اقتصاد۲۴- حسین جلالی، نماینده رفسنجان و از طیف محافظهکاران مجلس، در گفتگو با «اعتماد» روایت جدیدی از شخص واسطه واگذاری خودروها دارد. او همچنین بهشدت از هیاترییسه بابت «عدم صداقت» انتقاد کرده و گفته «هیاترییسه و شخص رییس مجلس قطعا از این واگذاریها خبر داشته است.» البته او واگذاری خودروها در خرداد و مرداد ۱۴۰۱ را به کلی رد میکند و این واگذاریها را منحصر به تیر ۱۴۰۰ میداند.
در تحولی دیگر، ۹۷ نماینده به هیاترییسه مجلس نامه نوشتهاند و خواستار آن شدهاند تا «اسامی تمامی کسانی که خارج از ضوابط مجلس اقدام به دریافت خودرو» کردهاند، منتشر شود. آنها خبرهای مربوط به ماجرای واگذاریهای خاص خودرو را «فضاسازی رسانهای ناجوانمردانه علیه مجلس» دانستهاند. این درحالی است که علاوه بر احمد علیرضابیگی نماینده تبریز، حسن درویشیان رییس دفتر بازرسی ریاستجمهوری هم آن را تایید کرد؛ اما بعد از سه روز در گردشی ۱۸۰ درجهای سخنان خودش را تکذیب کرد.
در این شرایط، موضوع زمانی عجیبتر میشود که یک نماینده محافظهکار مجلس توزیع رانتی خودروها را تایید کرده و گفته «اسامی نمایندگانی که خودرو دریافت کردهاند دست خود هیاترییسه و هیات نظارت است. این خودرو که رانت است به نمایندگان داده شده است.» ابوالفضل ابوترابی، نماینده نجفآباد در مجلس به «عصر ایران» گفته که «در ابتدای دوره دنا پلاس دادند که اتفاقا من هم گرفتم که بعدا هم ۵۷ نفر علاوه بر دنا پلاس خودروهای شاسیبلند نیز گرفتند.»
او از ابراهیم رییسی انتقاد کرده و گفته «سوال من از رییس جمهور این است که چطور میشود با دستمال کثیف شیشه را تمیز کرد. این آقای درویشیان نباید دیگر اینجا باشد وقتی خودش در زمان خودش در بازرسی کل کشور از این خودروها گرفته است باید برکنار میشد البته دستگاه قضایی هم تعدادی گرفته و دولت قبل هم گرفته است این موضوع قرار بوده خیلیها را درگیر کند.»
بیشتر بخوانید: قربانی شدن اعتبار دولت و مجلس پیش پای شاسیبلندها
درویشیان در زمانی رییس سازمان بازرسی کل کشور بوده که ابراهیم رییسی ریاست قوه قضاییه را بر عهده داشته است. او ابعاد جدیدتری از این ماجرا را افشا کردهاست. جلالی در این گفتگو با «اعتماد» همچنین سعی میکند که این رانت اتفاق افتاده را به سوءاستفاده از جایگاه تقلیل دهد و میگوید اختلاس و فساد بزرگی رخ نداده است. در ادامه متن کامل این گفتگو را میخوانید. لازم به ذکر است که نماینده رفسنجان در این گفتگو ادعاهایی درباره احمد علیرضا بیگی، نماینده تبریز بیان کرده که براین اساس «اعتماد» آمادگی دارد پاسخ علیرضا بیگی را منتشر کند.
*ماجراي واگذاري خودروها به نمايندگان هر روز در حال تاييد و تكذيب است، روايت شما از اين ماجرا چيست؟
یکی از خودروسازان ماشین را در بازار ۷۰۰ میلیون تومان میفروخته و به اینها هم همان ۷۰۰ میلیون تومان را فروخته است. فقط تفاوتی که دارد، این است که قسطی فروخته است. اینهم یک شرکت خصوصی بوده است.
منتها موردی که من میبینم، این است که از طریق روابط ناسالم اتفاق افتاده است. تفاوت آن هم با بازار حدود ۱۰۰ تومان بوده است و کسانی که این روابط را نداشتهاند، نتوانستهاند از این امتیاز استفاده کنند. بنابراین اشتباه این مساله در برقراری همین روابط است.
*در اين ماجرا درباره يك كارمند مجلس هم صحبت شده؛ نقش اين كارمند چه بوده است؟
اشتباهی که صورت گرفته اینجاست؛ یک آقایی که راننده یکی از نمایندگان مجلس استان کرمان بوده، در یک نمایشگاهی به واسطه نماینده، به شرکت خودروساز معرفی میشود. این آقا هم، چون راننده بوده و در مجلس رفت و آمد داشته، با نمایندگان، دفاتر و معاون اجرایی آشنا میشود و از این روابط استفاده میکند. روابط ناسالمی شکل گرفت که من هم به آن معترضم، به مجلس پل زده میشود و با دوستانشان و افراد و ... میگوید ما ماشین داریم و میتوانیم به شما خودرو بدهیم.
