اقتصاد۲۴- ما از درگیریهای قبلی در غزه چه میدانیم؟ نبرد بین ارتش اسرائیل و حماس از الگوی مشابهی پیروی میکند. تهاجمهای زمینی طی چندین سال در مقیاسهای مختلف انجام میشود و اسرائیل از رگبار سنگین برای هدف قرار دادن مناطق و مکانهای هدف استفاده میکند. اسرائیل هم چنین از نیروی هوایی و گلوله باران توپخانههای مستقر در زمین و قایقهای توپدار دریایی در مرحله اول عملیات به منظور هدف قرار دادن زیرساختهای نظامی حماس از جمله ساختمانهای دولتی، ایستگاههای پلیس، تاسیسات ساحلی، تاسیسات آموزشی و منازل استفاده کرده است.
به گزارش فرارو به نقل از گاردین، با این وجود، علیرغم آن که اسرائیل از نظر ابعاد نظامی، فناوری، سیستمهای تسلیحاتی و لجستیکی خود از مزیت بزرگی برخوردار است حماس در طول سالیان اخیر به طور قابل توجهی خود را برای فعالیت و جابجایی در محیط شهری متراکم غزه سازگار ساخته است.
جغرافیا چگونه بر هر جنگی تاثیر میگذارد؟
جغرافیای غزه برای عملیات اسرائیل محدود است و به همین دلیل نیروهای دفاعی اسرائیل تمایل دارند از مسیرهای مشابه استفاده کنند. مناطق روستایی زمینهای کشاورزی در کنار گذرگاه اریز در شمال غزه، اطراف بوریج در جنوب شهر غزه که در آن خط الراس مشرف به مرکز غزه وجود دارد و در شرق خان یونس در جنوب که تانکها و خودروهای زرهیها میتوانند راحتتر حرکت کنند و در موقعیت شلیک قرار بگیرند. نقطه دسترسی دیگر در اطراف مسیر فیلادلفیا* در نزدیکی رفح است. اسرائیل در گذشته از مواضع مشرف به مرکز غزه برای قطع ارتباط بین شهر غزه و جنوب و نقاط دیگر استفاده کرده است.
حماس و دیگر گروههای فلسطینی در غزه میدانند که این مسیرهایی است که نیروهای اسرائیلی میتوانند از آن استفاده کنند و اغلب اولین خطوط دفاعی خود را در این مناطق خواهند داشت که در گذشته صحنه درگیریهای سنگین بوده است. همزمان با آن که تپههای شنی آن منطقه به مناطق شهری تبدیل میشوند عرصه زمینی برای اقدام اسرائیل دشوارتر میشود. بلوکهای مسکونی مرتفع در مکانهایی مانند جبالیا و بیت لاهیا مشرف به مسیرهای شمالی به سمت شهر غزه هستند در حالی که جاده اصلی شمال به جنوب با مناطق صنعتی هم مرز است که حماس در گذشته از آن برای دفاع استفاده کرده است. زمین در مرکز غزه و شرق خان یونس بازتر است، اما روستاها و ساختمانهای بلندتر در امتداد جادههای نزدیک آنجا پوششی برای حماس فراهم کرده اند.
آیا اسرائیلیها به شهرهای اصلی خواهند رفت؟
نیروهای اسرائیلی حملات سنگینی را در تلاش برای پیشروی به سمت مراکز اصلی شهری تجربه کرده اند. حماس و دیگر گروههای فلسطینی از مینهای ضد تانک و موشکهای هدایت شونده ضد تانک برخوردار هستند که در کنار شلیک خمپاره به طور موثر از آن تجهیزات استفاده کرده اند. در یک شب نبرد در محله شجاعیه در غزه در طول جنگ ۲۰۱۴ میلادی اسرائیل ۱۳ سرباز خود را در کمینی که شامل یک مین ضد تانک و شلیک مسلسل از سوی فلسطینیان بود از دست داد.
بیشتر بخوانید: غزه در بی سابقترین محاصره؛ حملات جنون آمیز اسرائیل ادامه دارد
در حالی که ارتش اسرائیل تجربه نبرد با وسایل نقلیه زره پوش در شهرهای فلسطین به ویژه در کرانه باختری در جریان انتفاضه دوم را دارد اکنون گمان میرود که حماس انبار بزرگی از موشکهای ضد تانک سنگین روسی کورنت را در اختیار دارد که از جمله توسط حزب الله در لبنان به طور موثر در برابر تانکهای جنگی اصلی اسرائیل مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین، حماس پهپادهای مجهز به مهمات را توسعه داده که میتواند بمبها را روی وسایل نقلیه و سربازان پرتاب کند که یک تهدید جدید است.
حماس چگونه پاسخ خواهد داد؟
حماس سالها تجربه مبارزه با ارتش اسرائیل را دارد و به یک نیروی شهری سازگار و موثر تبدیل شده است. این گروه دارای هستهای از رهبران رزمی با تجربه است که از نزدیک با شیوه نبرد اسرائیل آشنا هستند، برخی از آنان زبان عبری را آموخته اند و همین موضوع سبب شده تا بتوانند ارتش اسرائیل را به طور عمیق مورد بررسی و مطالعه قرار دهند. مشکل اصلی اسرائیل در هر گونه تلاش برای حمله زمینی آن است که باید با مواضع آماده شده حماس از جمله تونلهای جنگی که به طور گسترده در طول سالیان گذشته توسعه یافته و در برخی موارد مجهز به سیستمهای ارتباطی هستند مقابله کند.
در حالی که شبکههای تونل حماس زمانی ابتدایی بودند مهندسان حماس اکنون تجربه قابل توجهی در ساختن مکانهای زیرزمینی سخت و به خوبی پنهان شده دارند تا از آن مناطق به عنوان مراکز فرماندهی و استقرار جنگجویان استفاده کنند. در حالی که اسرائیل زمانی مزیت نظارتی آشکاری نسبت به غزه داشت پهپادهای غیرنظامی ارزان قیمت و در دسترس که توسط حماس خریداری شده زمین بازی را مساوی کرده و به آن گروه اجازه داده تا خطوط حرکت اسرائیل را رصد کند.
آیا اسرائیل میتواند غزه را دوباره تحت اشغال خود درآورد؟
در حالی که اسرائیل احتمالا پس از حمله روز شنبه دارای ظرفیت نظامی و اراده است هزینه اشغال غزه احتمالا برای ارتش اسرائیل و غیرنظامیان فلسطینی سنگین خواهد بود و خطری جدی برای گروگانهای اسرائیلی که در آن قلمرو نگهداری میشوند به همراه خواهد داشت. اشغال مجدد و کامل غزه عمیقا چالش برانگیز خواهد بود و احتمالا فراتر از ظرفیت اسرائیل برای اداره در درازمدت است. اگر اسرائیل دست به تهاجم کامل بزند به احتمال زیاد هدف اش شکست دادن همه جانبه حماس خواهد بود.
*گذرگاه رفح دسترسی جنوبی نوار غزه تقاطع رفح در نقطه مرزی با مصر که هم چنین به عنوان خط فیلادلفیا نیز شناخته میشود. در رفح تونلهای زیرزمینی وجود دارند که توسط ساکنان نوار غزه برای رفت و آمد به مصر حفر شده اند.