اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: «موزه ملی خودرو ایران» یا تماشاگه خودرو یکی از موزه‌های منحصر به فرد و جذاب کشور است که به نمایش تاریخچه و انواع خودرو‌های کلاسیک، لوکس و تاریخی اختصاص دارد. این موزه در استان البرز واقع شده و به عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری این منطقه شناخته می‌شود. این موزه با داشتن مجموعه‌های ارزشمند و فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی، به عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری و فرهنگی استان البرز و کشور ایران محسوب می‌شود و بازدید از آن فرصتی مناسب برای آشنایی با تاریخچه صنعت خودرو و لذت بردن از زیبایی‌های هنری و تاریخی خودرو‌ها است.
تاریخچه ورود اولین خودرو به ایران
پیش از ورود خودرو به ایران، کالسکه به‌عنوان وسیله نقلیه از زمان ناصرالدین شاه مورد استفاده قرار می‌گرفت و پس از ساخته شدن اولین خودرو توسط شرکت بنز، اولین خودرو در دوره قاجار در طی سفری که مظفرالدین شاه در ۲۱ آذر ۱۲۷۹ شمسی به کشور بلژیک داشت وارد ایران شد. شاه در این سفر تصمیم گرفت دو اتومبیل فورد کروکی کلاچی را وارد ایران کند. این خودرو‌ها به دلیل گرانی فراوان فقط متعلق به خاندان پادشاهی بود و در نهایت، نخستین خودرو در ایران به نام پیکان در سال ۱۳۴۶ شمسی در «کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال» تحت لیسانس کارخانه تالبوت انگلستان تولید و وارد بازار شد و تا سال ۱۳۵۶ شمسی مدل‌های مختلفی از آن مانند کار، جوانان، استیشن و لوکس ساخته شد. در سال‌های بعد تولید خودرو‌هایی از جمله اتوبوس، وانت و مینی‌بوس از سر گرفته شد. در همان سال‌ها نیز خودرو‌هایی با نام «شاهین» و «آریا» در کارخانه پارس خودرو به تولید رسید.
تاریخچه موزه ملی خودرو ایران در البرز
موزه ملی خودرو ایران در سال ۱۳۹۰ شمسی (۲۰۱۱ میلادی) تأسیس شد. هدف از تأسیس این موزه، حفظ و نمایش خودرو‌های تاریخی و کلاسیک، و همچنین معرفی تاریخچه صنعت خودرو در ایران و جهان بود. قبل از سال ۱۳۵۷ مجموعه‌ای غنی از خودرو‌های تاریخی به ایران وارد شد که در تاریخ ۲۹ام اردیبهشت ۱۳۸۲ توسط شهرداری در موزه خودرو‌های تاریخی در تهران به نمایش گذاشته شد. این موزه ساختاری سوله مانند داشت که به‌دنبال طرح توسعه موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان، در سال ۱۳۹۹ ساختمان جدید این موزه با هزینه ۱۲۰ میلیارد تومان توسط شرکت‌های مطرح و بزرگ بین‌المللی باز طراحی و ساخته شد. با توجه به گفته مدیر عامل موسسه فرهنگی موزه‌های بنیاد مستضعفان این موزه قرار بود در بهار ۱۴۰۰ افتتاح شود؛ اما ظاهرا به‌دلیل محدودیت کرونا افتتاح آن را به تعویق افتاد. در نهایت در تاریخ یکم آبان ۱۴۰۰ موزه خودرو‌های تاریخی ایران با نمایش ۶۱ وسیله نقلیه منحصربه‌فرد تاریخی از دوران قاجار و پهلوی افتتاح شد. این موزه در زمینی به مساحت ۲۲ هزار متر مربع قرار دارد که ۱۰ هزار متر مربع آن اختصاص به سالن اصلی موزه دارد. از ۱۰ هزار متر مربع فضای مسقف، سه هزار متر مربع آن مختص به نمایش خودرو است. درمجموع چهار سالن برای نمایش این خودرو‌های بی‌نظیر طراحی شده است. این موزه تحت نظارت و مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران قرار دارد.
محل و معماری موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران در استان البرز و در نزدیکی شهر کرج واقع شده است. ساختمان موزه دارای معماری مدرن و جذابی است که به گونه‌ای طراحی شده تا فضای مناسبی برای نمایش خودرو‌های مختلف فراهم کند. موزه دارای چندین تالار نمایشگاهی بزرگ و محیط‌های باز برای نمایش خودرو‌ها است.
