اقتصاد ۲۴- ریسک‌های سیستماتیک و دولتی در حالی جلوی رشد بازار سرمایه را گرفته که به دلیل ارزندگی بازار و همچنین رشد در بازار‌های موازی و به‌خصوص دلار، بازار امکان ریزش بیشتر را نیز ندارد. تحلیلگران معتقدند با نگاهی به محرک‌های موجود، روندی متعادل و رو به جلو پیش‌روی بازار سرمایه است.
تداوم روند کم رمق
فاطمه حاجعلی، تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه بورس مدت‌هاست درگیر اصلاح‌شده و کار خود را کم‌رمق پیش می‌برد، گفت: در هفته گذشته در ادامه همین روند میانگین هفتگی ارزش معاملات و روند حرکتی شاخص‌های کل و هم‌وزن با وجود انتشار گزارش‌های تولید و فروش ماهانه شرکت‌ها، کم‌جان بود، اما بعد از یک هفته نامطلوب در بورس و رشد دلار و طلا، سهامداران با توجه به معاملات چهارشنبه و برخی اخبار حمایتی با امیدواری به پیشواز این هفته آمدند و پیش‌بینی اتمام ریزش را افزایش دادند.
وی ادامه داد: برخلاف بسیاری از کشور‌های دیگر رابطه علّی دوسویه بین رشد اقتصادی و رشد وجود ندارد و پارامتر‌هایی مثل بودجه و تورم، تغییرات نرخ ارز و سود، سیاست‌های انقباضی بانک‌مرکزی برای کنترل تورم در اقتصاد، تامین کسری‌بودجه با گران‌کردن نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، دریافت انواع و اقسام عوارض و مالیات، قیمت‌گذاری دستوری، تنش‌های سیاسی منطقه و اخباری مبنی‌بر شایعه توقف بورس‌کالا و اظهارنظر‌های غیرکارشناسانه مسوولان و... تاثیر بسزایی بر بازار سهام دارند.
حاجعلی افزود: همچنین بخشنامه عوارض صادراتی بر محصولات زنجیره تولید معدن و صنایع معدنی، سرد‌شدن تب اخبار افزایش سرمایه از تجدیدارزیابی دارایی‌ها، بلاتکلیفی زیان انباشته سایپا و ایران‌خودرو، قطعی گاز صنایع با سرد‌شدن هوا، قیمت‌های جهانی کالاها، نرخ ارز نیمایی و قیمت جهانی نفت از مواردی است که بازار سرمایه را در برزخ رکود گرفتار کرده‌است، اما روز گذشته به‌علت نوسان نرخ ارز و فروکش‌کردن تنش‌ها در منطقه، شاهد کاهش ترس سهامداران و تحرکات به نسبت مثبتی در این بازار بودیم.
البته به دلیل درپیش بودن انتخابات مجلس، سیاست دولت بر این است که نرخ ارز رشد قابل‌توجهی نداشته‌باشد. این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه طی هفته‌های گذشته اخبار مربوط به تجدیدارزیابی و اطلاعیه‌های منتشرشده بر روی کدال در مورد ابرازتمایل یا تصویب افزایش سرمایه از محل تجدیدارزیابی دارایی شرکت‌ها افزایش یافت، گفت: همان‌طور که قبلا نیز شاهد بودیم، این موضوع به‌عنوان یک محرک در روند صعودی بورس تاثیرگذار نیست و دیگر بازار واکنش‌های هیجانی به این دست اخبار نشان نمی‌دهد. بازار در این روز‌ها خریدار قوی ندارد، اما در مقابل فروشنده قوی هم وجود ندارد که البته این مساله ارزندگی بازار را در این سطح نشان می‌دهد.
این تحلیلگر معتقد است؛ با توجه به انتشار گزارش‌های فصلی و ۹ ماهه شرکت‌ها، تحرکات مثبت جزئی و کوتاه مدت در بازار سرمایه ایجاد خواهد شد. البته هرقدر به انتخابات اسفند ماه مجلس نزدیک می‌شویم، تحرکات منفی در تمام بازار‌های داخلی و به‌ویژه بازار سرمایه کمتر می‌شود و حتی ممکن است شاهد نوسانات مقطعی مثبت در نماگر‌های بازار سرمایه نیز باشیم. در نهایت پیش‌بینی می‌شود در هفته پیش‌رو ارزش معاملات بالا نباشد و وضعیتی کاملا متعادل و با نوسانات محدود مثبت را شاهد باشیم.
