اقتصاد۲۴- اولین گزارش تفریغ دو ماهه دیوان محاسبات از بودجه ۱۴۰۱ منتشر شد که در این گزارش، تحقق بیش از ۷۹درصدی درآمد‌های مالیاتی، اجرای کامل ۱۰درصد از بند‌های منتخب قانون بودجه و عملکرد ضعیف بانک‌ها در اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه مسکن تصریح شد. براساس بررسی‌های به عمل آمده از ابتدای سال جاری تا تاریخ ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱، در مجموع بیش از ۸۸ هزار میلیارد تومان از منابع عمومی بودجه (معادل ۶.۳۲ درصد کل منابع بودجه) وصول شده که این رقم برابر ۳۷ درصد مبلغ مصوب کل منابع بوده است. همچنین، بیش از ۱۲۳ هزار میلیارد تومان در قالب مصارف عمومی بودجه (معادل ۸.۸۴ درصد کل مصارف) توسط خزانه‌داری دراختیار دستگاه‌های اجرایی قرار گرفته که این مبلغ برابر ۵۲ درصد مبلغ مصوب کل مصارف بودجه برای بازه زمانی موضوع این گزارش بوده است. در عین حال، بررسی عملکرد اجزاء، بند‌ها و تبصره‌های منتخب قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور در بازه زمانی دو ماهه نخست موید آن است که از مجموع ۱۱۰ مورد، ۱۰ درصد (۱۱ مورد) با اجرای کامل، ۴۰ درصد (۴۴ مورد) با اجرای ناقص و ۵۰ درصد (۵۵ مورد) با عدم اجرا همراه بوده است. شایان ذکر است میان این احکام، تعداد ۱۷ حکم می‌بایست تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری تدوین، تهیه، تصویب و ابلاغ دستورالعمل می‌شد که صرفا درخصوص ۱۸ درصد آن‌ها (تعداد ۳ حکم) اقدام لازم صورت پذیرفته است.
کل مبلغ وصولی منابع عمومی بیش از ۶ درصد مبلغ مصوب شد
واکاوی‌های دیوان محاسبات از عملکرد دو ماهه اجرای قانون بودجه سال جاری نشان می‌دهد که اقدامات دولت درخصوص وصول درآمدها، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، واگذاری دارایی‌های مالی و مجموع منابع عمومی دولت نسبت به مبالغ مصوب، به ترتیب ۶۴، ۱۳، ۳ و ۳۷ درصد بوده است. کل مبلغ وصولی بابت منابع عمومی در دو ماهه نخست سال جاری کمی بیش از ۶ درصد مبلغ مصوب کل منابع عمومی دولت برای سال ۱۴۰۱ بوده است. یافته‌های دیوان محاسبات حاکی است به استثنای «درآمد‌های مالیاتی» با ۷۹.۵ درصد وصولی و سایر درآمدها با ۵۱.۵ درصد وصولی، در سایر بخش‌ها همچون درآمد‌های گمرک، فروش نفت، واگذاری اموال منقول و غیرمنقول و منابع حاصل از واگذاری طرح تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، عملکرد وصول منابع کمتر از میزان قابل‌انتظار بوده، به‌گونه‌ای که درصد وصولی آن‌ها بین ۰.۰۴ تا ۱۵.۳ درصد مبالغ مصوب دو ماهه ارزیابی شده است.
بیشتر بخوانید: نرخ بیکاری دو رقمی در ۹ استان ۹۸
لازم به ذکر است درخصوص «فروش و واگذاری انواع اوراق مالی و اسلامی» مبلغ وصولی صفر بوده است. براساس گزارش دیوان محاسبات کشور، در مجموع بیش از ۱۲۳ هزار میلیارد تومان از اعتبارات هزینه‌ای و بیش از ۱۴۶۰ میلیارد تومان از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و بیش از ۲۷ هزار میلیارد تومان از اعتبارات تملک دارایی‌های مالی به دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی تخصیص یافته است. مبالغ تخصیصی اعلام شده به‌ترتیب معادل ۷۲.۹ درصد، ۳.۳ درصد و ۱۱۷.۹ درصد از مبلغ مصوب دو ماهه به تفکیک اعتبارات هزینه‌ای، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و تملک دارایی‌های مالی بوده است.
کم ترین ردیف‌های درآمدی مالیات کدامند؟
همچنین در بحث تسهیلات تکلیفی بانک‌ها، یافته‌ها حکایت از آن دارد که پیرامون وام قرض‌الحسنه ازدواج، بانک سپه با ۳۱۷۶ فقره، بانک ملی با ۵۹۰۹ فقره، بانک توسعه تعاون با ۵۸۳ فقره و بانک کشاورزی با ۴۲۷۷ فقره تخصیص وام ازدواج به متقاضیان تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ موافقت نموده‌اند. از سوی دیگر، اما آمار‌های دو ماهه نخست سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که در موضوع تسهیلات قرض‌الحسنه ودیعه یا خرید یا ساخت مسکن، به جز بانک مسکن با تخصیص مبلغ دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به داوطلبان، سایر بانک‌های دولتی در این زمینه فاقد هرگونه عملکردی بوده‌اند.
از دیگر یافته‌های دیوان محاسبات می‌توان به بیشترین و کمترین تحقق درآمد‌های مالیاتی در دو ماهه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱ اشاره کرد که بر این اساس، بیشترین تحقق ردیف‌های درآمدی به ترتیب مربوط به درآمد حاصل از اخذ عوارض از واردات میوه، سبزیجات و سموم کشاورزی، درآمد حاصل از اخذ عوارض از تولید و واردات وسیله نقلیه و درآمد حاصل از افزایش ۴ درصد عوارض واردات کالا‌ها و محصولات فرهنگی به ترتیب با ۱۷۲ درصد، ۱۶۹ درصد، ۱۴۸ درصد بوده است و کمترین تحقق به ردیف‌های درآمدی مالیات بر واحد‌های مسکونی لوکس، خودرو‌های لوکس و خانه‌های خالی با صفر درصد اختصاص یافته است.
بیشترین ردیف‌های درآمدی گمرک کدامند؟
در این میان، بیشترین تحقق ردیف‌های درآمد‌های گمرکی به ترتیب مربوط به درآمد‌های حاصل از اجاره ساختمان‌ها و اراضی، درآمد حاصل از عوارض از واردات میوه و سبزیجات و سموم کشاورزی و درآمد حاصل از اخذ عوارض از تولید و واردات وسایل نقلیه عمومی به‌ترتیب با ۲۱۵ درصد، ۱۷۲ درصد و ۱۶۹ درصد بوده و کمترین تحقق ردیف‌های درآمد‌های گمرکی مربوط به درآمد حاصل از افزایش ۱۵ درصد به عوارض گمرکی، حقوق ورودی واردات گوشی‌های موبایل ساخته‌شده خارجی با قیمت بیش از ۶۰۰ دلار، به‌ترتیب با یک و ۳ درصد تحقق است.
شایان ذکر است بررسی‌های دیوان محاسبات از پایگاه ثبت اطلاعات کارکنان نظام اداری (پاکنا) حاکی از آن است که در دو ماهه اول سال ۱۴۰۱ از مجموع ۲۲۷۶ دستگاه اجرایی (ستادی) صرفا تعداد ۶۹۳ دستگاه اقدام به ثبت حداقل یک لیست حقوق و مزایا با وضعیت تایید نهایی در سامانه مذکور نموده و تعداد ۱۵۷۳ دستگاه اجرایی هیچ‌گونه لیستی بارگذاری ننموده‌اند.