هوش مصنوعی چیست و آینده جهان با آن چگونه است؟

اقتصاد۲۴ شیوا سپهری: نوآوری‌ها در زمینه هوش مصنوعی همچنان آینده بشریت را تقریباً در هر صنعتی تغییر می‌دهند. هوش مصنوعی در حال حاضر محرک اصلی فناوری‌های نوظهور مانند داده‌های بزرگ، روباتیک و ... است و هوش مصنوعی مولد امکانات و محبوبیت هوش مصنوعی را بیشتر گسترش داده است. طبق نظرسنجی IBM در سال ۲۰۲۳، ۴۲ درصد از مشاغل در مقیاس سازمانی هوش مصنوعی را در عملیات خود ادغام کردند و ۴۰ درصد نیز هوش مصنوعی را برای سازمان خود در نظر گرفتند. علاوه بر این، ۳۸ درصد از سازمان‌ها هوش مصنوعی را در جریان کار خود پیاده‌سازی کرده‌اند در حالی که ۴۲ درصد در حال بررسی این کار هستند.

هوش مصنوعی چیست؟

هوش مصنوعی از سال ۱۹۵۱، در زمان اولین موفقیت یک برنامه کامپیوتری هوش مصنوعی توسط کریستوفر استراچی نوشته شد اما راه درازی را پیموده است. برنامه او یک بازی کامل را در کامپیوتر Ferranti Mark I در دانشگاه منچستر به پایان رساند. هوش مصنوعی به لطف پیشرفت‌ها در یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق، دیپ بلو IBM در سال ۱۹۹۷ استاد بزرگ شطرنج گری کاسپاروف را شکست داد. از آن زمان، هوش مصنوعی مولد آخرین فصل در تکامل هوش مصنوعی را رهبری کرد که با نام OpenAI که اولین مدل‌های GPT خود را در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد، شناخته می‌شود. این فناوری به اوج خود رسید که OpenAI مدل GPT-۴ و ChatGPT خود را توسعه داد که منجر به تکثیر ژنراتور‌های هوش مصنوعی شد و می‌توانند درخواست‌ها را پردازش کنند و متن، صوت، تصاویر و انواع دیگر محتوا را تولید کنند.

هوش مصنوعی همچنین برای کمک به توالی RNA برای واکسن‌ها و مدل‌سازی گفتار انسان، فناوری‌هایی که بر یادگیری ماشینی مبتنی بر مدل و الگوریتم تکیه دارند و به طور فزاینده‌ای بر ادراک، استدلال و تعمیم تمرکز دارند، استفاده شده است.

چگونه هوش مصنوعی بر آینده تأثیر می‌گذارد؟

بهبود اتوماسیون کسب و کار

حدود ۵۵ درصد از سازمان‌ها هوش مصنوعی را به درجات مختلف پذیرفته‌اند که نشان‌دهنده افزایش اتوماسیون برای بسیاری از مشاغل در آینده نزدیک است. با ظهور ربات‌های چت و دستیار‌های دیجیتال، شرکت‌ها می‌توانند برای انجام مکالمات ساده با مشتریان و پاسخ به سؤالات اساسی کارمندان به هوش مصنوعی تکیه کنند.

توانایی هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از داده‌ها و تبدیل یافته‌های آن به فرمت‌های بصری مناسب نیز می‌تواند روند تصمیم گیری را تسریع کند. دیگر شرکت‌ها مجبور نیستند زمان خود را صرف تجزیه و تحلیل داده‌ها کنند، در عوض از بینش‌های فوری برای تصمیم گیری آگاهانه استفاده می‌کنند.

