اقتصاد۲۴: J-۱۰ (جیان ۱۰ یا جنگنده ۱۰) هواپیمای جنگنده چند منظوره بومی چین است که توسط صنعت هواپیماسازی چنگدو ساخته شده است. صنعت هواپیمای چنگدو بخشی از شرکت صنعت هوانوردی چین است. جنگنده J-۱۰ در غرب به عنوان اژدهای نیرومند شناخته میشود. هواپیمای J-۱۰ جایگزینی برای J-۷ و Q-۵ در نظر گرفته میشود.
توسعه جنگنده J-۱۰
چین به طور رسمی ساخت J-۱۰ را در فوریه ۲۰۰۷ اعلام کرد. وجود J-۱۰ برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ گزارش شد، اما برنامه J-۱۰ در سال ۱۹۸۸ آغاز و اولین پرواز هواپیمای تک صندلی در سال ۱۹۹۸ انجام شد. جنگنده نوع دو صندلی اولین پرواز خود را در سال ۲۰۰۳ انجام داد.
گزارشهایی وجود دارد که J-۱۰ در سال ۲۰۰۵ وارد خدمت شد و در نسخههای تک سرنشینه و دو سرنشینه در حداقل دو اسکادران نیروی هوایی ارتش خلق چین عملیاتی است.
اولین هواپیمای بومی نسل چهارم J-۱۰ توسط نیروی هوایی در آوریل ۲۰۱۰ رونمایی شد. J-۱۰B، یک نسخه ارتقا یافته از J-۱۰، اولین بار در سال ۲۰۱۶ عرضه شد. این جنگنده دارای قابلیت سوخت گیری هوایی، فناوری کنترل بردار رانش و دماغه بلندتری برای قرار دادن سیستم راداری آرایه اسکن الکترونیکی فعال است. J-۱۰C، آخرین نوع J-۱۰، در آوریل ۲۰۱۸ وارد خدمت در ارتش خلق چین شد.
طراحی J-۱۰
ساختار هواپیما بر پایه یک بال دلتای بدون دم (طراحی مثلثی)، کانارد و یک دم عمودی متحرک بود. دو باله شکمی (در قسمت زیرین بدن) ثابت و در نزدیکی دم وجود دارد.
بیشتر بخوانید: مشخصات فنی هاروپ، پهپاد انتحاری ساخت اسرائیل
اندازه و طراحی J-۱۰ بسیار شبیه به هواپیمای جنگنده لاوی صنایع هواپیماسازی اسرائیل است که خود مشابه و برگرفته از فناوری هواپیمای F-۱۶ نیروی هوایی ارتش آمریکا است.
کانارد افقی نزدیک (بزرگتر از هواپیماهای لاوی) روی بدنه جلو، ویژگیهای تیک آف و هندلینگ با سرعت پایین را بهبود میبخشد.
تسلیحات جنگنده J۱۰
J-۱۰ دارای ۱۱ نقطه سخت خارجی است: پنج نقطه سخت روی بدنه و یک نقطه در خط مرکزی و یک جفت نقطه سخت در هر طرف بدنه و سه نقطه در هر بال.
به گزارش اقتصاد۲۴ ایستگاههای بال بیرونی موشکهای هوا به هوا مانند پایتون ۳ PL-۸، P-۱۱ یا PL-۱۲ ساخت چین، یا ویمپل آر-۷۳ روسی یا آر-۷۷ را حمل میکنند.
این هواپیما میتواند به بمبهای هدایت شونده لیزری، موشکهای ضد کشتی YJ-۸K یا موشکهای جامد C-۸۰۱K، موشکهای حمله زمینی C-۸۰۲، موشکهای ضد کشتی توربوجت ساخت چیتا و موشک YJ-۹ ضد تششع مسلح شود. یک توپ ۲۳ میلی متری به صورت داخلی در سمت پورت قسمت جلویی بدنه بالای چرخ دماغه نصب شده است.
حسگرهای جنگنده J۱۰
این هواپیما را میتوان به یک غلاف تعیین کننده هدف مادون قرمز و لیزری رو به جلو مجهز کرد که از استقرار سلاحهای هدایت شونده لیزری و ماهوارهای پشتیبانی میکند.
