اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- بورس اوراق بهادار زمستان را با روندی منفی آغاز کرد. این در حالی است که این بازار در فصل پاییز بالاترین بازدهی را در مقایسه با بازار‌های موازی داشته است.
معاملات بازار سهام در بازار روز یکشنبه نزولی شد و به نظر می‌رسد کمبود نقدینگی به عنوان زخمی که از ابتدای سال دامن بازار را گرفته بار دیگر سر باز کرده و آن طور که «احمید اشتیاقی» تحلیلگر بازار سهام می‌گوید بازار به سمت تعادلی اندکی منفی و اندکی مثبت حرکت می‌کند.
به گزارش اقتصاد ۲۴ شاخص کل با کاهش ۸ هزار و ۲۳۰ واحدی که معادل ۰.۳۷ درصد این شاخص است روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات امروز در سطح دو میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی ایستاد و میانگین هموزن بازار به سطح ۷۶۱ هزار و ۲۳۵ واحدی رسید. همچنین حجم معاملات این روز ۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌های سهامی) ۵ هزار و ۲۳۲ میلیارد تومان برآورد شد.
تزریق پول به بازار متوقف شد
احمد اشتیاقی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ به بررسی عملکرد بازار در سومین روز دی ماه پرداخته و می‌گوید: بازار نشان می‌دهد که پول جدیدی از بیرون به بازار تزریق نمی‌شود. به همین دلیل بعد از یک روند یک روزه و دو روزه صعودی، چون پول جدیدی وارد نمی‌شود و افرادی هم که مبادرت به خرید کردند از پارک پول‌های خود بازار است، دیگر حاضر نیستند رو به بالا بخرند؛ بنابراین فضایی حاکم است که آنچنان پتانسیل برای ورود پول نقد در یک روند مستمر وجود ندارد و بازار به سمت تعادلی اندکی منفی و اندکی مثبت حرکت می‌کند.
به گفته او در این فضا خبری مثل تجدید ارزیابی دارایی‌ها صرفا محرکی برای پول‌های پارک شده است. وقتی خبر اثرش را به دلیل عدم وجود نقدینگی کافی از دست می‌دهد بازار به شرایط تعادلی می‌رود؛ و از طرف دیگر به دلیل اینکه سهام‌ها ارزنده است، فروشندگان نیز حاضر نیستند با رنج‌های منفی خیلی زیاد سهام خود را بفروشند؛ بنابراین به نظر می‌رسد که کلیت معاملات بازار به همین شکل بود.
او در ادامه یادآور می‌شود: در بازار یکشنبه تمام گروه‌ها وضعیت تعادلی داشتند و سهام‌های بزرگی هم که مورد اقبال قرار گرفته بودند به خاطر تجدید ارزیابی دارایی‌ها دیگر پتانسیل رشد را نداشتند و چه بسا برخی کسانی هم که خرید کرده بودند داشتند با یکی دو درصد سود از آن سهام‌ها خارج می‌شدند.
سرریز پول‌ها به سمت صندوق‌های با درآمد ثابت
بر اساس گفته‌های اشتیاقی در شرایط کنونی، چون دلار هم توانسته در نقطه ۵۰ هزار تومان تثبیت شود، انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و در نبود انتظارات تورمی پول آنچنانی متوجه بازار نمی‌شود چرا که شاید ترجیح دهند پول هایشان در صندوق‌های با درآمد ثابت باشد تا نشانه‌هایی از افزایش واقعی سودآوری شرکت‌ها را ملاحظه کنند.
اما بازار برای رشد پایدار نیازمند چیست؟ سوالی که این کارشناس بورسی در پاسخ به آن می‌گوید: آن چیزی که می‌تواند منجر به رشد بازار شود افزایش تدریجی دلار نیمایی است که به صورت بنیادی بازار را تحریک می‌کند. در حال حاضر این نوع دلار فاصله معناداری با دلار آزاد دارد که باید به حداکثر ده درصد کاهش پیدا کند. این گپ باید پر شود و البته نشانه‌هایی هم در سیاست‌های بانک مرکزی هست که اجازه داده دلار نیمایی از کانال ۳۸ به ۳۹ هزار تومان برسد.
بیشتر بخوانید: چرا بورس به شاخص واقعی ۳.۵ میلیون واحد نرسیده است؟/ ناامیدی بازار سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها
به گفته وی با توجه به شرایط P/E که بازار دارد که اغلب سهام‌ها زیر ۶ واحد هستند به نظرم این پتانسیل در بازار وجود دارد که بازار از نگاه افزایش سودآوری از محل رشد نرخ دلار نیمایی حرکت کند. علاوه بر این گزارش‌های ۹ ماهه هم مورد دیگری است که می‌تواند تا حدی ذائقه بازار را برای یک روند صعودی آهسته فراهم کند.
چه ریسک‌هایی بر سر راه بازار در زمستان وجود دارد؟
اشتیاقی در ادامه خاطر نشان می‌کند که همیشه ریسک‌هایی در بازار وجود دارد. از جمله ریسک‌هایی که بازار می‌تواند در سه ماهه باقی‌‍مانده سال داشته باشد، یکی تثبیت نرخ دلار نیمایی است؛ یعنی ادامه سیاست فعلی. این خودش ریسک اساسی برای بازار سهام است چرا که با وجود اینکه ما تورم بالای ۳۰ درصدی داریم، از این ناحیه قیمت تمام شده شرکت‌های ما تحت فشار قرار می‌گیرند و اگر با افزایش نرخ محصولات مواجه نشوند، سودآوریشان را ممکن است کاهش دهد.
او با اشاره به درگیری سیاسی در غزه به عنوان یکی از تهدید‌های بازار سهام می‌افزاید: جنگ غزه نیز اگرچه کمرنگ شده، اما هنوز برای بازار سهام ریسک به شمار می‌آید و سایه‌اش روی بازار است. اما ریسک بزرگ دیگر افزایش نرخ سود سپرده است، یعنی ممکن است در سه ماه آتی تا پایان سال به دلیل کسری بودجه دولت و سیاست‌های بانک مرکزی برای عدم اضافه برداشت، منجر به انتشار اوراق بیشتری شود و نرخ اوراق روند صعودی بگیرد. این هم محتمل است و به نظرم بازار از این ناحیه می‌تواند آسیب پذیر باشد.
قطعی گاز نیز مورد دیگری است که در چند سال اخیر با سرد شدن هوا بازار سرمایه را دستخوش تغییراتی می‌کند. اما آنطور که از گفته احمد اشتیاقی بر می‌آید قطعی گاز اگرچه به دلیل تجربیات سال‌های قبل قابل پیش بینی است و بازار نمی‌تواند آن را ریسک خیلی جدی قلمداد کند، اما با تشدید شدن آن بورس تحت تاثیر قرار خواهد گرفت، به خصوص در بهمن ماه که با افزایش مصرف خانگی روبه‌رو هستیم.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان به پیش‌بینی بازار پرداخت و افزود: پیش بینی من برای هفته جاری با توجه به فضای بی پولی و نبود اخبارمثبت موثر بر بازار سهام، متعادل اندکی منفی است.