اختلال شغلی

اتوماسیون کسب و کار به طور طبیعی به ترس از دست دادن شغل منجر شده است. در واقع، کارمندان بر این باورند که تقریباً یک سوم از وظایف آن‌ها می‌تواند توسط هوش مصنوعی انجام شود و همین موجب نگرانی مردم شده است. اگرچه هوش مصنوعی در محیط کار دستاورد‌هایی داشته است، اما تأثیری نابرابر بر صنایع و حرفه‌های مختلف داشته است. به عنوان مثال، مشاغل دستی مانند منشی‌ها در معرض خطر خودکار شدن هستند، اما تقاضا برای مشاغل دیگر مانند متخصصان یادگیری ماشین و تحلیلگران امنیت اطلاعات افزایش یافته است. کارگرانی که در موقعیت‌های ماهرتر یا خلاق‌تر هستند، به جای اینکه جایگزین شوند، احتمالاً شغل‌شان با هوش مصنوعی افزایش می‌یابد. چه کارمندان را مجبور به یادگیری ابزار‌های جدید کنند و چه نقش‌های آن‌ها را بر عهده بگیرد، هوش مصنوعی قرار است تلاش‌های ارتقاء مهارت را در سطح فردی و شرکتی تحریک کند.

بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی چگونه ما را فریب می‌دهد؟

مسائل مربوط به حریم خصوصی داده‌ها

شرکت‌ها برای آموزش مدل‌هایی که ابزار‌های هوش مصنوعی تولید می‌کنند، به حجم زیادی از داده‌ها نیاز دارند و این فرآیند به شدت مورد بررسی قرار گرفته است. نگرانی‌ها در مورد شرکت‌هایی که داده‌های شخصی مصرف‌کنندگان را جمع‌آوری می‌کنند، FTC را بر آن داشته است تا تحقیقاتی را در مورد اینکه آیا OpenAI از طریق روش‌های جمع‌آوری داده‌های خود پس از اینکه این شرکت به طور بالقوه قوانین حفاظت از داده‌های اروپا را نقض کرده است، تأثیر منفی بر مصرف‌کنندگان گذاشته است، آغاز کند.

در پاسخ، دولت بایدن منشور حقوق هوش مصنوعی را تدوین کرد که حریم خصوصی داده‌ها را به عنوان یکی از اصول اصلی خود فهرست می‌کند. اگرچه این قانون وزن قانونی زیادی ندارد، اما نشان دهنده فشار فزاینده برای اولویت دادن به حریم خصوصی داده‌ها و وادار کردن شرکت‌های هوش مصنوعی به شفافیت بیشتر و محتاط بودن در مورد نحوه جمع آوری داده‌های آموزشی است.

هوش مصنوعی در امور مالی

به گزارش اقتصاد۲۴ بانک‌ها، بیمه‌گران و مؤسسات مالی از هوش مصنوعی برای طیف وسیعی از کاربرد‌ها مانند کشف تقلب، انجام حسابرسی و ارزیابی مشتریان برای وام استفاده می‌کنند. معامله گران همچنین از توانایی یادگیری ماشین برای ارزیابی میلیون‌ها نقطه داده به طور همزمان استفاده کرده اند، بنابراین می‌توانند به سرعت ریسک را بسنجند و تصمیمات سرمایه گذاری هوشمندانه‌ای اتخاذ کنند.

هوش مصنوعی در آموزش

هوش مصنوعی در آموزش و پرورش، روش یادگیری انسان‌ها در تمام سنین را تغییر خواهد داد. استفاده هوش مصنوعی از یادگیری ماشینی، پردازش زبان طبیعی و تشخیص چهره به دیجیتالی کردن کتاب‌های درسی، تشخیص سرقت ادبی و سنجش احساسات دانش‌آموزان کمک می‌کند. هم در حال حاضر و هم در آینده، هوش مصنوعی تجربه یادگیری را با نیاز‌های فردی دانش‌آموز تطبیق می‌دهد.

هوش مصنوعی در رسانه

روزنامه نگاری نیز از هوش مصنوعی استفاده می‌کند و همچنان از آن بهره خواهد برد. یک مثال را می‌توان در استفاده آسوشیتدپرس از Automated Insights مشاهده کرد که سالانه هزاران گزارش درآمد تولید می‌کند. اما با ورود ابزار‌های مولد نوشتن هوش مصنوعی، مانند ChatGPT، سوالاتی در مورد استفاده از آن‌ها در روزنامه نگاری زیاد می‌شود.

