اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: «آلفرد برنهارد نوبل» شخصیت شناخته شدهای که با اختراع دینامیت به شهرت جهانی رسید و با پایهگذاری جایزه نوبل نام و اعتبار خود را ابدیت بخشید. او شخصیت متناقضی داشت که بخشی از آن بدبین و بخشی ایدهآلگرا بود. نوبل فردی باهوش، درخشان و البته تنها بود که به اختراع عشق میورزید؛ صلحطلب بود و مشتاق آموختن و آموزش. فردی که قدرتمندترین مواد منفجره مورد استفاده در جنگهای مدرن را اختراع کرد و در عین حال معتبرترین جوایز جهان را برای خدمات فکری به بشریت پایه گذاشت.
بیوگرافی آلفرد نوبل
آلفرد برنهارد نوبل، که به طور معمول به عنوان آلفرد نوبل شناخته میشود، در ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ در استکهلم، سوئد متولد شد. او فرزند لوئیس نوبل و کارولینا اندرسون بود و خانوادهای ثروتمند و فعال در صنعت اعمال آهن بودند. آلفرد نوبل از کودکی علاقهمند به علوم و فنون بود. او در سن بسیار جوانی آزمایشات و تجارب علمی انجام میداد. پس از تحصیل در مدرسه و دانشگاه، در زمینه شیمی و مهندسی فعالیت داشت. شناخت جهانی او به خاطر اختراع دینامیت بود، که یکی از مهمترین و پرتاثیرترین اختراعات صنعتی تاریخ است. این اختراع باعث شد تا آلفرد نوبل بهعنوان یکی از بزرگترین مخترعان تاریخ شناخته شود.
اختراع دینامیت
دینامیت، یکی از مهمترین اختراعات صنعتی تاریخ است که توسط مهندس و صنعتگر سوئدی به نام آلفرد نوبل اختراع شد. دینامیت بهعنوان یک ماده منفجره کاربرد دارد که با استفاده از آن، انفجارهای قوی و کنترلشده قابل تولید است. در زمان قبل از اختراع دینامیت، مواد منفجره معمولاً ناپایدار بودند و در انفجارهای غیرمنتظره و خطرناکی میانجامیدند. اما با اختراع دینامیت، آلفرد نوبل توانست مواد منفجره را به شکلی طراحی کند که در کنترل و استفاده آنها بسیار راحتتر و ایمنتر باشد.
در ترکیبات دینامیت از نیتروگلیسرین، نشاسته یا گلوتن و مواد جاذب استفاده میکند. این ترکیب باعث میشود که دینامیت بسیار پایدارتر و قابل حملتر از مواد منفجرههای قدیمی باشد. استفاده از دینامیت به شکل گسترده در زمینههای مختلفی مانند معدنکاری، ساخت و سازها، راهسازی و حتی در جنگها رواج یافت. این اختراع باعث انقلابی در صنعت معدن و ساختمان شد و به افزایش سرعت و کارآیی در بسیاری از فعالیتهای صنعتی کمک کرد.
ایجاد جوایز نوبل توسط آلفرد نوبل
جوایز نوبل، یکی از مهمترین و پرافتخارترین جوایز در علم، ادبیات، صلح، فیزیولوژی و پزشکی و اقتصاد هستند. این جوایز به افراد و سازمانهایی اهدا میشوند که به ترویج صلح، عدالت، و پیشرفت انسانی کمک میکنند. جوایز نوبل هر سال از سال ۱۹۰۱ اهدا میشوند و در اصل توسط وصیتنامه آلفرد نوبل، مخترع دینامیت، بنا به اراده او برای تشویق به ترویج صلح ایجاد شد. این جوایز هر سال در مراسمی در استکهلم، سوئد برگزار میشوند، به جز جایزه صلح که در اسلو، نروژ اهدا میشود. جوایز نوبل شامل پنج دسته علمی و یک جایزه صلح هستند:
• جایزه نوبل فیزیک: به افراد یا گروههایی اهدا میشود که به تحقیقات برجسته در زمینه فیزیک مشغول هستند.
• جایزه نوبل شیمی: به افراد یا گروههایی که به تحقیقات برجسته در زمینه شیمی مشغول هستند، اهدا میشود.
• جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی: به افراد یا گروههایی که به تحقیقات برجسته در زمینه فیزیولوژی، پزشکی، و زیستشناسی مشغول هستند، اهدا میشود.
• جایزه نوبل ادبیات: به نویسندگان برجسته در زمینه ادبیات اهدا میشود.
• جایزه اقتصاد نوبل: به افراد یا گروههایی که به تحقیقات برجسته در زمینه اقتصاد مشغول هستند، اهدا میشود.
• جایزه نوبل صلح: به افراد یا سازمانهایی که به ترویج صلح و حل و فصل منازعات بینالمللی کمک کردهاند، اهدا میشود.
وصیتنامه آلفرد نوبل
آلفرد نوبل در پایان عمر به دلیل اعتقادات شخصی و انتقادات از استفاده نادرست از اختراعاتش، تصمیم به ایجاد جوایزی برای تشویق به ترویج صلح و پیشرفت علمی و فرهنگی گرفت. وصیتنامه آلفرد نوبل که در ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ در پاریس تنظیم شده بود حاوی یک شگفتی بسیار بزرگ برای خانواده، دوستانش و عموم مردم بود. هر چند که در طول عمر همیشه فعالیتی سخاوتمندانه در امور خیریه و بشردوستانه و نیز مسائل علمی بود، آنها متعجب و معترض بودند که وی بخش عمدهای از ثروت هنگفت خود را به پایهگذاری جایزه نوبل اختصاص داده بود که از مهمترین جوایز بینالمللی جهان محسوب میشود.
حرفهای بسیاری در این زمینه وجود دارد که بسیاری از آنها این اقدام نوبل را بدلیل تیتر روزنامه فرانسوی درباره مرگ برادرش لودویگ میدانند که لودویگ را با آلفرد اشتباه گرفته و مطرح کرده بود «تاجر مرگ مرده است» و این احتمال را دادند که آلفرد نوبل با پایهگذاری جایزه نوبل پیش از مرگ از نوشته شدن این مرثیه زود هنگام برای پس از مرگش جلوگیری کرده است. با این حال جایزه نوبل بیش از هر چیز نشاندهنده علاقه وافر آلفرد نوبل در زمینههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و ادبیات است و بر وجهه صلحطلبی او تأکید دارد. او در سال ۱۸۹۶ درگذشت و در وصیتنامهاش اعلام کرده بود که ثروت خود را برای تأسیس جوایز نوبل اختصاص داده است، که هر سال به افراد و سازمانهایی که به ترویج صلح، عدالت و پیشرفت انسانی کمک میکنند، اهدا میشود.