اقتصاد24 - گزیدهای از صحبتهای حجت الاسلام رییسی را اینجا بخوانید:
رونق اقتصادی و «رونق تولید» در گرو امنیت اقتصادی است و اگر امنیت اقتصادی نباشد، قطعاً رونق اقتصادی اتفاق نمیافتد. رونق اقتصادی در گروی مبارزه با مفاسد اقتصادی است و شما اگر بخواهید «رونق تولید» اتفاق بیفتد، باید با فساد اقتصادی برخورد کنید. برخی فکر میکنند اگر با فساد اقتصادی برخورد شود، در تولید مشکل ایجاد میکند. برعکس؛ اگر میبینید که کشورهای تولیدکننده در تولید موفق بودهاند، به خاطر این است که اجازهی روابط ناسالم و گسترش فساد را ندادهاند. خود تولیدکنندگان هم مدعی فسادند و به آن اعتراض دارند، زیرا تولیدکنندهای که میخواهد تولید کند، اگر از او رشوه خواستند، این دیگر نمیتواند درست به تولید بپردازد. اگر هر کسی در هر مرحلهای از تولید از تولیدکننده مبلغی را طلب کند، آن وقت کار تولید در کشور رونق نمیگیرد. اگر کالای تولیدشده استاندارد نباشد و فقط به خاطر روابط و با زد و بند به بازار عرضه شود، این دیگر «رونق تولید» نیست. پس این نگاه درستی است که مبارزه با فساد اقتصادی به تولید رونق میبخشد و نه آن نگاهی که میگوید اگر بخواهیم تولید را رونق بدهیم، باید به افراد فاسد و خلافکار و رشوهبگیر میدان داده شود. ما در این زمینه تجربه کشورهای توسعهیافته را پیش رویمان داریم. اگر این کشورها در تولید موفق هستند، به این خاطر است که توانستهاند کار تولیدکنندگان را تسهیل کنند. برای تسهیل در کار تولید باید موانع پیش راه آن را برداشت. باید یک سری کارهای قانونی انجام بگیرد و خواستههای غیر قانونی که در آن فساد و روابط ناسالم است، حذف شود تا «رونق تولید» اتفاق بیفتد.
باید ساختارهای فسادزا در کشور را اصلاح کرد تا هر روز شاهد یک پرونده در این زمینه نباشیم. ساختارهای فسادزا در اختیار دستگاههای اداری کشور است و از کارهای مهمی که ما در دستور کار سازمان بازرسی کل کشور قرار دادهایم (البته از قبل هم وجود داشته، اما باید بیشتر بر آن تأکید و به صورت مضاعف انجام شود)، مسألهی شناسایی ساختارهای فسادزا است. ساختارهای فسادزا و بسترهای فساد، آن بخشهایی هستند که از حوزههای بخشهای دولتی به دنبال گرفتن مجوز و موافقت برای بخش خصوصی هستند. باید بیشتر از این بخشها مراقبت کرد. نمیخواهم بگویم فقط این بخشها، اما یکی از جاهای مهم برای کنترل و نظارت همین اینجا است. دستگاههای اداری باید اولین گام برای اصلاح نظام اداری در کشور را بردارند و ساختارهای فسادزا را شناسایی و اصلاح کنند. مثلاًً در نظام بانکی و اعطای تسهیلات حتماً باید بازنگری شود. کسی که تسهیلات را میگیرد، اما در میدان تولید نیست و کار دلالی میکند که زمینهی فساد است، باید جلوی آن را گرفت. ما پروندههای بسیاری داریم که به نحوی با نظام بانکی در ارتباط است و قطعاً به همین خاطر باید نظام بانکی را اصلاح نمود. همهی مسئولین هم در طول این مدت تأکید کردهاند که نظام بانکی باید اصلاح بشود.
موضوع سوم که مهم هم هست، مسألهی حقوق عامه است. حقوق عمومی باید دقیقاً رعایت شود. ما مدعی حقوق عامه هستیم. دستگاههای اداری کشور و دستگاههای مسئول و همگان باید خودشان را موظف بدانند که حقوق عمومی را پاس بدارند. ما معتقدیم همهی دستگاهها در رابطه با آب، خاک، هوا و فضا وظایفی بر عهده دارند. مشکلاتی که امروزه ما دربارهی جنگل یا سیل در بعضی مناطق کشورمان شاهد هستیم، اگر درست ریشهیابی شود، بخش جدیاش به تضییع حقوق عامه یا عدم توجه به حقوق عامه برمیگردد. ما مصمم هستیم که حقوق عمومی در کشور ضایع نشود. البته حقوق خصوصی هم همین طور است و حق افراد هم نباید ضایع گردد، اما حقوق عامه بسیار مهم است و باید نسبت به آن تأکید داشت.
