اقتصاد۲۴- صدور پاسپورت برای اتباع افغانی در آستانه اربعین حسینی اوج گرفته است. آمار‌های رسمی از حضور ۶ هزار زائر افغانستانی در ایران به قصد عزیمت به کربلا حکایت دارد. هر چند که با توجه به مشاهدات میدانی آمار‌های غیررسمی ممکن بسیار بیش از این‌ها باشد. تاجایی که حتی مدارک هویتی نیز از آن‌های خواسته نمی‌شود و به نظر می‌رسد عزمی برای فرستادن هرچه بیشتر زائران وجود دارد.
حتی برخی گروه‌ها در فضای مجازی اقدام به فروش مدارک هویتی به اتباع غیرقانونی مقیم ایران و مهاجران تازه وارد از افغانستان کردند.
گفته شده که این زائران از مناطق مختلف مانند هرات، کابل، قندهار، مزارشریف و قندوز خود را به ایران رساندند تا در راهپیمایی و مراسم اربعین در عراق شرکت کنند.
رییس ستاد اربعین کشور گفته که زائران اربعین امسال از ششم شهریور وارد ایران شدند و «آمادگی استقبال و پذیرایی از آن‌ها تا هر زمانی که ورود کنند، وجود دارد.».
اما در این میان یک پرسش اساسی وجود دارد، زائرانی که تحت عنوان مقیمان کوتاه مدت ایران به کربلا می‌روند، قرار است پس از پایان مراسم به ایران بازگردند و ماندگار شوند؟
ورود قانونی و عدم بازگشت غیرقانونی
به نظر می‌رسد بسیاری از زائران پس از پایان مراسم به ایران بازمی‌گردند و به شکل غیرقانونی مقیم می‌شوند. چراکه نه اکثر زائران عزمی برای بازگشت به افغانستان دارند و نه اراده و زیرساخت‌های لازم برای بازگرداندن آن‌ها وجود دارد.
در یک سال گذشته نیز بسیاری از مهاجران با ویزا‌های قانونی سیاحتی، زیارتی و ... وارد ایران شدند و پس از پایان مدت ویزای موقت به شکل غیرقانونی مقیم شده و به کار مشغول شدند. برخی از این مهاجران حتی فرزندان خود را نیز به مدرسه فرستادند و از این طریق اقامت غیرقانونی خود را تثبیت کردند.
مدارک هویتی در مرز جعل می‌شود؟
اما اتفاق متفاوتی که درباره زائران اربعین رخ داده مدارک جعلی هویتی برای آن‌هاست. بخشی از آن‌ها اقدام به خرید مدارک کردند و برخی دیگر نیز از ساخت مدارک در مرز خبر دادند. یکی از بلاگر‌های افغانستانی مقیم ایران حتی در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرده که هنگام عبور از مرز چذابه نیاز به هیچ مدرک هویتی اعم از کارت ملی، پاسپورت و ... نبوده است.
طبق عکس‌هایی که این فرد منتشر کرده حتی مدرکی با عنوان برگ تردد مقیمین کوتاه مدت جمهوری اسلامی ایران ویژه اربعین ۱۴۰۲ برای او صادر شده است. این فرد طبق اعتراف خود در صفحه اینستاگرام حتی نام و نام خانوادگی متفاوت و دروغینی را در این برگه وارد کرده و حتی سن او را نیز به صورت حدسی در برگه هویتی وارد کرده‌اند. او نوشته که وقتی درباره سنش سوال شده، پاسخ داده: «نمی‌دانم! ».
اقامت با مدارک هویتی غیرقانونی
این اتفاق نگرانی‌های بسیاری را درباره مدارک هویتی جعلی به وجود آورده است. چراکه این اتباع پس از بازگشت از مراسم اربعین حتی می‌توانند با مدرک جعلی خود در ایران مقیم شوند.
همچنین بررسی‌ها در فضای مجازی حاکی از فروش مدارک هویتی قابل استعلام دارد. این مدارک حتی با مبالغی کمتر از ۱۰ میلیون به فروش می‌رسند و هم برای اربعین قابل استفاده هستند و هم اقامت در ایران.
حتی اگر حضور ۶ هزار زائر افغانستانی در ایران را در نظر بگیریم، عدم بازگشت آن‌ها به کشور خود می‌تواند پیامد‌های مهمی داشته باشد و ناگهان بر جمعیت اتباع ایران بیافزاید.
باید دید که وزارت کشور و وزارت خارجه اراده‌ای برای سامان‌دهی اتباع افغان برای بازگشت پس از مراسم اربعین از ایران به افغانستان دارند یا نه.