اقتصاد۲۴- روسیه که به علت حمله به اوکراین تحت تحریم کشور‌های غربی قرار گرفته، فروش تخفیفی نفت و گاز مایع را شروع کرده و به این ترتیب مشتریان بزرگ ایران از جمله افغانستان و پاکستان را به سوی خود جذب کرده است. روسیه در مذاکره بازیابی توافق هسته‌ای در آخرین لحظات شرایط جدیدی را مطرح کرده و لغو تحریم‌های ایران را به تاخیر انداخته و به این ترتیب روابط میان ایران و روسیه متزلزل و شکننده شده است.
ایران به علت توسعه برنامه‌های هسته‌ای هدف تحریم کشور‌های غربی قرار گرفته و تجارت این کشور محدود شده است. صادرت گاز مایع نه تنها برای گرمایش و پخت و پز بلکه برای سوخت خودرو‌ها هم استفاده می‌شود و یکی از منابع مهم کسب درآمد ارزی به شمار می‌آید. رئیس صنایع نفت ایران در مصاحبه با رسانه‌های محلی در این زمینه گفت: «ما گاز مایع تنی حدود ششصد تا هفتصد دلار به افغانستان می‌فروختیم. اما به تازگی این کشور درخواست کاهش قیمت به مبلغ تنی چهارصد و پنجاه دلار را کرده است.»
عرضه گاز ارزان قیمت روسیه، سایر کشور‌های تولید کننده گاز از جمله قزاقستان و ازبکستان را مجبور به کاهش قیمت کرده است.
به گزارش سایت آماری ورد متر، ایران سالانه نه تریلیون فوت مکعب (بیست و پنج صدم متر مکعب) گاز طبیعی خشک (پر از متان و بدون مایع) تولید می‌کند. این کشور پس از آمریکا و روسیه سومین کشور بزرگ تولید کننده گاز در جهان است. حدود یک سوم تولیدات گاز طبیعی ایران صادر می‌شود. ایران برای فروش گاز با عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان قرارداد دارد. تحلیلگران بر این باورند که فقط عراق مشتری بلند مدت گاز ایران خواهد بود. رئیس شرکت ملی گاز ایران در یک کنفرانس مطبوعاتی که اواسط ماه اردیبهشت صورت گرفت، گفت: «عراق در تلاش است که قرارداد خرید گاز از ایران را تمدید کند.» وی همچنین تصریح کرد: «با ترکیه بر سر قرارداد جدید سالانه در حال مذاکره هستیم. قرارداد فعلی ترکیه به زودی به پایان می‌رسد.»
بیشتر بخوانید: چگونه تحریم‌های روسیه بر صادرات نفت و فولاد ایران تاثیر گذاشت؟ / هند و چین اصلی‌ترین مشتریان نفت کشور‌های تحریمی
روزنامه نگاران ایرانی به تازگی خبر دادند که روسیه با فرض صادرات گاز به ترکیه قراردادی برای اجاره مخزن گاز طبیعی این کشور برای مدت سه سال امضا کرده است. چنانچه صادرات گاز روسیه به ترکیه صورت گیرد، صادرات گاز ایران آسیب جدی خواهد دید.
ایران امیدوار است که با اعمال تحریم‌های نفتی و گازی کشور‌های غربی علیه روسیه، مذاکره برای احیای توافق هسته‌ای پیشرفت کند. انتظار می‌رود آمریکا در ازای بازگشت ایران به چارچوب توافق هسته ای، تحریم‌های اعمال شده علیه این کشور را لغو کند. اما روسیه ماه مارس از آمریکا خواست برای لغو تحریم‌ها علیه ایران در جریان مذاکرات احیای توافق هسته ای، به روسیه تضمین‌های لازم دهد. روسیه می‌گوید برای ادامه همکاری هایش به ویژه در مسائل اقتصادی با ایران به تضمین کتبی ایالات متحده نیاز دارد. پس از پایان مذاکره ایران انتظار دارد که برخی از تحریم‌ها از جمله تحریم صادرات انرژی ایران لغو شوند. اما مذاکرات تا کنون به دلیل عدم پاسخ امریکا به خواسته‌ها و پیشنهاد‌های ایران برای تداوم و به نتیجه رسیدن مذاکرات، معلق مانده است. ایران در مجامع بین الملل به روسیه متکی و روی سیاست‌های آن در طرفداری از خود حساب کرده، ولی اکنون و در پی کش مکش‌های انرژی و بحران اوکراین از این کشور سرخورده و ناامیده شده است.
منبع: نیکی / تحریریه دیپلماسی ایرانی