آنها هم میگویند ما نداریم و از این دست صحبتها؛ او هم میگوید خب من با مدیریت صحبت میکنم که قسطی شود. این خودروها را برخی کارمندان مجلس و برخی نمایندگان گرفتهاند. شنیدهام ۵۰ تا ۶۰ نفر از این خودروها گرفتهاند، اما برای تعداد مدرک معتبری ندارم. این افراد را برای بازدید به آن شرکت خودروسازی که میبردند، هدیهای که میخواستند به آنها بدهند، حواله یک خودروی قسطی بوده است.
*اقساط چقدر بوده؟
از میزان اقساط خبر ندارم. اما وقتی یک خبر به درستی منتشر نمیشود، همه از آن آسیب میبینند. تاریخ واگذاری خودروها به این جمع، تیرماه ۱۴۰۰ بوده است. رییسی مرداد تنفیذ شده و شهریور هم سکان را در دست گرفته است.
*پس ماجرای واگذاریها در خرداد و مرداد ۱۴۰۱ چه بوده؟
معلوم ميشود كه طرح اين موضوع كه متاسفانه از خود مجلس بود، براي حذف وزير با يك خبر دروغ بود و اين ضربه را به صنعت كشور وارد كردند. خب استيضاح روش دارد؛ روش اين نبود كه جعل خبر كنند.
*معتقديد كه فاطميامين بابت اين موضوع بركنار شد؟
بله قطعا؛ ايشان از وزراي كارآمد كابينه بود و زحمات زيادي كشيده بود.
اما مواردي كه آقاي عليرضابيگي گفته به مرداد و خرداد 1401 مربوط ميشود.
من تاريخها را از آقاي نيكزاد گرفتهام و تير ماه 1400 بوده است. اما ببينيد، فساد و اختلاس بزرگي كه در آن يك مالي بالا كشيده شده باشد كه بخواهيم از حلقوم آنها بيرون بكشيم، نبوده است. آنها پول خودشان را دادهاند و ماشين خريدهاند. برخي از اينها نقدي و مانند مردم خريدهاند.
اما آنها بدون نوبت و نامنويسي خريدند و نوعي رانت بوده است.
خیر؛ آن زمان نوبت وجود نداشته است. در آن زمان این خودروها به روز بوده و مردم هم همین قیمت و بهصورت نقدی ۷۰۰ میلیون تومان میخریدند. خیلی هم بازاری نداشت و میگفتند نفعی هم نداشته است.
باز هم ميپرسم؛ نامههايي كه آقاي عليرضابيگي منتشر كرده، مربوط به تابستان پارسال ميشود.
آقاي عليرضابيگي از وزير صمت ناراحت بود و ميخواست ايشان را حذف كنند كه حذف هم كردند و الان پشيمان هستند و ديگر فايدهاي ندارد.
یعنی شما میگویید سال ۱۴۰۱ هیچ واگذاری صورت نگرفته است؟
خیر؛ سال ۱۴۰۱ هیچ اتفاقی نیفتاده است و هرچه بوده تا تیر ۱۴۰۰ بوده است.
هياترييسه مجلس در جريان اين موضوع بود؟
اتفاقا مشكل اساسي، هياترييسه است. آقاي رييس صادقانه صحبت نكرد و بايد صادقانه توضيح ميداد. اين خودروها بدون اجازه رييس كه نميتوانستند وارد مجلس شوند. حتما بايد معرفينامه از رييس مجلس داشته باشند؛ رييس مجلس موافقت كرده كه معاونت اجرايي اين اقدام را انجام دهد. يك نمايشگاهي گذاشتهاند و قطعا رييس از اين قضيه خبردار شده است.
يعني آقاي قاليباف از اين موضوعات خبر داشته است؟
رييس از اين مسائل باخبر بوده؛ قطعا جناب رييس با واگذاري خودروها به اين سبك موافقت كرده است؛ مگر ميشود كه در مجلس، زيرمجموعه رييس چنين كاري انجام دهد و رييس خبر نداشته باشد؟ اگر آقاي قاليباف بگويد من از اين موضوع خبر نداشتم، فاجعه است كه در زيرمجموعهاش چنين حركتي صورت گرفته اما خبر نداشته است. لذا قطعا خبر داشته و موافقت هم كرده است. حالا اما مثلا موافقت كلي ميكنند كه معاونت اجرايي مجاز است جهت خدمات رفاهي به نيروهاي مجلس و كارمندان و نمايندگان مجلس، اقداماتي داشته باشد. اينها فكر ميكردند اينكه يك ماشين قسطي در اختيار برخي نمايندگان گذاشته شود، يك خدمت است. مساله اينجا، اين است كه هياترييسه به خصوص رييس مجلس بايد روز قبل از استيضاح وزير صمت، موضوع خودروها را صادقانه به مردم توضيح ميداد.
