اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: روغن گیربکس در خودرو‌هایی که گیربکس اتوماتیک دارند بسیار مهم و حیاتی است و همواره باید تازه، خنک و تمیز نگه داشته شود. محدوده حرارتی که برای عملیات این نوع روغن‌ها در نظر گرفته شده است بین ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتی‌گراد است و اگر از این محدوده بالاتر برود خراب شده و باعث کاهش عمر روغن و کاهش عمر قطعات اصلی خودرو مانند یاتاقان، فنرها، سوپاپ‌ها، مهروموم‌ها و سایر قطعات گیربکس داخلی می‌شود. برای جلوگیری از این اتفاق می‌توانید از کولر‌های خنک‌کننده روغن گیربکس بهره ببرید و یا در زمان مقرر و بنا به نوع استفاده و سفارش در دفتر راهنمای خودرو روغن گیربکس ان را تعویض کنید. تعویض روغن گیربکس‌های دستی قطعاً کار راحتی است، اما تعویض روغن گیربکس‌های اتوماتیک نیاز به شرایط و ابزار و دستگاه‌های خاصی دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.
زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
بنا به نوع گیربکس، زمان تعویض روغن آن متفاوت است، اما همه خودروسازان براین باورند که تعویض روغن گیربکس‌های دستی در فواصل زمانی بین ۵۰ الی ۱۰۰ هزار کیلومتر و بهترین زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک، پس از طی کردن مسافت ۱۰۰ الی ۱۶۰ هزار کیلومتر است.
برای چگونگی امتحان سطح روغن گیربکس شما می‌توانید کاپوت خودرو را باز کرده و به دنبال میله گیربکس با دسته قرمز رنگ بگردید تا سطح مایع گیربکس را در خودرو مشاهده و چک کنید. اگر مایع گیربکس تمیز به نظر می‌رسد، اما سطح آن پایین است، ممکن است فقط نیاز به اضافه کردن مایع به سیستم داشته باشید، اما اگر این روغن تغییر رنگ داده است، بهتر است آن را با یک مایع جدید جایگزین کنید که البته به میزان مسافت طی شده توسط خودرو بستگی دارد در ذیل بهترین زمان تعویض روغن گیربکس برای چند خودرو ذکر شده است:
• زمان تعویض روغن گیربکس ۲۰۷ اتومات: ۱۰۰ الی ۱۵۰ هزار کیلومتر
• زمان تعویض روغن گیربکس cvt کیا سراتو: ۴۰ الی ۵۰ هزار کیلومتر
• زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک جک جی ۵: ۵۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر
• زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک ساندرو: ۵۰ الی ۱۰۰ هزار کیلومتر
• زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک برلیانس h۳۳۰:۴۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر
• زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک سراتو: ۵۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر
تعویض روغن گیربکس اتوماتیک بدون دستگاه
همان‌طور که گفته شد روغن گیربکس اتوماتیک، یکی از اصلی‌ترین اجزا برای این نوع گیربکس محسوب می‌شود و خرید روغن گیربکس اتوماتیک اهمیت زیادی دارد. روغن‌های گیربکس اتوماتیک در انواع مختلفی تولید و همچنین عرضه می‌شوند. روغن هیدرولیک MTF و روغن هیدرولیک ATF که هر دو مدل از روغن‌های گیربکس هستند. مدل اول مخصوص گیربکس‌های دستی هستند. نوع دوم از روغن‌های گیربکس نیز برای گیربکس‌های اتوماتیک ساخته شده است. اگر شما هم یک فرد فنی و به اصطلاح دست به آچار هستید، برای تعویض روغن خودروی اتوماتیک، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
آماده‌سازی خودرو: قبل از هر کاری، مطمئن شوید که خودرو در مکانی ایستا و صاف قرار دارد و دیگرمواردی مانند فرمان را کاملاً به حالت خاموش درآورده‌اید. همچنین، مطمئن شوید که موتور خودرو سرد شده است.
یافتن زمینه تخلیه: برای تخلیه روغن، محلی را پیدا کنید که بتوانید از آن روغن کثیف را تخلیه کنید. این محل معمولاً در زیر خودرو و در نزدیکی جعبه دنده یا گیربکس قرار دارد.
گرم کردن روغن: پیشنهاد می‌شود که موتور را برای چند دقیقه روشن کرده و آن را به مدت کوتاهی درجا کارکند تا روغن گرم شود. این کار باعث می‌شود که روغن بهتر جاری شود و بیشتر از محلول‌ها و ذرات کثیف آزاد شود.
تخلیه روغن قدیمی: با استفاده از یک کلید مناسب، پیچ تخلیه روغن را باز کنید تا روغن قدیمی را تخلیه کنید. مطمئن شوید که از یک ظرف مناسب برای جمع‌آوری روغن قدیمی استفاده می‌شود.
تعویض فیلتر روغن: در بعضی از مواقع، تعویض فیلتر روغن نیز توصیه می‌شود. این کار را با دقت انجام دهید و فیلتر جدید را جایگزین فیلتر قدیمی کنید.
