اقتصاد24 – بهمن ماه سال گذشته بود که علی لاریجانی رئیس مجلس صحبت از دستور رهبر انقلاب برای اصلاح ساختار بودجه کرد. آنطور که در صحبت‌های لاریجانی عنوان شده بود، یک موعد 4 ماهه برای این کار اعلام شده بود. وی گفته بود: «رهبر انقلاب با تدبیر، دستور اصلاح ساختار بودجه ریزی کشور را در مدت چهار ماه آینده دادند.»
پایان مهلتی که از آن صحبت شده بود، اواسط خرداد ماه است اما آنطور که پیداست طرحی به صورت خاص در این رابطه در مجلس پیگیری نمی شود، هرچند که تاکنون بسیاری از تاکیدات نمایندگان برهمین اصلاح ساختار بوده است.
هادی قوامی نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در این رابطه عنوان می‌کند که در شرایط فعلی طرحی که به صورت خاص مربوط به اصلاح ساختار بودجه باشد، در دستور کار نیست. وی به اقتصاد24 می‌گوید: «الان طرحی به صورت خاص برای اصلاح ساختار نداریم اما همزمان با تحریم های جدید، اصلاحاتی در بودجه انجام شده که می تواند در راستای همان اصلاح ساختار تلقی شود.»
دولت لایحه بدهد
به گفته قوامی، مساله اصلاح ساختار بودجه یک کار ویژه است که باید به صورت طرح یا لایحه مورد بررسی قرار گیرد و اگر دولت لایحه آن را ارائه کند، بهتر می توان این اصلاح ساختار بودجه را انجام داد.
قوامی می گوید: «به عنوان مثال می توان در اصلاح ساختار بودجه گفت که هزینه های جاری دولت از محل نفت تامین نشود. در این صورت باید راهی جایگزین برای آن ارائه کرد چون در غیر این صورت خلاف اصل 75 قانون اساسی می شود و این اصلاح بودجه نمی تواند اثربخش باشد. اگر دولت لایحه ارائه کند، مجلس هم تلاش می کند تا به این سمت برود که بودجه را اصلاح کند. به نظر می رسد که این مساله با توجه به فرصت تحریم‌ها زمان خوبی هم باشد.»
نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات ادامه می دهد: «مثلا از صادرات نفت چیزی در بودجه نیاید و وارد مسیر دیگری شود. سایر اصلاحات در نقدینگی شرکت ها و واحدهای تولیدی هم باید اصلاح شود.»
درآمد نفت را حذف کنیم
وی در خصوص تاکیداتی که روی اصلاح ساختار بودجه وجود دارد، می گوید: «اصلاح ساختار یعنی وصل کردن بودجه به درآمدهای استحقاقی، مانند درآمد مالیاتی. حتی ممکن است روی درآمدهای مالیاتی هم حساب نکنیم و بگوییم از درآمدهای حاصل از گردشگری این مساله را محقق کنیم. این کار یک افق بلندمدت تری است. این مساله نیاز به عزم عمومی همه قوا دارد. تاکید رهبری هم برای اصلاح ساختار برای این بود که یک تکان و تجدید ساختار ایجاد شود. به همین خاطر حتما نیاز به حمایت قوه قضائیه، رهبری و تمام قوا داریم. باید یک آرمان پیش بینی کرد و مثلا گفت تا سال 2030 یعنی به صورت بلندمدت به آن برسیم.»
قوامی می گوید: «باید به سمتی رفت که هزینه های جاری دولت هم کم شود. الان 90 درصد بودجه عمومی دولت را هزینه های جاری تشکیل می دهد. باید آن را به 40 درصد کاهش داد. در عین حال آن را از محل های دیگر همچون درآمدهای گردشگری تامین کرد و 60 درصد عمرانی را هم از درآمد مالیاتی تامین کرد. در این صورت می توان کل درآمد نفت را که یک سرمایه است وارد صندوق توسعه ملی و تبدیل به سرمایه های زاینده ای کرد که متناسب با برنامه آمایش ملی باشد، یعنی تسهیلاتی متناسب با آمایش سزمین به شرکتی بدهیم و آن شرکت هم اشتغال ایجاد کند و هم به برنامه های موردنظر برسد. این را می توان اصلاح ساختار درست نامید تا اقتصاد زاینده و متکی به داخل و صادرات‌گرا باشد.»