اقتصاد۲۴- بتن یکی از مصالح بسیار پرکاربرد در صنعت ساخت و ساز است که در احداث زیرساخت های هر کشوری نقش بسیار مهم و کلیدی ایفا می کند. در این بین فناوری ها و محصولات نوین همواره باعث افزایش و ارتقای کیفیت بتن و افزایش دوام سازه ها شده اند و همین امر موجب کاهش هزینه های تعمیر و نگهداری و حفظ محیط زیست و کاهش برداشت روزافزون انسان از منابع طبیعی شده است. الیاف مصنوعی که از 70 سال گذشته در خدمت بشر برای مصارف مختلفی قرار گرفته است، در صنعت عمران و ساخت باعث ایجاد تحولی شگرف و موثر در راستای کاهش هزینه های اجرایی و افزایش دوام شده است. معمولا از الیاف با جنس پلی اولفین (پلی پروپیلن و پلی اتیلن) به دلیل سازگاری زیادی که در محیط بتن دارد و قیمت تمام شده مناسب، در بتن استفاده می شود. بتن الیافی به واقع یکی از قدیمی ترین کشف های بشر بوده که در گذشته در شکل و ظاهر ملات های مسلح شده با پشم و موی حیوانات و کاه باعث افزایش عمر بناها می شده و در دنیای مدرن امروز در قالب الیاف مصنوعی و مهندسی شده با خواص مکانیکی و عملکردی بالا نمایان شده است. اما یکی از سوالاتی که همواره در ذهن افرادی که به تازگی با تکنولوژی بتن الیافی روبرو می شوند، ایجاد می شود این است که روش اجرا و هزینه های بتن الیافی چه تفاوتی با روش های سنتی دارد؟ پس با ادامه مقاله همراه باشید.
بتن الیافی کاربردهای وسیعی دارد و در واقع هر جایی که از بتن استفاده می شود، می توان از الیاف نیز بهره برد، فقط با این تفاوت که در برخی کاربردها می توان میلگرد را جایگزین کرد، و در برخی دیگر باید به عنوان افزودنی در کنار میلگرد استفاده شود. برای مثال در کاربردهایی مانند کفسازی های بتنی، محوطه سازی های صنعتی، روسازی بتنی بنادر، فرودگاه ها، آزادراه و جاده ها، شاتکریت و لاینینگ تونل ها، سگمنت و قطعات پیش ساخته بتنی، سقف های عرشه فولادی و سنتی می تواند به عنوان جایگزین میلگردهای حرارتی و طاقت خمشی مورد استفاده قرار گیرد. از طرفی در محیط های خورنده می تواند به منظور افزایش دوام بتن و کاهش عمق و عرض ترک خوردگی ها و کاهش نفوذپذیری مورد استفاده قرارگیرد.
از این رو و با توجه به طیف وسیعی از کاربردها باید در مورد هزینه مصرف و اجرای بتن الیافی نیز نکاتی را درنظر داشت.
نکته اول: تولید بتن الیافی نیاز به تجهیزات ویژه ای ندارد و فقط می بایست الیاف را در بچینگ کارخانه بتن و یا در تراک میکسر در محل پروژه به بتن اضافه کرد و تنها باید زمان بیشتری برای پخش و یکنواخت شدن الیاف در بتن اعمال نمود.
نکته دوم: اجرای بتن الیافی بسیار آسان تر از روش های سنتی مانند مش بندی در روسازی های بتنی یا شاتکریت و قطعات پیش ساخته بتنی است. کافی است الیاف را به بتن اضافه کنید، از اینجا به بعد الیاف خودش می داند چطور عمل کند که ترک ها را به بهترین شکل حفظ کند و باعث افزایش باربری پس از ایجاد ترک خوردگی های اولیه و طاقت خمشی شود.