اصولاً تنظیم بازار و اقتصاد کشور در دست دولت است. قانونگذار سازمانی را برای ضمانت در تنظیم بازار به عنوان سازمان تعزیرات حکومتی پیشبینی کرده که زیر نظر دولت و وزارت دادگستری است. این سازمان ضمانت اجرا و اختیاراتی دارد که دستگاه قضا به آن محول کرده است و میتواند برخورد کند یا حکم به برگشت مبالغی بدهد که غیر حق دریافت شده است. همچنین اختیار در دادن احکامی در این زمینه را دارد که در دستگاه قضائی صادر میشود. لکن ما در این بحران اخیر به این نتیجه رسیدهایم که دولت یا سازمان تعزیرات حکومتی بهتنهایی کفایت نمیکند و دستگاه قضائی نیز باید برای کمک به دولت به میدان بیاید.
یکی از مسائل مهم خصوصیسازی، مسئله قیمتگذاری عادلانه است. نکتهی دوم واگذاری باید به نحوی باشد که غبطهی دولت در این قضیه کاملاً رعایت گردد. سوم اینکه دولت در جهت توانمندسازی بخش خصوصی تلاش کند. وقتی ما یک کارخانهی عظیمی را واگذار میکنیم، وظیفهمان هنوز تمام نشده است. گام اول واگذاری به بخش خصوصی است و گام دوم نیز توانمندسازی بخش خصوصی است. یعنی باید تلاش کنیم تا فرد بتواند آن را اداره کند، کارگرها بیکار نشوند و خط تولید متوقف نگردد و این خیلی مهم است. لذا مسئولیت دولت نهتنها با واگذاری به بخش خصوصی تمامشده نیست، بلکه مسئولیت دولت از حیث دیگری آغاز میشود که نظارت است. قبلاً دولت متصدی بود و الان باید ناظر باشد تا کارخانه از کار نیفتند.
عرض کنم که در مورد آمدن به دستگاه قضائی، با توجه به اینکه به آستان مقدس رضوی علیهالسلام دل بسته بودم، دوست داشتم که مأموریتم در آستان قدس ادامه پیدا کند، لکن وقتی با تصمیم و دستور حضرت آقا مواجه شدم، بر خود لازم دیدم که به امر ولایت عمل کنم. یعنی آن جایی که نه خواست خودم هست، بلکه تشخیص ولیّ امر است و تشخیص ایشان برای من حجت است. ایشان در آن دیدار برای من یک خاطرهای از خودشان تعریف کردند. فرمودند: چند سالی از درس من در قم گذشته بود. من مشغول درس و بحث بودم و با توجه به اینکه اساتید و حوزههای درس بسیار خوبی داشتیم و درس میخواندیم، یکباره مرحوم پدرم دچار عارضهی چشم شد و مرا به مشهد طلبید، آن هم نه برای یک بار، بلکه گفتند شما اصلاً باید به مشهد منتقل شوی و قم را رها کن. برای من بسیار سخت بود، چون فکر میکردم که آیندهی من در ماندن در قم است و با رها کردن قم و رفتن از آنجا دیگر آیندهای برایم وجود نخواهد داشت و آیندهی تاریکی را برای خودم میدیدم.حضرت آقا در ادامه فرمودند که در تهران به خانهی فرزند مرحوم آشیخ محمدتقی آملی که از بزرگان و عرفا بودند، رفتم و به ایشان گفتم چنین مشکلی برای من پیش آمده است و نظر شما چیست؟ ایشان نسبت به این سؤالی که من کردم، یک تأملی کردند و به من گفتند شما برای رضای خدا، دعوت و خواستهی پدرت را اجابت کن، خداوند متعال خیر دنیا و آخرت را در این کار برای شما قرار خواهد داد. یعنی خیر دنیا و آخرت را شما در اطاعت امر پدر قطعاً خواهید داشت. من هم پس از گفتهی ایشان چون مسأله برایم روشن شده بود، درس و بحث را رها کردم و از اساتیدم در قم خداحافظی کردم و به مشهد رفتم و عنایت خداوند متعال را در اطاعت از فرمان پدرم دیدم.بعد از نقل این خاطره حضرت آقا به من فرمودند: فلانی میدانم که شما به اینکه در آستان مقدس رضوی علیهالسلام هستید علاقهمندی دارید و از آمدن به دستگاه قضائی کراهت دارید و تمایل ندارید، ولی بدانید که در این وظیفه و این کاری که به شما محول میشود، یقیناً خداوند متعال خیر دنیا و آخرت را برای شما قرار خواهد داد. از آن لحظهای که ایشان این جمله را به من فرمودند، دلم آرام شد. یعنی دیگر هیچ احساس خاصی در دلم نبود. حتی به خانواده و اطرافیانم هم گفتم که در انجام این وظیفه خیلی آرامش دارم. امیدوارم انشاءاللّه دعای ایشان در حق ما مستجاب شود و بتوانیم گرهی از این مأموریت و مسئولیت خطیر باز کنیم و آنچنان که رضای خداوند و حضرت ولی عصر (عج) است، کارنامهی درخشانی را تقدیم ایشان کنیم.