اقتصاد۲۴- درحالی در بازار شاهد افزایش قیمت گوشت قرمز هستیم که دامداران از مازاد دام و نبود علوفه شاکی هستند و قیمت دام زنده نیز فاصله بسیاری با قیمت گوشت گوسفندی دارد.
قیمت انواع گوشت قرمز در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ به شرح زیر است:
قیمت‌ها به تومان است (تحلیل بازار):
راسته با استخوان گوسفندی
۱۵۹،۰۰۰
ران کامل ممتاز گوسفندی
۱۷۲،۰۰۰
کف دست گوسفندی با ماهیچه
۱۵۸،۰۰۰
ران پاک کرده گوساله
۱۶۶،۰۰۰
سر دست پاک کرده گوساله
۱۶۵،۰۰۰
گردن گوسفندی
۱۳۳،۰۰۰
قلوگاه گوساله
۱۴۷،۰۰۰
گردن گوساله
۱۲۹،۰۰۰
قلم گوساله
۱۶،۰۰۰
سردست گوسفندی
۱۳۱،۰۰۰
ماهیچه گوساله
۱۶۳.۰۰۰
دمبالیچه گوسفندی
۸۹،۰۰۰
نیم شقه سردست گوسفند
۱۲۸.۰۰۰
شقه لاشه گوسفندی
۱۲۹،۰۰۰
نیم شقه ران گوسفندی
۱۳۵،۰۰۰
بررسی قیمت کالا‌های اساسی در پایان فروردین‌ماه نشان می‌دهد که از بین ۵۲ کالایی که در ۹ گروه بررسی شده‌اند، قیمت ۴۵ کالا در یک سال گذشته بین پنج (گوشت گوساله و موز) تا ۱۶۷ (سیب‌زمینی) درصد افزایش است.
دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود برای حمایت از مصرف‌کنندگان و متعادل شدن بازار گوشت قرمز، با ممنوعیت صادرات دام زنده، واردات ۱۰ هزارتن گوشت قرمز و خرید حمایتی دام توسط شرکت پشتیبانی امور دام اقدام کرد؛ اما وجود دلالان و واسطه‌گران در این صنعت اجازه کاهش قیمت‌ها را نمی‌دهد.
قیمت گوشت قرمز در بازار کشور‌های اطراف مانند ترکیه ارزان‌تر است، اکنون قیمت گوشت قرمز در تهران از نرخ کشور‌های اطراف ما بیشتر است؛ به طوری که قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی کیفی در ترکیه کمتر از ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
بیشتر بخوانید: سرنوشت ماکارونی در انتظار روغن!
به نظر می‌رسد تورم انتظاری در بازار گوشت، یکی از دلایل افزایش قیمت آن است. با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های دامی، کسری نهاده و مسئله حذف ارز ترجیحی انتظار افزایش قیمت گوشت در بازار ایجاد شده و این در حالی است که قیمت‌های سرسام‌آور گوشت در بازار ایران واقعی و منطقی نیست.
در حالی که قیمت خرید گوشت از دامدار در محدوده هر کیلو ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان است با قیمت‌های نجومی گوشت در بازار مواجه هستیم. صادرات دام نیز ممنوع بوده و واردات گوشت نیز انجام شد، اما همچنان بازار گوشت ساماندهی نشده است و یک مرتبه شاهد افزایش قیمت در بازار هستیم. پس دلیل نوسان قیمت چیست؟
نبود علوفه ناشی از خشکسالی گریبانگیر دامداران
علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی در این خصوص می‌گوید: با توجه به کاهش بارندگی در سال جاری و خشکسالی در مراتع، وزن گوسفند‌ها کم است. به دلیل نبود صحرا برای تغذیه گوسفندان، دامداران ناچار به تأمین علوفه دستی شده‌اند که گران است.
وی اضافه می‌کند: با احتساب قیمت هر کیلو جو ۱۲ هزار تومان، یونجه هشت هزار تومان و کاه شش هزار تومان طبیعی است که قیمت گوسفند توسط دامدار افزایش یابد.
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی می‌گوید: خبر داریم که مقداری زیادی از گوسفندان کشور به عراق قاچاق می‌شود که منجر به کمبود دام در بازار و به‌دنبال آن افزایش قیمت گوشت گوسفندی شده است.
اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت گوشت، افزایش قیمت دام است
ملکی اضافه می‌کند: اصلی‌ترین دلیل افزایش قیمت گوشت، افزایش قیمت دام است، با افزایش یک برابری قیمت گوسفند، قیمت گوشت دو برابر می‌شود. در روز‌های اخیر قیمت دام زنده بین چهار تا پنج هزار تومان افزایش یافته که بر قیمت گوشت نیز مؤثر بوده است.
