اقتصاد۲۴- سال گذشته بازار مسکن افزایش قیمت سرسام‌آوری را پشت سر گذاشت. گزارش‌ها در این خصوص نشان می‌داد متوسط قیمت مسکن در تهران هر ماه روندی افزایشی را پشت سر می‌گذارد و همین مسئله باعث نگرانی افرادی شد که می‌دانستند دیگر با درآمد خود قادر به خرید خانه‌ای با امکانات حداقلی هم نیستند.
دولت در این بین برای کاهش هیجانات به وجود آمده در جامعه تصمیم به پاک کردن صورت مسئله گرفت و از آذرماه سال گذشته دیگر هیچ آماری از تحولات بازار مسکن منتشر نکرد. اما حالا پس از گذشت چند ماه برخی مسئولان از جمله رئیس کل بانک مرکزی و وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده‌اند قیمت مسکن در چند ماه گذشته، بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش را تجربه کرده است.
البته کارشناسان معتقدند این کاهش قیمت ناشی از رکود فعلی معاملات مسکن است و نمی‌توان آن را گواهی بر بهبود شرایط بازار املاک دانست. در این بین برخی گفته‌ها حاکی از آن است که با وجود این سیر کاهشی، املاک کلنگی مانند واحد‌های مسکونی و ریزمتراژ عقبگرد قیمتی نداشته‌اند و با همان قیمت‌های قبلی در بازار معامله می‌شوند. اما آیا این گزاره حقیقت دارد؟ در صورت وقوع چنین روندی دلیل آن چیست؟
ایستایی قیمت املاک کلنگی حقیقت دارد؟
منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن در این خصوص به تجارت‌نیوز گفت: «تاثیرات قیمتی نمی‌تواند تاثیری فوری روی ملک‌هایی با قیمت بالاتر مانند املاک کلنگی داشته باشد، زیرا قیمت بالاتر و همچنین مخاطب خاصی برای خرید آن‌ها وجود دارد.»
او ادامه داد: «املاک کلنگی ایستایی قیمت خود را برای افراد خاص مانند سازندگان حفظ کرده است و البته هنوز مخاطبی هم برای این قضیه وجود ندارد که کسی وارد بازار شود و با این انتظارات تورمی اقدام به خرید کلنگی کند به امید اینکه بسازد و تولید آپارتمان کند.»
چرخه معیوب تولید مسکن در کشور
غیبی در مورد چرخه معیوب فعلی در بازار مسکن توضیح داد: «چرخه تولید مسکن در حوزه اقتصاد ملک و مسکن معیوب شده و آسیب دیده است، به این معنا که فرآیند آن باید به این ترتیب باشد که به موقع در فصلی از سال سازندگان و سرمایه‌گذاران به بازار ورود کنند و روی املاک کلنگی به قصد خرید یا مشارکت در ساخت قرارداد ببندند. این قرارداد‌ها در سال‌های آتی به صورت مستمر تبدیل به آپارتمان و ملک شده و دوباره برای فروش به بازار عرضه می‌شد.»
بیشتر بخوانید: قیمت مسکن در حاشیه تهران هم میلیاردی شد + جدول
او ادامه داد: «زمانی که چرخه تولید مسکن به این صورت حرکت می‌کرد، ظرفیتی که در مناطق به لحاظ شهرسازی وجود دارد کفاف این را می‌داد که همیشه املاک نوساز را در متراژ‌های مورد نیاز جامعه مصرفی داشته باشیم و تعریفی وجود داشت که نشان می‌داد که نسبت به سال گذشته چه تورمی را پشت سر گذاشته بود.»
سرمایه‌گذاران بازار مسکن تبدیل به دلال شده‌اند
این کارشناس بازار مسکن همچنین گفت: «اکنون روندی ایجاد شده است که سرمایه‌گذران و تولیدکنندگان تبدیل به دلالان مسکن شده‌اند. این افراد وقتی سرمایه‌ای را می‌گذارند و با خرید چند ریزمتراژ کفاف سرمایه‌گذاری و ارائه مجدد آن به بازار و بازگشت سرمایه وجود دارد، با خود می‌گویند چرا باید خودم را درگیر ساخت و ساز کنم؟»
او ادامه داد: «بنابراین مخاطبی برای فروش املاک کلنگی وجود ندارد و اینکه ارزان نشده است امتیاز خاصی برای آن محسوب نمی‌شود و این اتفاق به دلیل معیوب بودن چرخه مسکن در جامعه اتفاق افتاده است.»
بیشتر بخوانید: خریداران از بازار مسکن فرار کردند
غیبی بیان کرد: «هر سبد حمایتی چه برای استفاده تولیدکننده باشد و چه برای استفاده مصرف‌کننده، می‌تواند این چرخه را روان‌تر کند، یعنی تقاضای موثر بیشتری را به جامعه هدف بابت خرید یا ساخت مسکن هدایت کند و این چرخه می‌توان در این موضوع موثر باشد.»
به این ترتیب از طریق قیمت املاک کلنگی می‌توان میانبری برای رکود در ساخت و ساز در کشور یافت. همانگونه که غیبی تاکید کرده است، مدت‌هاست که اشتیاق برای ساخت و ساز در میان سازندگان از بین رفته است و به این ترتیب اشکال در عرضه مسکن در جامعه یک پای بازار املاک را لنگ کرده است. هر چند به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، بازار مسکن اکنون از سمت تقاضا نیز با مشکل مواجه است.