در دولت‌های نهم و دهم دولت جشن خودکفایی گندم و بنزین را گرفت. در این دولت نیز مسوولان هر دم از خودکفایی صحبت می‌کنند اما بازار چیز دیگری می‌گوید و مردم در کمال تعجب نمی‌دانند این جشن‌ها صحت دارد یا خیر! بر فرض که صحت داشته باشد، آیا استمرار و پایداری این خودکفایی نباید صورت بگیرد که مجبور به تهاتر کالا به کالا نباشیم؟ متاسفانه پس از جشن‌ها به دلیل عدم استمرار و پایداری مدیریت این خودکفایی دوامی نمی‌آورد.
تهاتر کالا، آخرین راهی است که سیاستگذار برای عبور از بحران استفاده می‌کند و به کارگیری این روش در شرایط کنونی به معنای عدم خلاقیت تیم اقتصادی دولت در مدیریت تجاری است. جای تاسف دارد که دولت به جای اندیشیدن به راه‌های پشتیبانی و فراهم آوردن امکانات برای تولیدکنندگان به آخرین راه برای تامین نیازهای خود روی آورده است.
وقتی دولت برای حل مشکلات از تبیین راهکارهای جدید و خلاقانه عاجز است به آخرین و ساده‌ترین روش ممکن که تهاتر است روی می‌آورد و به اسم صادرات در شرایط جنگی سعی در تدوین آن دارد.
مسلما نمی‌توان تهاتر را پای صادرات نوشت چراکه بخشی از مزایای صادرات، ارزآوری است و در حقیقت تهاتر، صادرات نیست بلکه وادادگی در امر تجارت و روشی مناسب ۱۰قرن پیش است که دولت تصمیم گرفته از آن استفاده کند.
مشاور اقتصادی رییس‌جمهور اشاره کرده بود که تهاتر نفت در برابر غذا آنقدر هم بد نیست. این تفکر نشات‌گرفته از تفکری است که جایی برای سختی در اندیشیدن و راهکارهای آن وجود ندارد و صرفا از روی عافیت‌طلبی اتخاذ شده است. اقتصاد کشور به روش‌های ارزآور برای حمایت از تولیدکنندگان احتیاج دارد.
کشور ما اولین بار نیست که در مقابل تحریم‌ها قرار دارد و تجربه به اصطلاح «دور زدن تحریم‌ها» در این سال‌ها راهکارهای مناسبی را در اختیار ما گذاشته است؛ راهکارهایی که کار سختی نیست و صرفا جسارت و مدیریت منسجم می‌طلبد.
در آن دوران از نیروهای خلاق استفاده می‌کردیم و در حال حاضر از نیروهای دست چندم. وقتی نیروهای کارشناس و خبره در حاشیه قرار می‌گیرند، نیروهایی که فاقد خلاقیت در اندیشیدن هستند صرفا به آسان‌ترین راه اکتفا می‌کنند که زنگ خطری برای حوزه تولید کشور است.
گرانی‌های افسارگسیخته ضعف نظارتی و مدیریتی دولت را نمایان کرد و نباید از کنار این موضوع که تهاتر باعث ایجاد فضای رانت و دلالی می‌شود گذشت. از طرفی با توجه به مشکلاتی که در تخصیص ارز دولتی برای تامین کالاهای اساسی پیش آمد انتظار می‌رود که دولت توانایی نظارت بر این فضای تهاتر را نداشته باشد و شاهد اتفاقات رنگارنگ جدیدی در حوزه تجارت خارجی باشیم.
* کارشناس اقتصادی
منبع: جهان صنعت