامال» از روز چهارشنبه متوقف خواهد شد.
وزارت انرژی بلغارستان در بیانیهای اعلام کرد: گازپروم همچنین به بلغارگاز گفته است که از روز چهارشنبه عرضه گاز را قطع خواهد کرد. این وزارتخانه گفت که پرداخت به روبل غیرقابل قبول است و «خطرات قابل توجهی» برای بلغارستان به همراه دارد. در این بیانیه آمده است که طرف بلغارستانی بهطور کامل به تعهدات خود عمل کرده و تمام پرداختهای مورد نیاز طبق این قرارداد را به موقع، با جدیت و مطابق با مفاد آن انجام داده است. این خبر باعث شد که معاملات آتی گاز طبیعی ایالات متحده حدود ۳درصد افزایش یابد. رویترز گزارش داد که قیمت گاز اروپا صبح چهارشنبه حدود ۲۰درصد افزایش یافت. روسیه ماه گذشته اولتیماتومی را به کشورهای «غیردوست» داد مبنی بر اینکه باید از اول آوریل هزینه انرژی خود را به روبل بپردازند، در غیر این صورت خطر قطع شدن منابع حیاتی وجود دارد. اما جریان گاز تا روز چهارشنبه ادامه دارد. کرملین گفت که پرداخت برای تحویل گاز در زمان اعلام آن در اواخر آوریل یا اوایل ماه مه انجام میشود، به همین دلیل روسیه بلافاصله جریان گاز به اروپا را قطع نکرد.
تهدید پرمخاطره ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، موجی از شوک به اروپا وارد کرد که نمیتواند اقتصاد خود را برای مدت طولانی بدون انرژی روسیه حفظ کند. مسکو سیگنال واضحی ارسال کرد که میتواند در مقطعی جریان گاز طبیعی را کاهش دهد. فون درلاین گفت: «اعلام گازپروم مبنی بر توقف یکجانبه تحویل گاز به مشتریان در اروپا، تلاش دیگری از سوی روسیه برای استفاده از گاز بهعنوان ابزار باج خواهی است. این غیر قابل توجیه و غیر قابل قبول است.» او افزود که یک گروه مدیریت بحران گاز متشکل از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نمایندگان صنعت روز چهارشنبه برای بحث درباره هماهنگی عرضه جلسه داشتند. در خصوص جزئیات این موضوع، گزارش مفصلی در صفحه ۱۴ امروز درج شده است.
گور دسته جمعی در ماریوپل؟
شهردار شهر در محاصره ماریوپل، روز چهارشنبه در گفتگو با تلویزیون ملی اوکراین مدعی شد که سومین گور دسته جمعی در این شهر پیدا شده است. وادیم بویچنکو گفت: «علاوه بر گورهای دستهجمعی کشف شده در روستاهای مانگوش و وینوهرادن، اکنون شاهد وجود گورهای دسته جمعی دیگری نیز هستیم.» تصاویر ماهوارهای جدید گور دسته جمعی روستای «استاری کِریم» را نشان میدهد. شورای شهر در تلگرام اعلام کرد این تصاویر گودالهای حفاریشده در قلمرو قبرستان قدیمی کریمه را نشان میدهد. این شورا گفت: «آنها در ۲۴ مارس، پس از تصرف روستا توسط روسها ظاهر شدند و طول آنها حدودا ۷۰-۶۰ متر بود. شورا گفت که تا ۷ آوریل، طبق تصاویر جدید، بخشی از گودالها پوشیده شده بود و منطقه دفن بزرگ شده بود. در این بیانیه آمده است: «در ۲۴ آوریل گودالهای جدیدی ثبت شد. طول گور دسته جمعی به بیش از ۲۰۰ متر افزایش یافته است.» سی ان ان نمیتواند گزارش شهر درباره گورهای دسته جمعی را تایید کند. این تصاویر از آزمایشگاه «پلانت لبز» اولین بار توسط رادیو اروپای آزاد در روز دوشنبه گزارش شد. سی ان ان تصاویر ماهوارهای را که گویا گورهای دسته جمعی در وینوهرادن را نشان میدهد، بازبینی کرده است؛ اما فراتر از آشفتگی زمین مشخص نیست که چه چیزی در آنجا رخ داده است.
میلی: نظم بین المللی در خطر است
رئیس ستاد مشترک ارتش، ژنرال مارک میلی، روز سه شنبه به جیم اسکیوتو از سی ان ان گفت که اگر روسیه از تهاجم به اوکراین «بدون هزینه» فرار کند، کل «نظم امنیتی بین المللی جهانی» که پس از جنگ جهانی دوم برقرار شد، به خطر میافتد. ژنرال ارشد آمریکایی در پایان نشستی که به میزبانی لوید آستین، وزیر دفاع با کشورهای متحد در پایگاه هوایی رامشتاین در آلمان برگزار شد، بهطور اختصاصی با سی ان ان صحبت کرد. آستین کشورها را جمع کرد تا درباره وضعیت کنونی اوکراین گفتگو کنند.
