اقتصاد۲۴-آمار جراحی‌حای زیبایی در ایران طی سال‌های اخیر تا حدی افزایش پیدا کرده که خود جراحان پلاستیک نیز نسبت به آن ابراز نگرانی می‌کنند و از این پدیده با «سونامی زیبایی»، «تب زیبایی» و ... یاد می‌کنند. بیشترین نگرانی جراحان پلاستیک، ورود افراد غیر متخصص به حیطه عمل‌های زیبایی است که خطرات متعددی برای سلامت و جان مردم دارد. سختگیری‌ها بر حوزه زیبایی در کشور تا حدی ضعیف است که حتی آرایشگر‌ها و ماما‌ها هم کار‌های زیبایی مانند تزریق بوتاکس و فیلر و ... انجام می‌دهند.
به گفته مسئولان انجمن جراحان پلاستیک کشور، حدود ۳۰ درصد مراجعین هیچ نیازی به جراحی زیبایی ندارند و خیلی از آن‌ها تحت تاثیر تبلیغات فریبنده بلاگر‌های حوزه زیبایی و جراحان پلاستیک‌نما و موج زیبایی که چند سالی است کشور را فرا گرفته، سراغ این کار می‌روند. در این میان هم سن جراحی‌های زیبایی در کشور کاهش چشمگیری پیدا کرده و هم علاوه بر زنان، گرایش آقایان نیز به انجام کار‌های زیبایی افزایش عجیبی پیدا کرده است؛ مرد‌ها از عمل رینوپلاستی انجام می‌دهند تا خرده‌عمل‌هایی مثل زاویه‌سازی فک و گونه و پیکرتراشی. علاوه بر این گرایش عده زیادی از افراد به عمل‌های نامتعارف زیاد شده؛ از جراحی عنبیه چشم و تغییر رنگ چشم‌ها تا جراحی گوش و عمل نصف کردن زبان!
تب زیبایی در کشور تا جایی بالا گرفته که خیلی از افراد برای انجام جراحی زیبایی وام می‌گیرند تا از پس هزینه‌های جراحی بربیایند. خیلی از کلینیک‌ها نیز اعلام می‌کنند که هزینه را به صورت اقساطی دریافت می‌کنند. بعضی کلینیک‌ها طلا هم به‌عنوان ضمانت قبول می‌کنند! به طوری که فرد معادل مبلغی که قرار است به‌صورت اقساط پرداخت کند، طلا‌های خود را به کلینیک می‌سپارد و بعد از تسویه‌حساب، آن مقدار طلا به او برگردانده می‌شود.
آمار بالای جراحی‌های زیباییِ ترمیمی در ایران
طبق آمار‌های موجود، در حال حاضر ۴۲۰ جراح فوق تخصص پلاستیک در کشور فعالیت دارند و سالانه ۲۵ تا ۳۰ فوق تخصص نیز به این تعداد اضافه می‌شود. این در حالی است که بسیاری از پزشکانِ سایر رشته‌ها نیز که اغلب تخصص کافی ندارند، به این عرصه ورود کرده‌اند یا می‌کنند. همین موضوع منجر به افزایش آمار جراحی‌های ترمیمی در کشور شده است. چراکه افراد فاقد صلاحیت، توانایی جراحی رضایت‌بخش را ندارند و جراحی آن‌ها همراه با عوارض است یا حتی مرگ فرد را به دنبال دارد. از سوی دیگر، قیمت جراحی‌های ترمیمی یا ثانویه چند برابر نرخ جراحی اولیه است و در بسیاری از موارد هم جواب نمی‌دهد.
دکتر علیرضا صابری، فوق تخصص جراحی پلاستیک و دبیر انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران می‌گوید: در همه عمل‌های زیبایی به طور متوسط حدود ۵ تا ۱۰ درصد ممکن است افراد نیاز به ترمیم پیدا کنند که یک موضوع عادی در همه جوامع است، ولی در ایران، چون بیشتر این عمل‌ها توسط افراد فاقد صلاحیت انجام می‌شود، آمار آن رو به افزایش است و متاسفانه در برخی از موارد، قابل اصلاح و ترمیم هم نخواهد بود.
