اقتصاد۲۴-بخش تولید در کشور با مشکلاتی از جمله تامین مواد اولیه، ناترازی انرژی، تحریم، نوسانات نرخ ارز، نبود استراتژی صنعتی مشخص، کاهش تقاضا و موارد دیگر مواجه است. در حوزه تجارت هم صادرات غیرنفتی ایران طی سال‌های اخیر تاکنون با چالش‌های متعددی نظیر تمرکز بر صادرات کالا‌های خام، مشکل بازگشت ارز حاصل از صادرات و... دست و پنجه نرم می‌کند.
این شرایط در حالی رخ داده که تولید و تجارت دو مولفه اساسی در توسعه پایدار و ایجاد اشتغال و معیشت مردم به شمار می‌روند که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در این باره طی مبارزات انتخاباتی دوره چهاردهم، برنامه‌هایی را در نظر گرفته‌اند.
برنامه نمایندگان ریاست جمهوری
مسعود پزشکیان سرمایه‌گذاری را مولفه اصلی رشد و باعث ایجاد اشتغال و افزایش تولید می‌داند و دید وسیع و شریک دانستن مردم در اقتصاد را کلید اصلی رشد هشت درصدی می‌خواند.
محمدباقر قالیباف نیز به دنبال ورود سرمایه‌های حبس‌شده در بانک‌هاست و مداخله دولت در چرخه تولید را دلیل سود کم تولیدکنندگان معرفی می‌کند.
علیرضا زاکانی هم معتقد است دولت باید میدان را به منظور حضور در عرصه تولید، اقتصاد و تعاونی برای مردم باز کند که با ایجاد شفافیت مالیاتی، جریان تولید کشور تضعیف نشود.
سعید جلیلی هم با اشاره به عملکرد برخی دستگاه‌های دولتی در واردات کالا به جای خرید از داخل گفت: دولت باید کاری کند که نیاز به واردات نباشد. امروز دریا یک منبع برای تولید و نقش‌آفرینی در تحولات جدید بین‌المللی است.
مصطفی پورمحمدی هم بر این اعتقاد است که دولت باید موانع را از سر بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی رفع کند؛ وگرنه نباید انتظار داشت بتواند به تولید و اقتصاد کمک کند. در نتیجه برای دستیابی به رشد هشت درصدی باید حداقل سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار به بودجه کشور اضافه شود.
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی هم بر این موضوع تاکید دارد که باید محیط کسب‌و‌کار برای مردم و بخش خصوصی بهبود یابد. نیازی به تولید خودرو نیست، بلکه می‌توان به صورت مشارکت با سایر کشور‌ها این موضوع را انجام داد.
راه نجات تولید ایران
با توجه به ضعف تولید و تجارت طی چند دهه اخیر، اکنون رشد تولید و تجارت به یکی از کلیدواژه‌های کارشناسان اقتصادی تبدیل شده است؛ چنان‌که بیشتر اقتصاددانان تحقق این مهم را در گام اول در گرو رفع تحریم می‌دانند.
بیشتر بخوانید:صحبت‌های بورسی نامزدهای ریاست جمهوری در اولین مناظره اقتصادی
چراکه شرایط تحریمی و تاکید دولت کنونی بر دور زدن آن، بر رشد فعالیت‌های قاچاق و زیرزمینی دمیده است و این مافیا‌ها هستند که بر صنایع مختلف حکمرانی می‌کنند و اصطلاحاً از آن‌ها به عنوان کاسبان تحریم یاد می‌شود.
در همین زمینه کارشناسان اقتصادی طی چند سال اخیر برای دستیابی به رشد هشت درصدی بار‌ها به جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و ایجاد جذابیت برای آن‌ها تاکید کرده‌اند. در نتیجه دولت با اقداماتی در زمینه بهبود فضای کسب و کار می‌تواند آرامش و امنیت را برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم کند و در دولت آینده این چالش بزرگ را برطرف کند.
با توسعه روابط راهبردی، مذاکره و گسترش روابط خارجی با دولت‌ها، می‌توان گام‌های موثری در جهت خروج از تحریم‌ها برداشت و به افزایش سرمایه‌گذاری در داخل و خارج پرداخت؛ زیرا در زمان نتیجه‌بخشی مذاکرات، یعنی دوره برجام، اقتصاد ایران برای دو سال متوالی یعنی سال‌های ۹۵ و ۹۶ تورم تک‌رقمی و رشد اقتصادی دو رقمی را تجربه کرد.
به نظر می‌رسد با تجدید روند مذاکرات و گسترش روابط با کشور‌ها و در نتیجه رفع تحریم‌ها، مقدمات لازم برای شروع مذاکرات ثانویه و جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم شود.
از سویی با افزایش ظرفیت‌های اقتصادی، ارائه داده‌های توصیفی از وضعیت فعلی کشور، وضع قوانین و مقررات خاص، بهبود زیرساخت‌های لازم، به‌کارگیری مدیریت علمی و اصولی و برجسته کردن مزایای اقتصاد ایران، دولت می‌تواند بستر را برای همکاری با سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم کند.
از مزیت‌های جذب سرمایه‌گذاری در کشور هم می‌توان به رشد تولید، بهبود رفاه، توسعه اشتغال و در نتیجه کاهش نرخ بیکاری و فقر در کشور اشاره کرد که با ادامه این روند دولت قادر به تولید و تجارت روزافزون در سال‌های آینده خواهد بود.
در میان راهکار‌ها و برنامه‌هایی که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ارائه داده‌اند، به نظر می‌رسد مسعود پزشکیان تاکید بیشتری بر رفع تحریم و سرمایه‌گذاری و تولید در کشور دارد.
در نهایت در اظهارات مصطفی پورمحمدی نیز برخی از راهکار‌های کارشناسی به منظور رفع تحریم و جذب سرمایه برای بهبود تولید شنیده می‌شود. اما تاکید چهار نامزد دیگر غالباً بر دور زدن تحریم‌ها و ادامه وضعیت موجود است.