به نظر شما رييس مجلس شفافيت را اعمال نكرده است؟
مشكل همينجاست؛ بايد شفاف به مردم ميگفت كه خودروهاي مذكور اينهاست؛ ما معرفي كرديم و بهصورت قسطي هم بوده است. 60-50 نفر رفتند و گرفتند و به بقيه هم نداديم و اينكه به چه كساني دادهايم. اما اين موضوع لاپوشاني و به وسيله آن، يك آتوي سياسي درست شد تا يك وزير حذف و به اين مساله دامن زده شود؛ حالا كه وزير رفت، ميخواهند موضوع را جمع كنند، اما نميتوانند.
اما نهاد رياستجمهوري هم وارد اين ماجرا شده و تاييد كرده است.
آقاي درويشيان تكذيب كرد. اما بايد با مردم صادق باشيم و يك بخش از شفافيت، همينجاست. ديروز 20 مرتبه تلويزيون خبر رييس مجلس را كه گفته پيگير هستيم، پخش كرده است. خب بگوييد چه اتفاقي افتاده است. صادقانه بگوييد اين تعداد خودرو بوده اما اسامي را نداريم.
چطور ممكن است اسامي را نداشته باشند؟
اسامي به آن صورت نيست، چون هر كسي حواله را كه گرفته، آن حواله را مثلا به همسايهاي، برادري يا هر شخصي داده يا فروخته و به نام شخص ديگري خورده است.
اما اگر بخواهند كه ميتوانند اسامي را پيدا كنند.
بله نميخواهم مخالفت كنم؛ اگر بخواهند ميشود. اما منظور اينكه فساد آنچناني رخ نداده است و تنها سوءاستفاده از جايگاه و روابط ناسالم را قبول دارد. ديگر اينكه شفافيت رفتار نمايندگان و رييس خوب نبود و ايشان صادقانه صحبت نكرد. هيات نظارت بر رفتار نمايندگان، درست و صادقانه توضيح نداد و آقاي بيگي از بابت اينكه هدف، وسيله را توجيه ميكند،
دلسوزانه اين مساله را مطرح نكرد و دنبال اهداف سياسي خودش بوده است، چون هيچكدام از اينها دلسوز مردم و نظام نبودهاند، مدام اين مساله را پيچيدهتر و مشكلدارتر ميكنند. مثلا در جريان هواپيماي اوكرايني، وقتي آن حادثه پيش آمد، يك ساعت بعدش جمهوري اسلامي صادقانه گفت كه اشتباه از جانب خودمان بوده است و اشتباه از نيروهاي نظامي خودمان بوده است؛ صادقانه به مردم گفتند.
اما سه روز بعد از حادثه اين موضوع گفته شد.
به هر حال مردم هم وقتي ديدند كه مسوولانشان صادقانه توضيح ميدهند، پذيرفتند. اما هيچوقت نيامديم دروغ بگوييم كه مثلا نقص فني بود و اينها؛ ميشد اين كارها را هم كرد؛ اما صادقانه گفته شد.
ولي تا سه روز ميگفتند نقص فني بوده است.
بله پس از اينكه بررسي كردند و ديدند مشكل از ناحيه خودمان بوده، اعلام كرديم؛ تازه در آن شرايط. لذا بايد واقعيت را به مردم بگوييم. باز هم معتقدم تخلف بزرگي صورت نگرفته و فقط سوءاستفاده از جايگاه بوده است.
اما در اين شرايط بازار خودرو و اينكه مردم به لحاظ اقتصادي گرفتار هستند، اين موضوع اهميت بيشتري پيدا ميكند. بالاخره اين موضوع يك رانت بوده است.
خبرسازيها و رسانهها هستند كه اين كار را ميكنند. وگرنه هزاران نفر در بنگاهها و نمايشگاهها ماشين ميخرند و ميفروشند؛ پولش را داده ماشينها خريده است. اشكال كار قسطي خريدن است؛ اما بله؛ مردم مشكلات اقتصادي دارند و ميگويند يك نماينده چگونه توانسته يك ماشين 700 ميليوني را قسطي بخرد. اين سوالات ممكن است باشد. كمك كنيد كه صادقانه به مردم اطلاعرساني شود. اگر بخواهيم موجسواري سياسي كنيم، به نفع خودمان، كشور، قواي سهگانه نيست. اگر يك فساد و اختلاس بزرگي صورت گرفته بود بايد رسوا ميشدند اما در اين حد نبوده و رسانهها خيلي بزرگتر از آنچه بود، به اين موضوع پرداختند.