گرایش پزشکان به حوزه زیبایی و کمبود متخصص در کشور
ورود پزشکان سایر رشته‌ها به حوزه زیبایی علاوه بر آن که این حوزه را متلاطم و متشنج کرده و تحت تاثیر قرار داده، حوزه سلامت و پزشکی را هم با کمبود متخصص روبرو کرده است. موضوعی که به گفته دکتر ایرج خسرونیا، رئیس جامعه متخصصین داخلی کشور در سال‌های آینده بدتر خواهد شد.
بیشتر بخوانید:بازار داغ جراحی‌های زیبایی در واحدهای اجاره‌ای+ فیلم
دکتر خسرونیا می‌گوید: ما همین الان با کمبود متخصص داخلی مواجه هستیم. سالانه ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر وارد متخصص داخلی می‌شوند، اما درنهایت باز تعدادشان محسوس نیست و کمبود داریم. چون این‌ها یا دنبال فوق تخصص می‌روند، یا به حوزه زیبایی ورود می‌کنند یا مهاجرت می‌کنند. ما همین الان در تهران ۱۰ متخصص داخلی خوب نداریم.
رئیس جامعه متخصصین داخلی کشور می‌گوید: تعداد متخصصان داخلی، کودکان، جراح قلب کودکان، عفونی و جراح مغز و اعصاب در کشور رو به کاهش است و این طور پیش برود، در آینده باید برویم این تخصص‌ها را از پاکستان بیاوریم. چون در آینده نزدیک در شهرستان‌های دورتر کشور، احتیاج شدیدی به متخصص داخلی خواهیم داشت.
افزایش آمار عوارض جراحی و مرگ متقاضیان زیبایی
به دلیل تقاضای بالای جراحی‌های زیبایی در کشور، عوارض و مرگ و میر ناشی از آن نیز در طی سال‌های اخیر افزایش چشمگیری پیدا کرده است. دبیر انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با بیان اینکه لیپوساکشن، بیشترین آمار مرگ و میر را در جراحی‌های زیبایی در ایران دارد، می‌گوید: دلیلش این است که برخی افراد غیر فوق تخصص و برخی تکنسین‌ها با تبلیغات فریبنده و با پیشنهاد قیمت پایین، انواع عمل لیپوساکشن را با همکاری مراکز جراحی انجام می‌دهند.
موضوعی که سازمان پزشکی قانونی نیز آن را تایید می‌کند؛ طبق اعلام این سازمان، جراحی‌های عمومی و زیبایی، سومین گروه پرونده‌های قصور پزشکی در پزشکی قانونی را به خود اختصاص داده‌اند.
دکتر صابری می‌گوید: خیلی از این افراد، آموزش آکادمیک و مصوب وزرات بهداشت را ندیده‌اند و همین باعث شده که تعداد عوارض و مرگ و میر این عمل‌ها در کشور ما بالا برود.
عضو هیات مدیره انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با بیان این که آمار دقیقی از مرگ و میر افراد زیر دست جراحان زیبایی وجود ندارد، می‌گوید:، اما شواهد نشان می‌دهد که آمار عوارض ناشی از جراحی زیبایی و موارد مرگ مراجعین رو به افزایش است و جای نگرانی دارد. علتش هم ورود افراد سودجو و فاقد تخصص لازم به حیطه جراحی‌های زیبایی و نیز نظارت ضعیفِ مراجع ذیصلاح است.
آمار غیرمتخصص‌های حوزه زیبایی/ پیش هر پزشکی عمل نکنید
دکتر صابری درباره آمار افراد غیرمتخصص در حوزه زیبایی می‌گوید: آمار مشخص و دقیقی وجود ندارد، اما می‌دانیم که تعداد این افراد قارچ‌گونه در حال افزایش است. حداقل ۶ هزار سایت و صفحه مجازی هر روز مشغول تولید محتوا و انجام تبلیغات فریب‌دهنده در حوزه زیبایی هستند.
