اقتصاد۲۴- مریم بهنام راد- هنور آثار عرضه خودرو در بورس آشکار نشده است. برخی کارشناسان اعتقاد دارند که عرضه خودرو در بورس تاثیری در قیمت نخواهد داشت و فقط یک پروسه به خرید خودرو اضافه خواهد شد، پروسه‌ای غیرعادی که مردم معمولی با این فرآیند آشنا نیستند و احتمال تنش قیمت در بازار را بیشتر می‌کند.
هرچندمجید عشقی، رئیس سازمان بورس درباره بررسی اثرات عرضه خودرو در بورس کالا معتقد است که اگر فرایند ادامه پیدا کند و عرضه‌ها افزایش یابد، خود بازار به انتقادات در این حوزه پاسخ می‌دهد، البته به شرط اینکه عرضه‌ها منظم باشد که بتواند پاسخ مشتریان را بدهد.
از سوی دیگر مهدی خطیبی، مدیرعامل ایران خودرو هم نظر نزدیکی به سایر هم قطاران خود دارد به طوری که می‌گوید: هیچ راه حلی بهتر از بورس کالا وجود ندارد. با توجه به اینکه حدود یک چهارم مردم ایران، سهامدار ایران خودرو (سهامداران عدالت)هستند، مردم، خودروساز و دولت همگی از روند عرضه خودرو در بورس راضی هستند.
البته سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد با اشاره به عرضه و فروش خودرو در بورس کالا گفته است: ممکن است نقد‌های به این صنعت وارد باشد، اما برای سیاست‌گذار عاقل این مهم است که با نگاه به منفعت ملی انتخاب بهینه‌ای داشته باشد.
موافقان و مخالفان عرضه خودرو در بورس چه می‌گویند؟
به دنبال این سیاست دولت، موافقان عرضه خودرو در بورس می‌گویند: تا زمانی که همچنان خودروساز اجازه قیمت گذاری بر روی محصولات تولیدی خود ندارد و قیمت‌ها در حاشیه بازار مشخص شود، تنها راه قانونی که می‌تواند صنعت خودرو را از این مخمصه نجات دهد، بورس است چراکه در قانون آمده است که اگر کالایی در بورس عرضه شد، دیگر هیچ‌کس نمی‌تواند قیمت‌گذاری کند؛ یعنی قیمت را بورس تعیین می‌کند.
اما در مقابل مخالفان این نوع عرضه و قیمت گذاری برای خود استدلال‌هایی دارند که می‌تواند وضعیت قیمت‌ها در بازار را بدون کاهش بگذارد.
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در این باره به اقتصاد ۲۴ گفت: نمی‌دانیم چرا دولت به جای توسعه و افزایش راندمان تولید خودرو، به دنبال راه‌هایی برای تثبیت قیمت خودرو در بازار است!
بیشتر بخوانید: بهانه جدید خودروسازان برای افزایش قیمت‌ها چیست؟
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: تمام این تلاش‌ها برای سیاستی که نمونه آن در هیچ کشور دیده نمی‌شود قطعاً سودآوری برای دولت است و این منفعت مُسکنی مقطعی بازار، کاهش تولید خودرو را سرپوشانی می‌کند چراکه دولت برای افزایش تولید خودرو نمی‌خواهد هزینه کند و همین تولیدات از پول مردم کافی است.
به اعتقاد زاوه، با توجه به وضعیت بحران که در صنعت و بازار خودرو کشورمان به وجود آمده انتخاب هر راهکاری برای کاهش و یا رفع مشکلات باید سنجیده باشد و متولیان نباید از مسیر‌هایی وارد کاهش این بحران شوند که تاکنون آزمون و خطا نشده است چرا که زمان ارزیابی طرح‌های جدید با توجه به وضعیت صنعت خودروسازی کشورمان یک کار غیر عقلانی است.
این فعال بازار خودرو تصریح کرد: تاکنون ورود خودرو به بورس هیچ نمونه آزموده شده‌ای در دنیا ندارد و انتقال بازار خرده فروشی خودرو به بورس علاوه بر آسیب جدی به شبکه فروش و خدمات خودروساز باعث سردرگمی مشتریان می‌شود مشکلی که از ابتدای چنین عرضه‌ای خریداران واقعی نتوانسته اند طعم تثبیت قیمت در بازار را بچشند.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: متأسفانه تاکنون هیچ یک از دولت‌ها نتوانسته اند مطابق استاندارد جهانی بازار خودرو را در یک رقابت اساسی و سالم بین تولید کنندگان و واردکنندگان ایجاد کنند و این عدم اجرای وظیفه باعث سودبری بالا برای اقشاری به غیر از مردم مصرف کننده شده است.
کدام خودکفایی در صنعت خودرو
زاوه تأکید کرد: دولت‌ها اصرار بر خودکفایی بدون توجه به میزان ارز مصرفی در کنار بی‌توجهی به بودجه اقتصادی ساخت داخل و از همه مهمتر تأکید بر ادامه قیمت گذاری‌های دستوری و ضابطه‌ای در این صنعت با توجه به تورم افسارگسیخته دارند و این پافشاری‌ها تنها باعث اجحاف در حقوق مصرف کننده و خریدار واقعی در بازار شده است.
به اعتقاد این کارشناس صنعت خودرو، امروز برای اینکه تصمیم عرضه خودرو در بورس کالا موجه و کاملاً راهبردی نشان داده شود به هیچ از سیگنال‌های فرستاده شده از سوی چنین عرضه‌ای به کف بازار آزاد توجه نمی‌کنند. به راحتی می‌توان نتیجه این تصمیم را در بدون مشتری ماندن خودرو‌های عرضه شده در بورس دید، اما مسئولان انگار نمی‌خواهند این قضیه را جدی بگیرند.
زاوه می‌گوید: هر اقدامی به غیر از راه اصلی برای تثبیت و قیمت گذاری خودرو امتحان شده است. از قرعه کشی و پیش فروش خودرو تا عرضه در بورس کالا، اما آیا این راه‌ها توانست وضعیت روند افزایش قیمت را متوقف کند؟!