محمدآیتی، اقتصاد24- اختلاف بسیار زیاد قیمت سوخت در ایران با کشورهای همسایه ناشی از پرداخت یارانه به فرآورده‌های نفتی و بحران سوخت در کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان، موجب شده است قاچاق مواد سوختی بیشترین آمار کالاهای قاچاق از داخل به خارج از کشور را به خود اختصاص دهد؛ قیمت سوخت در کشورهای همسایه به گونه‌ای محاسبه می‌شود که قاچاق بنزین از ایران برای قاچاقچیان سودده است و اختلاف قیمت سوخت در ایران و کشورهای همسایه تجارت پرسودی را برای آن‌ها به وجود آورده است.
مساله‌ای که هم منتقدان و هم موافقان اصلاح نرخ حامل‌های انرژی به آن اعتقاد دارند، این است که غیرواقعی بودن نرخ بنزین و سایر حامل‌های انرژی در ایران و ارزان بودن نرخ این دست از فرآورده‌های نفتی در کشور آفتی است که به قاچاق سرمایه‌های ملی از کشور منجر می‌شود و پرداخت یارانه 70 درصدی دولت به این بخش، قاچاق آن را برای سودجویان جذاب کرده است.
قاچاق سوخت از مرزهای کشور افزون بر لطمه‌های جبران‌ناپذیری که به اقتصاد کشور می‌زند، به طور قطع ضریب امنیت در مرزهای کشور را هم به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
اسدالله قره‌خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در این خصوص به اقتصاد24 گفت: آمارها نشان می‌دهند که روزانه حدودا 8 الی 10 میلیون لیتر قاچاق سوخت در کشور رخ می‌دهد که بنزین بیشتر در شرق کشور و به کشورهایی مثل افغانستان و گازوئیل بیشتر در جنوب کشور و به کشورهای حوزه خلیج فارس قاچاق می‌شود.
وی افزود: افرادی که تانکر چندهزار لیتری را قاچاق می‌کنند نمی‌توانند از یک جایگاه، تانکر را پر کنند پس مشخص است که از یک نیروگاه یا کارخانه، سوخت را تامین می‌کنند و احتمال اینکه می‌توانند این حجم بالای سوخت را قاچاق کنند تبانی با برخی مسئولان نظارتی در جاهایی است که کنترل‌ها انجام می‌شود و این روند به تنهایی کار یک نفر نیست و مطمئناً باند قاچاق به باند قدرت وصل هستند.
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس دهم تصریح کرد: توزیع مواد سوختی از طریق پالایشگاه‌ها، انبارهای نفت یا جایگاه‌های سوخت و یا خارج از این جایگاه‌ها انجام می‌شود. به طور مثال مصرف سوخت نیروگاه برق 1000 مگاواتی سالانه حدودا 12 میلیون لیتر است و احتمال اینکه این نیروگاه یک روزنه قاچاق باشد، هست.
وی با بیان اینکه توزیع سوخت را باید هوشمندسازی کنیم افزود: ضعف دستگاه‌های نظارتی و کنترلی است که باعث انجام قاچاق از سوی برخی افراد یا باندها می‌شود زیرا کسی نمی‌تواند به تنهایی اقدام به استخراج و پالایش نفت کند و بدون پشتوانه، قاچاق امکان‌پذیر نیست، پس در سیستم نظارتی و کنترلی ما اشکالات جدی و ضعف وجود دارد که عده‌ای نمی‌خواهند یا نمی‌توانند مانع قاچاق شوند.
قره‌خانی بیان کرد: ما شاید نتوانیم آنطور که باید و شاید برای جلوگیری از قاچاق سوخت در مرزها اقدام کنیم ولی می‌توانیم از مبادی داخلی قاچاق مثل پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها و کارخانجات و... جلوگیری کنیم.
سخنگوی کمیسیون انرژی ادامه داد: کسی که با حقوق بسیار پایین در جایگاه سوخت کار می‌کند هر لحظه امکان دارد که کارهای دیگری مثل کمک به قاچاق را انجام دهد که باید شرایطی را ایجاد کرد که حقوق این قشر افزایش پیدا کند که روی به چنین کاری نیاورند.
قره‌خانی اظهار کرد: زمانی که قیمت هر لیتر بنزین در داخل کشور 1000 تومان و آن سوی مرزها 12 هزار تومان است خیلی نمی‌توان مبارزه با قاچاق سوخت را تمام و کمال به منصه ظهور گذاشت.