نکته سوم: هزینه اجرای بتن الیافی در کابردهای مختلف نسبت به روش های سنتی و مسلح سازی با میلگرد کمتر است و میزان کاهش آن متفاوت است. برای مثال در کفسازی و روسازی های بتنی که یکی از پرمصرف ترین کاربردهای الیاف بتن است، هزینه های اجرایی در بسیاری از موارد تا 50 درصد نیز کاهش می یابد. کاهش هزینه های اجرایی شامل کاهش هزینه عامل مسلح کننده یعنی تبدیل میلگرد به الیاف جایگزین میلگرد فورتا و کاهش هزینه های نصب مانند حذف نیاز به عملیات مش بندی و حذف تهیه و نصب اسپیسر می شود. از طرفی سرعت اجرا نیز افزایش می یابد و به جای صرف زمان زیادی برای مش بندی، می توان پروژه را در مدت زمان کمتری پایان داد. از طرفی در پروژه های کفسازی صنعتی بتنی، دیگر نیازی به سیستم پمپاژ نیست و همچنین فضایی برای دپو و نگهداری میلگرد یا مش اشغال نمی شود. پس مشاهده می شود که هزینه های اجرای بتن الیافی به مراتب بسیار به صرفه تر از روش های سنتی مسلح سازی بتن است، که در دورانی که اقتصاد نه تنها در کشورمان بلکه همه جهان دچار تنش های زیادی است، می تواند در کنترل هزینه ها و پیشبرد پروژه های دولتی و خصوصی با کمترین هزینه و زمان، کمک حال ما در این شرایط باشد.
برای مثال در یک پروژه روسازی بتنی برای محوطه سازی یا کفسازی داخل سالن صنعتی، اگر با ضخامت 15 سانتی متر اجرا شود، هزینه هر مترمربع مسلح کردن بتن با الیاف ماکرو پلیمری پلی تار ماندگار (جایگزین میلگرد) حدود 60 هزار تومان می شود، در حالیکه هزینه و دستمزد اجرای میلگرد در همین پروژه حداقل 120 هزار تومان می شود. در یک پروژه 10هزار مترمربعی، عددی بالغ بر 600 میلیون تومان صرفه جویی در هزینه های اولیه ایجاد می شود، و همچنین با افزایش دوام می توان هزینه های تعمیر و نگهداری را نیز به شدت کاهش داد.
کاربرد پر مصرف دیگری که از الیاف ماکروسینتتیک می توان به جای مش بندی استفاده کرد، شاتکریت تونل های آب و فاضلاب، راه و راه آهن و معادن می باشد. همانطورکه می دانید هزینه های اجرای مش در داخل تونل ها بسیار زیاد و از طرفی اجرای آن بسیار پیچیده، زمان بر و خطرناک است. همینطور خطاهای اجرایی بالاست و مصرف بتن برای ایجاد پوشش مناسب روی میلگردها بالا می رود و ریباند نیز افزایش می یابد. از شاتکریت الیافی می نوان به جرات بعنوان بهترین راه حل برای رفع معضلات در ساخت تونل ها و افزایش کیفیت و سرعت اجرا نام برد. هزینه های اجرای شاتکریت الیافی در هر مترمربع می تواند بیش از 30 درصد کمتر از شاتکریت سنتی باشد، علاوه بر این باعث افزایش ایمنی و کاهش خطرات جانی و کاهش ریباند و مصرف مصالح و حفظ بهتر محیط زیست می گردد.
به یاد داشته باشیم روش های نو اگر درست و در محل به جای خود به کارگیری شوند، باعث ایجاد تحولات بزرگی در پروژه های عمرانی می شوند که گاهی از نگاه و دقت مهندسین غافل می ماند. البته ذکر این نکته ضروری است که به کارگیری الیاف با کیفیت و با جنس و مقدار مصرف مناسب اصلی ترین پارامتر در مصرف و اجرای بتن الیافی است که باید توسط متخصصین همین امر یعنی بتن های الیافی توصیه و محاسبه گردد. بنابراین هوشیار باشید تا در دام افرادی که فقط به فکر فروش الیاف بتن بدون هیچگونه تخصص و اطلاعی از دانش فنی مربوط به بتن الیافی هستند، نیفتید. جهت دریافت مشاوره اجرای بتن الیافی با همکاران ما در کانتک تنها نمایندگی انحصاری الیاف فورتا در ایران در ارتباط باشید.