اقتصاد24 - آیین‌هایی که همه‌ساله به منظور بزرگداشت مقام کارگر در روز جهانی کارگر در کشور ما برگزار می‌شود، در جای خود یک سنت حسنه و در‌خور تقدیر است. اما این آیین‌های بزرگداشت یک حلقه مفقوده دارد که اجازه نمی‌دهد کارگران به عنوان بخش مهمی از قشر حقوقبگیر جامعه ما از برگزاری این آیین‌ها و سخنرانی‌هایی که مقامات عالی‌رتبه دولت به همین مناسبت در اینجا و آنجا ایراد میکنند احساس شادمانی و رضایت خاطر کنند.
حلقه مفقوده مورد بحث تامین رفاه و قدرت خرید قشر کارگر و به طور کلی اکثریت قریب به اتفاق گروه‌های حقوقبگیر در جامعه امروز ایران است. کارگران و دیگر گروه‌های حقوقبگیر که براساس آمارهای مراجع رسمی خود دولت دریافتی ماهانه آنها با فاصله‌ای زیاد در زیر خط فقر قرار دارد، برخلاف دارندگان مشاغل آزاد، به جز حقوق و دستمزدی که ماهانه به حساب‌شان واریز می‌شود، هیچ منبع درآمدی ندارند و به همین سبب در یک روند کاملا طبیعی قدرت خرید آنها در برابر غول گرانی و افزایش مداوم قیمت‌ها هر روز فاصله بیشتری با خط فقر پیدا می‌کند و اگر دولت هر چه زودتر دست به چاره‌جویی اساسی برای جلوگیری از رشد قیمت کالاهای اساسی مورد نیاز مردم نزند و اسب سرکش تورم را که حالا برخی صاحب‌نظران اقتصادی آن را در محدوده‌ای بالاتر از ۵۰ درصد برآورد میکنند مهار نکند، بسیاری از کارگران و دیگر قشرهای حقوقبگیر با عبور از خط فقر به خط فلاکت سقوط خواهند کرد که در آن صورت بزرگداشت مقام کارگر در روز جهانی کارگر برای افراد این قشر واجد هیچ ارزشی نخواهد بود.
اینکه امروز به دلیل افزایش نجومی قیمت گوشت قرمز این ماده غذایی از سفره درصد بسیار بالایی از کارگران و به طور کلی خانوارهای حقوقبگیر حذف و مصرف آن به یک حسرت بزرگ برای این خانوارها تبدیل شده است، خود به تنهایی یک ضایعه اقتصادی- اجتماعی بزرگ برای کشور پهناور و چهار اقلیمی چون ایران است که مقامات و مسوولان دولت با هیچ استدلالی نمی‌توانند آن را توجیه کنند چون باعث و بانی به وجود آمدن این ضایعه چیزی جز سوءمدیریت و سوءتدبیر و نبود هماهنگی‌های لازم در برنامه‌ریزی‌ها و سیاستگذاری‌های اقتصادی دولت نمی‌تواند باشد. گرانی‌هایی که به خصوص در یکی دو سال اخیر کمر خانوارهای حقوقبگیر کارگری و کارمندی را خم کرده تنها به افزایش قیمت و گرانی گوشت قرمز محدود نمی‌شود.
قیمت میوه و تره‌بار و سبزیجات و خصوصا اقلامی چون پیاز و سیب‌زمینی که ماده اصلی سفره غذای قشرهای حقوقبگیر را تشکیل می‌دهد به حدی افزایش پیدا کرده که به جرات می‌توان گفت مدت‌هاست حسرت خوردن چند عدد میوه از هر نوع که باشد، بر دل کارگران و خانواده‌های آنها باقی مانده است. سوای اثرات افزایش نجومی نرخ ارز و کاهش ذلت‌بار ارزش پولی ما در به وجود آمدن وضعیت کنونی و گرانی‌های کمرشکن، بی‌عملی و بی‌تفاوتی سازمان‌های مرتبط به تهیه و تامین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم همچون وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت که مسوولیت حوزه بازرگانی کشور را هم بر عهده دارد از دیگر عوامل موثر در افزایش بی‌حساب و کتاب قیمت‌ها و خالی شدن سفره‌های قشر کارگر و اکثریت حقوقبگیر از ضروری‌ترین مواد غذایی است که افزایش چشمگیر قیمت برنج و چای و دیگر اقلامی از این قبیل در روزهای اخیر حلقه‌های مفقوده روز بزرگداشت مقام کارگر در کشور ما را افزایش داده است.
گرچه افکار عمومی در جامعه ما به مسوولیت‌ناپذیری‌ها و فرافکنی‌های مقامات دولتی در ارتباط با افزایش نرخ تورم، کاهش قدرت خرید مردم و بالا آمدن بی‌وقفه خط فقر سال‌هاست عادت کرده و می‌داند که این‌بار هم مسوولان امور با مبرا کردن خود از هر گونه تقصیر و خطا همه گناه‌های وضع اقتصادی موجود را به گردن تحریم‌های اقتصادی آمریکا و کمبودها و گرانی‌های تحمل‌ناپذیر اخیر را هم به گردن حوادث مرتبط با جاری شدن سیل اخیر در برخی از مناطق شمال، غرب و جنوب کشور خواهند انداخت. اما نمی‌توانند واقعیت تلخ فشارهای سنگین معیشتی را که به کارگران و دیگر قشرهای حقوقبگیر جامعه وارد می‌شود و خطر بروز بحران‌های اجتماعی را در جامعه افزایش داده است نادیده بگیرند و با سخنرانی و تجلیل‌های لفظی از مقام کارگر روی این واقعیت‌های تلخ سرپوش بگذارند.
برای قشر کارگر جامعه ما هیچ بزرگداشت و تجلیلی به اندازه برخورداری از مقداری رفاه و افزایش قدرت خرید حائز اهمیت نیست و تامین این دو خواسته مهم تنها با افزایش حقوق و دستمزد که با نرخ تورم کنونی معنایی جز توزیع تعداد بیشتری اسکناس‌های به شدت تضعیف شده و فاقد پشتوانه تولید، نخواهد داشت امکان‌پذیر نخواهد بود. درمان این درد بزرگ به جای قرص‌های مُسکن، به داروهای شفابخش نیاز دارد، افزایش سطح معافیت‌های مالیاتی حقوق و دستمزدها با در نظر گرفتن خط واقعی فقر، معاف کردن خانوارهای زیر خط فقر واقعی از پرداخت هرگونه هزینه‌های درمانی، قائل شدن تخفیف در هزینه مصرف، آب، برق و گاز و سایر خدمات انحصاری دولت نمونه‌هایی از داروهای شفابخشی است که دولت باید به عنوان کمک به افزایش قدرت خرید کارگران و دیگر حقوق‌بگیران زیر خط فقر واقعی در روز بزرگداشت مقام کارگران برای این قشر جامعه تدارک ببیند و تامین کند.
*استاد دانشگاه
منبع: جهان صنعت