پر کردن روغن تازه: پس از تخلیه کامل روغن قدیمی، پیچ تخلیه روغن را دوباره بسته و با استفاده از یک لوله مخصوص، روغن تازه را به مخزن روغن اتوماتیک اضافه کنید. اطمینان حاصل کنید که مقدار روغن وارده صحیح است.
بررسی سطح روغن: پس از پر کردن روغن تازه، سطح روغن را بررسی کنید و مطمئن شوید که در سطح مناسب قرار دارد.
تست خودرو: پس از انجام مراحل تعویض روغن، موتور را روشن کنید و به مدت کوتاهی اجازه دهید تا روغن در سیستم موتور گرم شود. سپس، مجدداً سطح روغن را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که همه چیز به درستی کار می‌کند.
همچنین، بهتر است قبل از شروع هرگونه کار تعمیراتی یا تعویض روغن، دستورالعمل و راهنمایی‌های خودرو خود را مطالعه کنید و از ابزار و تجهیزات مناسب استفاده کنید. در صورتی که احساس مطمئنی ندارید، بهتر است این کار را به یک تکنسین متخصص مراجعه کنید.
تعویض روغن خودروی اتوماتیک با دستگاه
تعویض روغن خودروی اتوماتیک با استفاده از دستگاه خاصی که به آن «دستگاه تعویض روغن اتوماتیک» یا «دستگاه تعویض روغن اتوماتیک گیربکس» می‌گویند، انجام می‌شود. این دستگاه‌ها معمولاً در کارگاه‌های خودروسازی یا کارگاه‌های خدمات خودرویی موجود است. مراحل تعویض روغن خودروی اتوماتیک با استفاده از این دستگاه به شکل زیر است:
آماده‌سازی خودرو: خودرو را به دستگاه تعویض روغن اتوماتیک منتقل کنید و سپس آن را در جای مناسب و ایستا قرار دهید.
ارتباط با سیستم گیربکس: دستگاه تعویض روغن به سیستم گیربکس خودرو متصل می‌شود تا بتواند روغن قدیمی را جذب و روغن تازه را درآورد.
تخلیه روغن قدیمی: ابتدا، دستگاه تعویض روغن شروع به تخلیه روغن قدیمی از گیربکس می‌کند. این کار با استفاده از فشار هوا یا پمپ صورت می‌گیرد.
پر کردن روغن تازه: پس از تخلیه کامل روغن قدیمی، دستگاه تعویض روغن شروع به پر کردن گیربکس با روغن تازه می‌کند. این کار به‌طور خودکار و با فشار مناسب انجام می‌شود.
بررسی سطح روغن: بعد از پر کردن روغن، سطح آن در گیربکس بررسی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که به مقدار مناسبی پر شده است.
تست و تنظیمات نهایی: در انتها، دستگاه تعویض روغن اتوماتیک گیربکس تست‌های لازم را انجام داده و هرگونه تنظیمات نهایی را انجام می‌دهد تا از صحت و سلامت عملکرد گیربکس اطمینان حاصل شود.
با استفاده از دستگاه تعویض روغن اتوماتیک، این کار به صورت سریع و کارآمد انجام می‌شود و از امکانات و دقت بالای این دستگاه‌ها برای اطمینان از انجام درست کار استفاده می‌شود.
مزایای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه
دقت بالا: دستگاه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک فرآیند را به صورت دقیق و بدون خطا انجام می‌دهد و از هدر رفتن روغن جلوگیری می‌کند.
سرعت بالا: تعویض روغن با دستگاه به طور قابل توجهی سریع‌تر از روش سنتی انجام می‌شود.
پاکیزگی: در این روش، احتمال کثیف شدن و آلوده شدن قطعات خودرو به حداقل می‌رسد.
افزایش طول عمر گیربکس: تعویض منظم و دقیق روغن با دستگاه به افزایش طول عمر گیربکس و بهبود عملکرد آن کمک می‌کند.
کاهش مصرف سوخت: استفاده از روغن مناسب و تمیز می‌تواند به کاهش مصرف سوخت خودرو منجر شود.
هزینه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه
هزینه تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه به عوامل مختلفی مانند نوع خودرو، مدل و سال ساخت آن، نرخ دستمزد مرکز تعمیرگاهی و نوع روغن مورد استفاده بستگی دارد. به طور کلی، هزینه این روش بیشتر از روش سنتی است، اما مزایای آن مانند دقت بالا، سرعت و پاکیزگی، این هزینه را توجیه‌پذیر می‌کند.
نکات مهم
• تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه باید توسط افراد متخصص و با استفاده از دستگاه‌های استاندارد انجام شود.
• از مراکز تعمیرگاهی که به تجهیزات و دانش فنی لازم برای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه مجهز هستند استفاده کنید.
• به طور مرتب و طبق برنامه تعمیر و نگهداری خودرو، روغن گیربکس اتوماتیک را با دستگاه تعویض کنید.