دبیر انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران به مردم توصیه می‌کند که قبل از اقدام به جراحی زیبایی، حتما از تخصص پزشک خود مطمئن شوند. او می‌گوید: راهش این است که نام پزشک مورد نظر را در سایت نظام پزشکی جستجو کنند و استعلام بگیرند.
پرطرفدارترین عمل‌های زیبایی بین ایرانی‌ها
آمار دقیقی در خصوص بیشترین و پرطرفدارترین جراحی‌های زیبایی در ایران وجود ندارد، ولی عمل‌های مربوط به صورت، پرطرفدارترین عمل‌های زیبایی در ایران هستند. این را دکتر صابری می‌گوید و ادامه می‌دهد: روش‌های غیرتهاجمی مثل تزریق بوتاکس و فیلر‌ها بیشترین عمل‌ها و در مرحله بعد جراحی زیبایی بینی (رینوپلاستی) قرار دارد. بعد هم کار‌ها و جراحی‌های دیگر.
چندی پیش دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی اعلام کرده بود: «بالاترین میزان عمل‌های جراحی پلاستیک در دنیا به ترتیب در اختیار کشور‌های آمریکا، برزیل، کره‌جنوبی و هند است و ایران در این آمار رتبه بیستم را به خود اختصاص داده است. با این وجود، رتبه اول جهان در جراحی بینی متعلق به ایران است.» جراحی بینی در سال جاری از ۲۰ میلیون تومان نرخ دارد تا بالای ۱۲۰ میلیون تومان.
بیشتر بخوانید:زیبایی‌های قسطی؛ گزارشی از عمل‌های زیبایی که با وام و قسط جور می‌شود
کاهش سن متقاضیان جراحی‌های زیبایی/ مراجعه افراد بالای ۵۰ سال برای این عمل‌ها
بیشتر مراجعین برای جراحی‌های زیبایی در ایران بین ۲۰ تا ۳۰ سال دارند، ولی تقاضا در افراد زیر ۲۰ سال هم رو به افزایش است. این مطلب را دکتر صابری می‌گوید و اضافه می‌کند: البته بعد ۱۶ سالگی می‌توان عمل زیبایی انجام داد و مشکلی نیست، اما مناسب‌ترین سن عمل بینی، بعد از ١٧ سالگی است.
دبیر انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران درباره بالاترین گروه سنی متقاضیان عمل‌های زیبایی هم می‌گوید: افراد ۵۰ تا ۶۰ ساله بیشتر برای عمل‌های جوانسازی صورت مراجعه می‌کنند. عمل‌هایی مثل لیفت ابرو‌ها و پیشانی، زیباسازی پلک‌ها، رفع افتادگی پلک‌ها، لیفت صورت و گردن، و تزریق بوتاکس و فیلر‌ها و چربی.
رتبه ایران در عمل‌های زیبایی
موج عمل‌های زیبایی محصور و منحصر به داخل کشور نیست و از سایر کشور‌ها نیز برای این عمل‌ها به ایران مراجعه می‌کنند. دبیر انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران می‌گوید: از آنجا که بر توریسم‌درمانی نظارت دقیقی وجود ندارد، آمار دقیقی هم از تعداد مراجعه این افراد به ایران برای انجام عمل‌های زیبایی در دسترس نداریم، اما بیشتر مراجعین برای عمل‌های زیبایی از کشور‌های همسایه می‌آیند. علتش هم وجود پزشکان مجرب و متخصص و کیفیت بالای کار آن‌ها و نیز مناسب بودن هزینه عمل برای خارج‌نشینان است.
دکتر صابری در خصوص رتبه جهانی ایران در عمل‌های زیبایی می‌گوید: ما در هیچ زمینه‌ای آمار دقیقی نداریم. حتی در حوزه فنی و مهندسی. ولی در ایران در مقایسه با بقیه کشور‌ها - به خصوص کشور‌های اروپایی - آمار عمل‌های زیبایی بیشتر از حد معمول است و دلایلش هم مشکلات فرهنگی و همچنین تبلیغات گول‌زننده و ... است.