اقتصاد24 - پیروز حناچی امروز صبح در مراسم روز جهانی مقابله با کار کودک تأکید کرد که شهرداری تهران از نظر قانونی به‌طور مستقیم وظیفه‌ای در این موضوع ندارد اما فعالیت در این زمینه را جزو مسئولیت‌های اجتماعی خود می‌داند. او در ابتدای سخنانش در این مراسم که محمدرضا جوادی یگانه، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، تعدادی از مدیران شهری و جمعی از فعالان اجتماعی شهر نیز در آن حضور داشتند، ضمن تشکر از مسئولین برگزاری این مراسم به مناسبت دوازدهم ژوئن، گفت: «این پدیده موضوع مهمی است و بسیاری از شهروندان ما را به‌طور مستمر تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.»
حناچی ادامه داد: «سازمان بین‌المللی کار و سازمان ملل متحد در سال ٢٠٠٢ با توجه به گستردگی پدیده کار کودکان، روز دوازدهم ژوئن را برای این پدیده نام‌گذاری کردند. در حال حاضر کودکانی که به طور مداوم به کار گرفته می‌شوند، از آموزش باز می‌مانند و دوران کودکی‌شان را درک نمی‌کنند، کودک کار شمرده می‌شوند و بین ۵ تا ١٧ سال سن دارند.» شهردار تهران با اشاره به اینکه در سپتامبر سال ٢٠١٧، ١۵٢ میلیون کودک کار وجود داشت، گفت: «از هر ١٠ کودک در جهان یکی کودک کار به حساب می‌آید. طبق بررسی‌های یونیسف در کشورهای توسعه‌نیافته، از هر ۴ کودک یک تن کودک کار است. مطابق همین بررسی‌ها، بیشترین تعداد کودکان کار در مناطق جنوبی آفریقا وجود دارد که ٢٩ درصد از کودکان را تشکیل می‌دهد؛ این آمار در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب ١١ درصد کودکان و در خاورمیانه نیز شامل ٧ درصد از کودکان است.»
نیم میلیون کودک کار در ایران
شهردار تهران در ادامه به آمار این پدیده در ایران نیز پرداخت: «در ایران نیز براساس آمار مرکز مطالعات راهبردی وزارت کار، از حدود ٩ میلیون کودک ایرانی، ۴٩٩ هزار تن کودک کار شناخته شده‌اند؛ این موضوع ارتباط مستقیمی با فقر در خانواده‌ها دارد و تعداد بالایی از آنها نیز از تابعیت ایرانی برخوردار نیستند. بنا بر آمارهای مختلف، درصد قابل توجهی از این کودکان در خیابان کار می‌کنند و علاوه بر گل‌فروشی، به زباله‌گردی و فال‌گیری نیز مشغولند.» او در بخش دیگری از سخنانش گفت: «کودکان کار محصول شرایط اجتماعی و اقتصادی هستند و ناخواسته به این سمت کشیده می‌شوند. این آمار در کلان‌شهرها وضعیت حادتری دارد؛ در کلان شهرها همه آمارها به دلیل تمرکزگرایی افزایش می‌یابد چون عرصه بیشتری از فعالیت در یک مساحت کوچک‌تر وجود دارد.»
حناچی با اشاره به اینکه خشونت کودکان در خیابان نیز از مسائلی است که کودکان را تهدید می‌کند و تاثیرات این موضوع به‌طور بالفعل چهره ناامن به شهر می‌دهد و به‌شکل بالقوه مشکلات بعدی به‌وجود می‌آورد، گفت: «شرایط اقتصادی حاد، این چرخه را بیش از پیش به گردش درمی‌آورد و نزول خانواده‌های شهری به زیر خط فقر نیز عامل افزاینده است. در قوانین موضوعه کشور سازمان بهزیستی متولی این امر است و دو نوع خدمت ارائه می‌دهد؛ اولین خدمت مربوط به مراکز شبانه‌روزی است و دومی نیز به مراکز آموزشی. شهرداری تهران از نظر قانونی به‌طور مستقیم وظیفه‌ای در این موضوع ندارد اما فعالیت در این زمینه را جزو مسئولیت‌های اجتماعی خود می‌داند و در کنار سازمان‌های مسئول و مؤسسات مردم‌نهاد ایستاده است. درست است که شهرداری تهران به‌طور مستقیم وظیفه‌ای در این موضوع ندارد اما شاید ابزارش برای تأثیرگذاری در این حوزه از برخی سازمان‌های متولی قوی‌تر باشد.»