اما در مقابل منصور پوریان، رئیس شورای تأمین دام کشور با تاکید بر اینکه قیمت گوشت نه تنها افزایش نیافته بلکه کاهش نیز داشته است، می‌گوید: البته برخی از رسانه‌ها بدون دلیل اخباری مبنی بر افزایش قیمت گوشت گوسفند منتشر کرده‌اند که صحت ندارد. در روز‌های اخیر قیمت گوشت کاهشی بوده، زیرا قیمت دام کاهش یافته است.
وی اضافه می‌کند: بخش دام کشور در وضعیت ویژه‌ای قرار گرفته؛ به طوری که با وجود عرضه گسترده دام، مصرف گوشت نیز کاهش یافته است.
رئیس شورای تأمین دام کشور می‌گوید: در نیمه اول سال به ویژه در بهار با کاهش مصرف گوشت مواجه هستیم؛ در حالی که در این زمان، تولید و عرضه گوشت افزایش می‌یابد.
قاچاق دام توجیه ندارد
پوریان اضافه می‌کند: موضوعاتی همچون افزایش قیمت گوشت یا قاچاق آن به دیگر کشور‌ها در شرایط فعلی توجیه‌پذیر نیست. میزان دام عرضه شده در کشور بسیار زیاد است به طوری که بیش از ۱۰ استان کشور در هفته‌های گذشته اعلام کردند با مازاد دام سبک مواجه شده‌اند.
۶ میلیون رأس دام مازاد در کشور وجود دارد
وی ادامه می‌دهد: لازم است وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت دام مازاد موجود در کشور سریعاً تصمیم‌گیری و اقدام کند. میزان دام مازادی که توسط دامداران اعلام شده برابر شش میلیون رأس است که دو میلیون از آن باید به صورت اورژانسی وارد بازار شود که شامل کشتار، خرید حمایتی و یا حتی صادرات است.
رئیس شورای تأمین دام کشور می‌گوید: در چنین شرایطی، دولت برای صادرات دام سبک، عوارضی نیز در نظر گرفته است؛ بنابراین اگر دامداری قصد صادرات دام داشته باشد باید عوارض زیادی را پرداخت کند. دولت می‌تواند از سود این عوارض استفاده کرده و به کمک آن بازار مصرف را مدیریت و تعدیل کند.
پوریان اضافه می‌کند: اکنون عرضه گوشت در بازار به قدری زیاد است که بسیاری از فروشندگان، خرید مجدد نداشته‌اند؛ از طرفی گوشت افزایش قیمت نیز نداشته و حتی شاهد کاهش قیمت‌ها نیز بوده‌ایم. با این وجود خریداری در بازار وجود ندارد.
وی ادامه می‌دهد: وضعیت بخش تولید دام در کشور به گونه‌ای است که به مدیریت صحیح نیازمند است. با توجه به خشکسالی و کم‌آبی فراگیر، شرایط تولیدکنندگان مناسب نیست و حتی استان اصفهان نیز اعلام کرده با مازاد دام و عدم توانایی تغذیه دام‌های موجود مواجه است.
دام موجود در کشور ضعیف و نیم‌گوشت است
رئیس شورای تأمین دام کشور می‌گوید: بخشی از دام‌های فعلی موجود در کشور به دلیل خشکسالی، به صورت نیم‌گوشت است. اکنون بیشترین بره عرضه شده در میادین، ضعیف یا نیم‌گوشت است، بره‌هایی که ضریب گوشتی کمی دارند، این‌گونه نام‌گذاری می‌شوند. خشکسالی بیشترین تأثیر خود را بر بخش دام که ضعیف‌تر است می‌گذارد.
پوریان اضافه می‌کند: دولت مجوز واردات ۱۰ هزار تن گوشت برای تنظیم بازار داخلی صادر کرده و از طرفی برای صادرات دام عوارض تعیین کرده است تا به کمک آن، با صادرات این دام‌های ضعیف، علاوه بر مدیریت بخش مصرف و جلوگیری از نوسانات قیمتی به بخش تولید نیز کمک شود.
قاچاق عکس‌العملی در مقابل شرایط نامناسب دامداران است
وی تصریح می‌کند: قاچاق درواقع عکس‌العمل است؛ زمانی‌که دامدار با مشکل مواجه است مجبور به خروج غیرقانونی دام از کشور می‌شود؛ بنابراین اگر صادرات و واردات دام مدیریت شود شاهد قاچاق نخواهیم بود.
رئیس شورای تأمین دام کشور می‌گوید: اینکه می‌گویند قیمت گوشت افزایش یافته ناشی از نبود گوشت و عرضه دام نیست. هر کیلو گوشت بره نر کشتاری چاق اکنون در محدوده ۶۵ تا ۶۷ هزار تومان قیمت‌گذاری شده و سایر بره‌ها نیز در محدوده‌های قیمتی کمتر معامله می‌شود. اما متأسفانه به دلیل نبود مدیریت صحیح در بازار، شاهد گرانی گوشت در بازار هستیم.
پوریان در پایان خاطرنشان می‌کند: اگر مدیریت صحیح وجود داشت با این حجم از عرضه گوشت نباید شاهد نوسان و افزایش قیمت گوشت باشیم.