رادارهای پالس داپلر احتمالی شامل رادار چینی ۱۴۷۳، ۱۰PD پازوترون ژوگ روسی یا ژمچوگ، JL-۱۰A چینی، ایلتا EL/M-۲۰۲۳ صنایع هوافضای اسرائیل یا گالیلیو ایوینیکا گریفو ۲۰۰۰ ایتالیایی است.
کابین خلبان J۱۰
این هواپیمای جنگنده تک سرنشین در نوع دو سرنشین به عنوان یک هواپیمای آموزشی و همچنین به عنوان یک هواپیمای جنگ الکترونیک با صندلی پرتاب صفر در کابین خود توسعه داده شد. اولین پرواز نوع دو صندلی در سال ۲۰۰۳ انجام شد.
این هواپیما دارای یک سیستم کنترل پرواز دیجیتال با سیم و دسته خلبانی است که برای خلبان تمام کنترلهای جنگی را در دو دسته گنجانده شده است.
نمایشگرهای کابین خلبان شامل یک دوربین دید اسلحه روی کلاه ایمنی، میدان دید وسیع و یک صفحه نمایش چندکاره کریستال مایع تمام رنگی و تک رنگ است. تجهیزات اویونیک توسط یک دیتاباس ۱۵۵۳B ارائه میشود.
موتور جنگنده J۱۰
هواپیمای جنگنده J-۱۰ از موتور توربوجت AL-۳۱ ساخت ساترن لیولکا استفاده میکند. نمونه اولیه هواپیما و اولین سری از هواپیماهای تولیدی به AL-۳۱FN در حال توسعه ۷۹kN و ۱۲۳kN با پس سوز مجهز شده اند که در حال حاضر در هواپیماهای سوخو-۲۷ و سوخو-۳۰ نیروی هوایی چین استفاده میشود.
سوپر-۱۰، نوع قدرتمندتر و پیشرفتهتر J-۱۰ که اولین بار در سال ۲۰۰۶ گزارش شد، به موتور AL-۳۱FN M۱ شرکت سالیوت مجهز شده است.
این هواپیما حداکثر ۴۹۵۰ لیتر سوخت را در داخل حمل میکند که شامل ۳۱۸۰ لیتر در مخازن بال و ۱۷۷۰ لیتر در مخازن بدنه است. یک کاوشگر سوختگیری ثابت برای سوختگیری در حین پرواز در نیمه راه سمت جلوی درگاه بدنه و درست جلوتر از خلبان نصب میشود.
سوخت گیری هوایی J-۱۰ از یک هواپیمای تانکر جیان H-۶U است. سوخت اضافی را میتوان در مخازن کمکی روی خط مرکزی زیر بدنه و درونیترین جفت از سه مجموعه نقطه هارد بال حمل کرد.
ارابه فرود جنگنده J۱۰
این هواپیما مجهز به ارابه فرود از نوع سه چرخه است. این هواپیما دارای یک چتر نجات برای فرود است.
قابلیت جنگنده J۱۰
J-۱۰ میتواند با حداکثر سرعت ۲۳۲۷ کیلومتر در ساعت در ارتفاعات بالا پرواز کند و سقف خدمات آن ۱۸۰۰۰ متر است. برد و شعاع جنگی این هواپیما به ترتیب ۱۸۵۰ کیلومتر و ۵۵۰ کیلومتر است. وزن این هواپیما حدود ۹۷۵۰ کیلوگرم و حداکثر وزن برخاست ۱۹۲۷۷ کیلوگرم است.
مشخصات کلی جنگنده J-۱۰
طراح: موسسه طراحی هواپیمای چنگدو
سازنده: شرکت صنعت هواپیماسازی چنگدو
اپراتور: نیروی هوایی ارتش خلق چین
نخستین پرواز: ۱۹۹۸ (هواپیما تک سرنشین)، ۲۰۰۳ (هواپیمای دو نفره)
ورود به خدمت: ۲۰۰۵