او در ادامه سازمان‌های مردم‌نهاد را در این موضوع جدی خواند و گفت: «ما نیز تلاش می‌کنیم به وظایف اجتماعی خود بپردازیم؛ البته این موضوعات در بسیاری از کشورهای جهان از وظایف شهرداری‌ها است و ما نیز در شهرداری تهران به عنوان یک نهاد عمومی با تمام وجود تلاش خواهیم کرد تا در حل این نقیصه نقش مؤثری داشته باشیم. یکی از وظایف تعریف‌شده در شهرداری تهران تلاش برای پرداختن به آسیب‌های اجتماعی است که کودک کار یکی از این آسیب‌ها شمرده می‌شود. به میزان تلاش ما برای توانمندسازی خانواده‌ها، آموزش و حل مشکلات کنترل فقر در سطح کلان، می‌توانیم در آینده جلوی تبعات ناشی از حضور کودکان در خیابان‌ها و محیط‌های ناامن شهری را بگیریم؛ مقابله با کار کودک را وظیفه خود می‌دانیم و این مأموریت را به همراه همکارانم در معاونت فرهنگی و اجتماعی و از طریق ایجاد مراکز پرتو و بهاران دنبال می‌کنیم، هر چند شرایط ما در انجام وظایف اصلی و محوله خودمان نیز سخت است»
جوادی یگانه: کودکان کار متولی واحدی ندارند
در ادامه این مراسم محمدرضا جوادی یگانه، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران گفت: «کودک کار عنوان درستی نیست؛ در حقیقت روز مقابله با کار کودکان عنوان صحیحی است که باید استفاده شود. کودکان باید آموزش ببینند تا در جوانی وارد بازار کار شوند.» او در پاسخ به اینکه شهرداری تهران چقدر از ظرفیت‌های موجود برای ساماندهی کودکان کار استفاده می‌کند، گفت: «شهرداری به عنوان نهاد همکار با دستگاه‌های ذیربط در این موضوع با ایجاد مراکز پرتو و بهاران و در اختیار قرار دادن فضا و تجهیزات و همچنین ارائه آموزش‌های لازم با پدیده کارکودکان به عنوان یک واقعیت اجتماعی مقابله و تلاش می‌کند این پدیده را کاهش دهد. در خصوص تعداد کودکان فعال در حوزه کار در تهران آمار درستی نداریم. اکثریت کودکان مشغول به کار در تهران تابعیت خارجی دارند. علت نبود آمار دقیق این است که متأسفانه کودکان متولی واحدی ندارند.»
مشکل اصلی کودکان کار مهاجر چیست؟
در ادامه احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ارتباط با کودکان کار در ایران گفت: «دو نوع فقر شدید درباره کودکان کار در ایران وجود دارد، یکی کودکانی با فقر و آسیب کمتر که البته آمار بسیار بالایی دارند و دیگری کودکانی هستند که اعتیاد دارند و فروخته می‌شوند و در شرایط بسیار بد کار می‌کنند. در هر صورت برای هر دو نوع کودکان شرایط سخت است، اما کودکانی که هویت ندارند، نمی‌توانند از طرف دولت خدمت رسانی شوند.» او در رابطه با کودکان کار مهاجر گفت: «مشکل اساسی کودکان کار مهاجر نداشتن کارت هویت است. اگر حتی یک برگ هویت به کودکان تعلق بگیرد، این کودکانی که به ویژه اتباع خارجی هستند، می شود به آنها بودجه تعلق داد و در جهت خدمت رسانی اقدام کرد. قانون مهاجرت باید در کشور تغییر کند تا امکان شناسایی و امکان خدمت رسانی به کودکانی که اتباع خارجی در ایران هستند، فراهم شود. ما نمی توانیم به کسی که شناسایی نشده است، بودجه تعلق بدهیم.»
میدری در رابطه با اشکلاتی که در سیستم خدمت رسانی وجود دارد گفت: «یکی از مسائلی که باعث می‌شود، خدمات در کشور ما به نتیجه نرسند، پراکندگی نهادهای اجرایی است. بهتر است اجرای خدمات رسانی ها که در دستگاه های تصمیم گیرنده تصویب می‌شوند به شهرداری سپرده شود و اگرچه نیاز نیست این ساختار برای همیشه حفظ شود اما بهتر است یک نهاد به عنوان اجرا کننده شناخته شود. این در بسیاری از کشورهای دیگر انجام شده است و به نتیجه رسیده است.» او علت اصلی کار کودکان را فقر دانست و گفت: «فقر عامل اصلی ایجاد کودک کار است. فقر و ضعف نظام حمایتی بازماندگان از تحصیل را ایجاد می کند، به عبارتی ضعف نظام حمایتی کودک کار ایجاد می کند و متعاقب آن فقر مشکلاتی مانند اعتیاد و فروش مواد مخدر را برای آنها ایجاد می‌کند.»
منبع: خبرآنلاین