بیشتر بخوانید: چرا نفت و گاز ایران به آسانی جای روسیه را نمیگیرد؟
میلی در این مصاحبه گفت: «اگر این موضوع به همین شکل باقی بماند، اگر پاسخی برای این حمله وجود نداشته باشد، اگر روسیه با این هزینه ندادنها کنار بیاید، به اصطلاح نظم بین المللی نیز از بین میرود و اگر این اتفاق بیفتد، ما وارد دورانی میشویم که خطرناک است. میلی گفت: «بی ثباتی بهطور جدی افزایش یافته است.» وی افزود: «آنچه در خطر است نظم جهانی امنیت بین المللی است که در سال ۱۹۴۵ برقرار شد. این نظم بین المللی ۷۸ سال دوام آورده و از جنگ قدرتهای بزرگ جلوگیری کرده است.» درحالیکه آمریکا در سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ به افغانستان و عراق حمله نظامی و این دو کشور را اشغال کرد، میلی ادعا کرد: «در این نظم بینالمللی ۷۸ساله کشورهای بزرگ جرات حمله نظامی به کشورهای کوچکتر نداشته اند. اقدام روسیه علیه اوکراین، دقیقا همان چیزی است که در اینجا اتفاق افتاده است.»
هشدار میلی درباره پیامدهای بالقوه جهانی اقدامات روسیه در اوکراین همچنین بر احساس فوریت کنونی ایالات متحده و متحدانش به آنچه آنها میگویند یک مقطع حساس است، تاکید میکند. اندکی پس از مصاحبه میلی، آستین همچنین بر اهمیت حرکت سریع برای ارائه کمکهای نظامی مورد نیاز اوکراین تاکید کرد و در یک کنفرانس خبری گفت: «ایالات متحده و سایر متحدان و شرکای آن هیچ زمانی برای تلف کردن ندارند. ارائه کمکهای اساسی برای مقابله با روسیه ادامه دارد.» وزیر دفاع آمریکا تصریح کرد: «ما هیچ زمانی برای تلف کردن نداریم. جلسات توجیهی به وضوح نشان داد که چرا هفتههای آینده برای اوکراین بسیار مهم خواهد بود؛ بنابراین ما باید با سرعت جنگ حرکت کنیم.» آستین گفت: مصممتر از همیشه برای حمایت از اوکراین هستیم.» آستین به تعهد آلمان برای ارسال ۵۰ سامانه ضد هوایی «چیتا» به اوکراین اشاره کرد که آن را روز سه شنبه اعلام کردند. آستین گفت که دولت بریتانیا اعلام کرد که قابلیتهای ضدهوایی اضافی را نیز در اختیار اوکراین قرار خواهد داد و کانادا نیز اعلام کرد که هشت خودروی زرهی را به اوکراین ارائه خواهد کرد. آستین همچنین گفت که او فکر میکند که اوکراین در آینده، یک بار دیگر خواستار عضویت در ناتو شود. او در این کنفرانس خبری گفت: «من فکر میکنم که ناتو همیشه بر اصول خود مبنی بر حفظ درهای باز متعهد باقی بماند؛ بنابراین نمیخواهم درباره آنچه ممکن است پیش آید، حدس بزنم.»
بیشتر بخوانید: توافق ایران و چین برای توسعه همکاریهای نظامی
ژنرال میلی همچنین روز سه شنبه از سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه بهدلیل اظهارات اخیرش درباره خطر جنگ هستهای انتقاد کرد و گفت: این نوع صحبتها توسط هر رهبر ارشد یک قدرت هستهای «کاملا غیرمسوولانه» است. میلی در مصاحبهای با سیانان گفت: «هر زمانی که یک رهبر ارشد یک دولت-ملت، شروع به صحبت از اتم میکند، همه آن را جدی میگیرند.» لاوروف روز دوشنبه گفت که بازدارندگی هستهای «موضع اصولی روسیه» است؛ اما او افزود: «خطر جدی است، واقعی است و نمیتوان آن را دست کم گرفت.» میلی گفت که ارتش آمریکا به همراه دوستان و متحدان تهدید هستهای روسیه را زیر نظر دارند. سی ان ان اوایل این ماه گزارش داد که ارتش ایالات متحده بهطور مداوم زرادخانه هستهای روسیه را تحت نظر دارد، زیرا جنگ در اوکراین ادامه دارد و آستین دو یا سه بار در هفته توسط ژنرال ارشد آمریکایی که بر تسلیحات هستهای و دفاعی ایالات متحده نظارت دارد، از اخبار مطلع میشود. ایالات متحده هیچ نشانهای از روسیه برای آماده سازی سلاحهای هستهای برای استفاده در طول جنگ ندیده است؛ اما دو منبع آگاه با ارزیابیهای اطلاعاتی جدید به سی ان ان گفتند که مقامات آمریکایی بیش از هر زمان دیگری از زمان جنگ سرد نگران تهدید روسیه به استفاده از سلاح هستهای هستند.