بیشتر بخوانید: خلف وعده دردناک ابراهیم رئیسی درخصوص بازار سهام
ارزنده بی‌خریدار
علی حیدری، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نیز با تاکید بر اینکه بورس از نظر بنیادی شرایط خوبی دارد، گفت: گزارش‌های منتشرشده از عملکرد شرکت‌ها و صنایع در فصل پاییز تا به اینجای کار گزارش‌های خوبی بوده‌است. از طرفی ارزش دلاری بازار در کف است و P/E بازار نیز در کمترین حالت ممکن است. دلار نیز به‌عنوان یکی از فاکتور‌های اصلی و بیرونی روبه‌رشد است؛ وی ادامه داد: با این وجود بازار سرمایه مقداری دچار ترس شده‌است. پول هوشمند است و به سمت بازار‌هایی می‌رود که ریسک کمتر و امنیت بیشتری دارند. متاسفانه بورس به دلیل اتفاقات سیاسی و نظامی که در منطقه رخ‌داده؛ از یک طرف و بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد دولتی از طرف دیگر دچار بی‌اعتمادی شده و ترس بر بازار سرمایه حاکم شده‌است. از طرفی بازار تکان خاصی هم نمی‌خورد و ریزش زیادی نیز ثبت نمی‌کند و این موضوع موکد انتظار در بازار سرمایه است.
حیدری ادامه‌داد: کسانی که در بازار هستند منتظرند و این می‌تواند به دلیل ترس و بی‌اعتمادی در وهله اول و وضعیتی که بر اقتصاد کلان حکمفرماست، در وهله دوم باشد. باید توجه داشت که سوددهی بانک‌ها و صندوق‌های درآمد ثابت به کانال ۳۰ درصد هم رفته و این سود بدون‌ریسک است و به همین دلیل باید جذابیت‌های بازار سرمایه بیشتر شود تا شاهد ورود پول بیشتر به بازار شود.
این تحلیلگر بورسی انتظار دارد بازار سرمایه در هفته‌جاری رو به مثبت باشد و پایین خاصی را نبیند. او گفت به هر حال با رفع ریسک‌های مذکور نیز انتظار رشد قابل‌توجه در بازار سرمایه وجود دارد.
وی درخصوص ریسک همیشه مطرح سیاستگذار گفت: زمانی‌که ما ریسک سیاسی و نظامی و سیاستگذار داریم، وقتی سیاستگذار هر ماه مصوباتی به شرکت‌ها و صنایع ابلاغ کند که ریسک بازار را بالا می‌برد، بازار از جذابیت می‌افتد. از یک طرف نمی‌توان پیش‌بینی کرد که ریسک دیگری از این جهت به بازار تحمیل نشود. هیچ‌چیز از جانب سیاستگذار بعید نیست، اما از طرفی به زبان ساده بازار از سیاستگذار تمام ضربات ممکن را خورده است و تقریبا صنعتی باقی نمانده که سیاستگذار به سود آن دست‌اندازی نکرده‌باشد.
پتروشیمی، پالایشی، خودرویی و... در سال‌جاری به دفعات از سوی سیاستگذار ضربه خورده‌اند و بعید است بخواهد اتفاق دیگری بیفتد و به‌نظر این داستان تمام شده‌است. حیدری تاکید کرد بازار سرمایه دو فاکتور مهم دارد؛ یکی اعتماد و دیگری سرمایه. سرمایه وارد بازار نمی‌شود، چون اعتماد نیست و این طبیعی است، به هر حال پول هوشمند است و با افزایش ریسک یا منتظر می‌ماند یا به سمت بازار‌های موازی می‌رود، اما به هر حال بازار سرمایه ارزنده است و قیمت اکثر سهام در کف خود هستند و توجه به این نکته از سوی سرمایه‌گذاران می‌توانند به وضعیت آتی بازار سرمایه کمک کنند.