بخش‌های موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران شامل چندین بخش مختلف است که هر کدام به نمایش انواع مختلف خودرو‌ها و وسایل نقلیه اختصاص دارند.
بخش خودرو‌های کلاسیک: این بخش به نمایش خودرو‌های کلاسیک از دهه‌های گذشته اختصاص دارد. خودرو‌های قدیمی و معروفی که تاریخچه‌ای طولانی دارند و برخی از آن‌ها نماد‌هایی از صنعت خودرو در دوره‌های مختلف هستند.
بخش خودرو‌های لوکس: در این بخش خودرو‌های لوکس و گران‌قیمت از برند‌های معروف جهانی به نمایش گذاشته شده است. این خودرو‌ها شامل ماشین‌هایی هستند که به دلیل طراحی و امکانات ویژه‌ای که دارند، به عنوان خودرو‌های خاص و استثنایی شناخته می‌شوند.
بخش خودرو‌های تاریخی: این بخش شامل خودرو‌هایی است که در تاریخ ایران و جهان نقش مهمی ایفا کرده‌اند. برخی از این خودرو‌ها متعلق به شخصیت‌های معروف تاریخی و سیاسی هستند.
بیشتر بخوانید:
هر آنچه باید از باغ موزه وزیری بدانید
هر آنچه باید از خانه موزه مقدم دانست
هر آنچه باید از موزه رضا عباسی بدانید
هر آنچه باید از موزه هنر‌های ملی ایران دانست
بخش موتورسیکلت‌ها و وسایل نقلیه خاص: این بخش به نمایش موتور سیکلت‌ها، دوچرخه‌ها و سایر وسایل نقلیه خاص اختصاص دارد. نمونه‌های نادری از موتور سیکلت‌های قدیمی و مدرن در این بخش به نمایش گذاشته شده‌اند.
مجموعه‌ها و نمونه‌های موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران دارای مجموعه‌ای گسترده و متنوع از خودرو‌ها و وسایل نقلیه است که شامل:
خودرو‌های کلاسیک ایرانی: این مجموعه شامل خودرو‌هایی است که در ایران تولید یا مونتاژ شده‌اند و تاریخچه‌ای مرتبط با صنعت خودرو در ایران دارند.
خودرو‌های کلاسیک خارجی: موزه دارای نمونه‌هایی از خودرو‌های کلاسیک از برند‌های معروف خارجی مانند مرسدس بنز، رولز رویس، بی‌ام‌و و... است.
خودرو‌های سلطنتی: برخی از خودرو‌هایی که به خاندان سلطنتی و شخصیت‌های مهم سیاسی تعلق داشته‌اند نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند.
اهمیت فرهنگی و تاریخی موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران به عنوان یکی از مراکز مهم فرهنگی و تاریخی ایران، نقش بسزایی در حفظ و معرفی تاریخچه صنعت خودرو دارد. این موزه با ارائه اطلاعات جامع و نمایش خودرو‌های ارزشمند، به بازدیدکنندگان این فرصت را می‌دهد که با تاریخچه و توسعه صنعت خودرو در ایران و جهان آشنا شوند و از دستاورد‌های این صنعت قدردانی کنند.
فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران علاوه بر نمایش مجموعه‌های خود، به عنوان یک مرکز آموزشی و فرهنگی نیز فعالیت می‌کند. این موزه با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها، نمایشگاه‌های مختلف و برنامه‌های آموزشی برای دانشجویان، پژوهشگران و عموم مردم، به ترویج و گسترش دانش و آگاهی در زمینه خودرو و صنعت خودروسازی کمک می‌کند.
دسترسی و بازدید از موزه ملی خودرو ایران
موزه ملی خودرو ایران در استان البرز، کیلومتر ۱۱ جاده مخصوص کرج، خیابان ۲۵، جنب بانک توسعه و تعاون واقع شده است. دسترسی به این موزه از طریق وسایل نقلیه عمومی و شخصی به راحتی امکان‌پذیر است. این موزه همه‌روزه به جز ایام تعطیل رسمی برای بازدید عموم باز است و بازدیدکنندگان می‌توانند از مجموعه‌های متنوع و فضای فرهنگی آن بهره‌مند شوند.