اقتصاد۲۴-در حالی آمار و ارقام ارائه شده از سوی فعالان کسب و کار دیجیتال از سوی دولت پذیرفته نیست که هنوز آمار متقنی در این زمینه ارائه نشده است.
مرکز آمار ایران در حالی نود و هشتمین سال تاسیس خود را پشت سر می‌گذارد که مناقشه بر سر آمار هنوز ادامه دارد.
مساله‌ی آمار همچنان مساله‌ای مبهم در ایران است. پیش از این نیز مصوبه‌ای در خصوص اینکه آمار ارائه شده تنها از سوی مرکز آمار ایران قابل اتکاست، به تصویب رسید اما همین مصوبه در آستانه صد سالگی مرکز آمار ایران توسط دولت سیزدهم زیر سئوال رفت و استناد مقامات در حوزه آمار تورم به آماری بود که از سوی بانک مرکزی ایران ارائه شده بود.
حالا در محلی بسیار پرمناقشه، یعنی میزان ضرر و زیان کسب و کارهای اینترنتی، مساله اختلاف بر سر آمار مجددا حاد شده است.
رییس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران پیش از این اعلام کرد: در گزارش اتاق بازرگانی آمده است که واحدهای صنفی و بنگاه‌های اقتصادی طی یک ماه گذشته با قطعی و محدودیت اینترنت، زیان ۸۰ هزار میلیارد تومانی دیده‌اند.
در حالی وزیر ارتباطات و معاون وزیر صمت آمار اعلامی در خصوص سهم پلتفرم‌های فیلتر شده را بسیار اندک توصیف کرده است که مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در گزارشی که تیرماه سال ۱۴۰۰ منتشر کرد، اعلام کرده است: اکنون ۷۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی به منظور ارائه کالا یا خدمات خود علاوه بر وب‌سایت از شبکه‌های اجتماعی نیز استفاده می‌کنند. همچنین ۲۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی علاوه بر وب‌سایت از اپلیکیشن موبایل به منظور ارائه کالا یا خدمات خود بهره می‌برند.
در این گزارش تاکید شده است: طبق نظرسنجی به عمل آمده توسط پرسشنامه، در میان شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مختلف اینستاگرام با ۸۳ درصد، بیشترین سهم استفاده را در میان واحدهای تجارت الکترونیکی دارا بوده است.
پس از اینستاگرام، واتس‌آپ ۵۳ درصد، تلگرام ۴۳ درصد، وبلاگ و فیسبوک ۸ درصد، پیام‌رسان سروش ۵ درصد، پیام‌رسان‌های ایتا، بله، گپ ۳درصد، آی‌گپ ۲ درصد و سیگنال ۱ درصد در استفاده واحدهای تجارت الکترونیکی از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مختلف نقش آفرینی کرده‌اند.
آمار دقیق نیست
حالا اما وزیر ارتباطات، با اشاره به نگرانی‌ها درباره آسیب دیدن کسب‌وکارهای اینترنتی و آمارهای متناقض از تعداد کسب‌وکارهای آسیب‌دیده، گفت: برای ما حتی یک کسب‌وکار هم که از تصمیمات امنیتی این روزها متأثر شده باشد، مهم است اما رقم‌های مطرح‌شده درباره اثر بستن یک پلتفرم خارجی بر اقتصاد دیجیتال، کارشناسی نیست و لازم است که نهادهای ذی‌ربط ارزیابی دقیقی از این مسئله ارائه دهند.
عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در نشست هم‌اندیشی مدیران کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان‌های سراسر کشور با اشاره به اقدامات انجام‌شده طی یک سال گذشته، اظهار کرد: تمام تلاش ما در یک سال گذشته بر افزایش کیفیت زیرساخت‌های ارتباطی کشور، توسعه دولت هوشمند، شتاب بخشی به توسعه صنعت فضایی، هوشمندسازی شبکه پستی، تکمیل شبکه ملی اطلاعات و توسعه اقتصاد دیجیتال متمرکز بوده است و در این مسیر توفیقات مهمی کسب شده است که لازم است برای مردم تبیین شوند.
وی به تلاش‌های شبانه‌روزی مدیران و مسئولان وزارت ارتباطات در ایام اخیر اشاره کرد و افزود: با توجه به محدودیت دسترسی به برخی پلتفرم‌های خارجی که با تصمیم مراجع امنیتی اعمال شده است، تمام تلاش ما در این ایام، فراهم کردن بستر لازم برای برقراری ارتباطات آحاد مردم و تسهیل کسب‌وکار آنان در فضای مجازی بوده است که تجلی آن ارائه پایدار خدمات توسط پلتفرم‌های ایرانی بوده است، به‌گونه‌ای که خوشبختانه هیچ سرویس داخلی در این مدت قطع یا مختل نشد.
از ۸۰۰ هزار تا ۱۱ میلیون!
اتاق بازرگانی و فعالان فضای مجازی و استارتآپی و مراکز پژوهشی همچون موسسه پژوهشی بتا،آمارهای ۹ تا ۱۱ میلیون کسب و کار مرتبط با اینستاگرام را مطرح می کنند و از گردش مالی ۱۸ تا ۳۲ هزار میلیارد تومانی دراین پلتفرم سخن به میان می آورند اما از سوی دیگر معاون وزیر صمت معتقد است:«تجارت الکترونیکی» و کسب و کار مجازی در کشور دست کم هزار و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در سال فروش دارد و صدها زیرشاخه دارد و کسب‌وکارهایی که در اینستاگرام بودند، کمتر از ۳ درصد این عدد بودند. سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) هم در همین زمینه می گوید: تخمین زده می‌شود بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار نفر در اینستاگرام صفحه تجارت الکترونیک داشته باشند که بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار شغل را شامل می‌شود.
حمایت بر مبنای کدام آمار؟
در چنین شرایطی که هنوز آمار مشخصی در خصوص میزان خسارت، تعداد فعالان کسب و کار مجازی و ... روشن نیست، دولت سخن از حمایت زا کسب و کارهای آسیب‌دیده می‌کند.
روشن نیست این حمایت از چه طریقی صورت خواهد گرفت و مبنای محاسبه ضرر و زیان کیست.
این سئوال بزرگی است که پیش روی سیاستگذار قرار دارد. امیرحسین اسدی مدیرکل دفتر خدمات کسب‌وکار وزارت صنعت، معدن و تجارت از تخصیص بسته حمایتی دو هزار میلیارد تومانی برای تبلیغات کسب‌وکارهای متضرر از قطعی اینترنت در صداوسیما و شبکه‌های اجتماعی خبر داده است اما هنوز شرایط تخصیص تسهیلات به این گروه روشن نیست.