هوش مصنوعی در خدمات مشتری

بیشتر مردم از دریافت تماس روباتیک می‌ترسند، اما هوش مصنوعی در خدمات مشتری می‌تواند ابزار‌های مبتنی بر داده را در اختیار صنعت قرار دهد که بینش معناداری را هم برای مشتری و هم برای ارائه دهنده به ارمغان می‌آورد. ابزار‌های هوش مصنوعی که صنعت خدمات مشتری را تقویت می‌کند به شکل چت بات‌ها و دستیاران مجازی هستند.

هوش مصنوعی در حمل و نقل

حمل و نقل یکی از صنایعی است که مطمئناً توسط هوش مصنوعی به شدت تغییر خواهد کرد. ماشین‌های خودران و برنامه ریزان سفر با هوش مصنوعی تنها چند جنبه از نحوه رسیدن ما از نقطه A به نقطه B هستند که تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار می‌گیرند. حتی اگر وسایل نقلیه خودران از کامل بودن فاصله زیادی دارند، اما روزی ما را از جایی به مکان دیگر خواهند برد.

خطرات و خطرات هوش مصنوعی

علیرغم تغییر شکل دادن به بسیاری از صنایع به روش‌های مثبت، هوش مصنوعی همچنان دارای نقص‌هایی است که جای نگرانی را باقی می‌گذارد. در اینجا چند خطر بالقوه هوش مصنوعی آورده شده است.

از دست دادن شغل

بین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۸، ۴۴ درصد از مهارت‌های کارگران مختل خواهد شد. همه کارگران به طور یکسان تحت تأثیر قرار نخواهند گرفت. زنان بیشتر از مردان در مشاغل خود در معرض هوش مصنوعی قرار دارند. این را با این واقعیت ترکیب کنید که شکاف بین مردان و زنان در مهارت‌های هوش مصنوعی وجود دارد و به نظر می‌رسد زنان بسیار مستعد از دست دادن شغل خود هستند. اگر شرکت‌ها گام‌هایی برای ارتقای مهارت نیروی کار خود نداشته باشند، تکثیر هوش مصنوعی می‌تواند منجر به افزایش بیکاری و کاهش فرصت‌ها برای کسانی که دارای زمینه‌های حاشیه‌ای هستند برای ورود به فناوری منجر شود.

دیپ فیک و اطلاعات غلط

گسترش دیپ‌فیک‌ها، مرز‌های بین داستان و واقعیت را از بین می‌برد و عموم مردم را به این پرسش سوق می‌دهد که چه چیزی واقعی است و چه چیزی نیست؛ و اگر مردم نتوانند دیپ‌فیک‌ها را شناسایی کنند، تأثیر اطلاعات نادرست می‌تواند برای افراد و کل کشور‌ها خطرناک باشد. دیپ فیک برای ترویج تبلیغات سیاسی، ارتکاب کلاهبرداری مالی و قرار دادن دانشجویان در موقعیت‌های سازشکارانه، از جمله موارد دیگر استفاده شده است.

هوش برتر

سناریو‌های کابوس چیزی را به تصویر می‌کشند که به عنوان تکینگی تکنولوژیک شناخته می‌شود، جایی که ماشین‌های فوق‌هوشمند از طریق بردگی یا ریشه‌کنی وجود انسان را به طور دائمی تغییر می‌دهند. حتی اگر سیستم‌های هوش مصنوعی هرگز به این سطح نرسند، می‌توانند به حدی پیچیده‌تر شوند که تشخیص اینکه چگونه هوش مصنوعی گاهی اوقات تصمیم‌گیری می‌کند دشوار باشد. این می‌تواند منجر به عدم شفافیت در مورد نحوه اصلاح الگوریتم‌ها در هنگام رخ دادن اشتباهات یا رفتار‌های ناخواسته شود.