ولي رسانههاي دولت و مجلس بودند كه عليه يكديگر مطلب منتشر ميكردند.
بله؛ به خاطر اينكه صادقانه صحبت نشد، اين كارها انجام شد.
اما مثلا خبرگزاري مجلس با نمايندگان گفتوگو ميكرد و آنها ميگفتند كه نهاد رياستجمهوري و سازمان بازرسي در زمان درويشيان هم گرفته است.
وقتي هدف وسيله را توجيه ميكند، چوبش را هم ميخورند. وقتي آمدند يك وزيري را با دروغ انداختند، آنهايي كه اين كار را كردند، بايد چوبش را بخورند.
*فكر ميكنيد جريان سياسي خاصي پشت اين ماجرا بوده است؟
کشف این مورد با دستگاههای نظارتی و اطلاعاتی است، اما من قطعا دست مافیا را در این مباحث صنایع، معادن و خودرو میبینم. مشکلات داشت حل میشد و به سمت روزآمدسازی واگذاری خودرو میرفت. با واردات خودروهای دست دوم و صد هزار خودروی صفر کیلومتر و تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو در سال، در پایان سال میشد که عرضه و تقاضا برابر شوند و التهاب بازار خودرو در جامعه کاهش یابد.
این مسائل داشت حل میشد. فاطمی امین فسادستیز بود و در بحث معادن ثابت کرد. البته هر انسانی نقاط ضعفی دارند، اما خیرالموجودین بود. اینها اصرار داشتند که بازرگانی تفکیک شود، فلان معدن واگذار شود و ... افرادی مدام به نمایندگان شهرشان مراجعه میکردند و نمایندگان هم میخواستند خواسته این سرمایهگذاران را برآورده کنند و وزیر هم میدید که این کار درست نیست.
*يعني برخي نمايندهها واسطه افراد سرمايهدار ميشدند؟
ما شاید ۴۰ هزار معدن داریم که بهصورت نهفته خوابیدهاند؛ همه منتظر هستند و امضای طلایی را گرفتهاند و میخواستند به افرادی بدهند و با سودآوری آنها یک شبهسرمایهدار شوند. اما وزیر گفت همه معادن لغو امتیاز شود و به صاحبان اصلیشان بازگردند و مدیریت شوند.
خب اینها معلوم است که تنش دارد؛ آن افراد را ناراحت میکرد. کسی که ۱۰ سال است روی یک معدن دست گذاشته است و نمیخواهد آن را به تولید برساند. در شرایطی که ما نیاز به اشتغال و تولید و فرآوری داریم. اینها عصبانی بودند و دنبال این بودند که یک جایی انتقامشان را بگیرند. متاسفانه رسانهها هم به این کار کمک کردند و این وسط صنعت کشور ضرر کرد.
ببینید، بر سر هیچ، چه سرمایهگذاری و خبرسازیهایی میکنند و چقدر آسیب میزنند؛ اگر مساله مهمی بود، آدم ناراحت نمیشود.
*اما در اين چند روز، خبرگزاريهاي دولت و مجلس در حال زد و خورد رسانهاي بودند. مثلا خبرگزاري مجلس زيرنظر هياترييسه است و خط خبرياش با آنها هماهنگ است.
اينها يك اشتباهي كردند و ميخواهند آن را رفو كنند اما نميتوانند ديگر جمعش كنند. اشتباه را با اشتباه نميشود حل كرد.
قطعا جناب رييس با واگذاري خودروها به اين سبك موافقت كرده است؛ مگر ميشود كه در مجلس، زيرمجموعه رييس چنين كاري انجام دهد و رييس خبر نداشته باشد؟ اگر آقاي قاليباف بگويد من از اين موضوع خبر نداشتم، فاجعه است كه در زيرمجموعهاش چنين حركتي صورت گرفته اما خبر نداشته است لذا قطعا خبر داشته و موافقت هم كرده است.
در جريان هواپيماي اوكرايني، وقتي آن حادثه پيش آمد، يك ساعت بعدش جمهوري اسلامي صادقانه گفت كه اشتباه از جانب خودمان بوده است و اشتباه از نيروهاي نظامي خودمان بوده است؛ صادقانه به مردم گفتند. به هر حال مردم هم وقتي ديدند كه مسوولانشان صادقانه توضيح ميدهند، پذيرفتند. اما هيچوقت نيامديم دروغ بگوييم كه مثلا نقص فني بود و اينها؛ ميشد اين كارها را هم كرد؛ اما صادقانه گفته شد. پس از اينكه بررسي كردند و ديدند مشكل از ناحيه خودمان بوده، اعلام كرديم