با آغاز بهره‌برداری از فاز اول طرح توسعه بندر شهید بهشتی و همچنین مشارکت کشور دوست هندوستان، در تجهیز و بهره‌برداری از بندر چابهار و از طرفی اشتیاق کشورهای افغانستان و CIS؛ استفاده از ظرفیت‌های بندر چابهار به طور چشمگیری افزایش یافته است.
کافی است که اشاره شود برای انجام مبادلات تجاری خصوصاً ظرفیت های موجود این کشورها در انتقال کالای معدنی، غلات، سوخت و محصولات پتروشیمی این بندر می‌توان نقش مؤثری ایفا کرد و درآمدهای غیر نفتی کشور افزایش یابد، اما این کار نیازمند احداث مسیر حمل و نقل ریلی است. مدتی است که مطالعه و ساخت طولانی‌ترین مسیر ریلی کشور از چابهار به زاهدان و در ادامه اتصال به شبکه سراسری با هدف ارتباط ریلی چابهار به مرزهای خروجی ترانزیت شامل:میلک، ماهیرود، دوغارون، سرخس و حتی به مزار شریف و در ادامه به حیرتان در مرز ازبکستان و افغانستان آغاز شده و نیازهای بودجه‌ای آن هم استخراج شده است. قطعه اول این مسیر از چابهار تا زاهدان به طول 630 کیلومتر براساس قیمت تمام شده ساخت هر کیلومترریل راه‌آهن یک میلیارد و سیصد میلیون دلار بودجه نیاز دارد که با تأمین بخشی از آن، تاکنون فقط 35درصد آن ساخته شده است.
حال با توجه به وضعیت بودجه عمرانی سنواتی، پیش‌بینی می‌شود که در بهره‌برداری از طرح مذکور تا ظرف 5 سال آینده میسر نباشد، اما از آنجایی که پروژه راه‌آهن «چابهار -زاهدان – سرخس» پروژه اقتصادی است و برای کشورهای منطقه از اهمیت بالایی برخوردار بوده و همچنین برای بخش خصوصی جهت سرمایه‌گذاری جذابیت ویژه‌ای دارد؛باید به اجرای این طرح شتاب بخشید چرا که درصورت از دست رفتن فرصت، آثار اقتصادی آن هم جبران پذیر نیست.
شتاب بخشیدن به این طرح بزرگ دو راه بیشتر ندارد، نخست، درخواست از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و سهیم کردن کشورهای ذینفع در ساخت راه‌آهن به‌عنوان یک اولویت اصلی طی مدت دوسال و دوم، استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و ظرفیت‌های پیمانکاران داخلی جهت اتمام پروژه در کوتاه‌ترین زمان ممکن. به نظر می‌رسد که باید به منظور توسعه محور شرق و تقویت روابط شمال و جنوب، احداث این طرح ملی را در اولویت قرار داد.
* معاون امور بندری و اقتصادی اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان