اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: تعویض شمع‌های خودرو یکی از موارد مهم در نگهداری و سرویس‌های دوره‌ای خودرو است که تأثیر زیادی بر کارایی خودرو دارد. شمع خودرو نقش کلیدی در فرآیند احتراق موتور دارد و با تعویض به موقع آن‌ها می‌تواند به بهبود عملکرد موتور خودرو، کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از مشکلات احتمالی نیز کمک کند. با مراجعه به کتابچه راهنمای خودرو و توجه به علائم و نشانه‌های که خواهیم گفت، می‌توانید زمان مناسب برای تعویض شمع‌ها را تعیین و از سلامت و کارایی بهینه خودرو خود اطمینان حاصل کنید.
علت تعویض شمع خودرو
برای این منظور اولین نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، آن است که شمع نیز مانند بسیاری از قطعات دیگر خودرو، عمر مفید و مشخصی دارد که بعد از سپری شدن، دیگر کارایی خود را از دست می‌دهد. موضوع بعدی آن است که به‌مرور زمان رسوبات موجود در سوخت و هوا روی شمع خودرو جمع می‌شود. این اتفاق باعث می‌شود که عملیات جرقه‌زنی با تاخیر انجام بگیرد. به‌همین دلیل توصیه می‌شود که به‌صورت دوره‌ای بین ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر یکبار، سطح شمع‌های خودرو را تمیز کنید. این کار به افزایش عمر مفید شمع خودرو کمک می‌کند. از طرفی دیگر موقعیت قرارگیری شمع باعث می‌شود که دائما در معرض حرارت زیادی قرار داشته باشد. این موضوع منجر به عمیق‌تر شدن شکاف داخلی شمع می‌شود. انتقال جریان الکتریکی به شمع از طریق این شکاف صورت می‌گیرد. وقتی شکاف، فاصله بیشتر از حد معمول پیدا کند، انتقال جریان الکتریکی نامنظم شده و احتراق به‌شکل درست انجام نمی‌گیرد. در نتیجه باید به فکر تعویض شمع باشید.
زمان تعویض شمع‌های خودرو
توصیه سازنده خودرو
کتابچه راهنمای خودرو: بهترین منبع برای تعیین زمان تعویض شمع‌ها، کتابچه راهنمای خودرو است که توسط سازنده ارائه شده است. در این کتابچه، معمولاً فاصله زمانی یا مسافتی برای تعویض شمع‌ها مشخص شده است.
فاصله زمانی معمول: به طور کلی، شمع‌ها باید هر ۳۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر تعویض شوند. این بازه بستگی به نوع شمع و توصیه سازنده دارد. برخی شمع‌های جدید با تکنولوژی بالا می‌توانند تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر کار کنند.
انواع شمع‌های خودرو
شمع‌های معمولی (نیکلی): معمولاً بین ۲۰,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ کیلومتر باید تعویض شوند.
شمع‌های پلاتینی: این شمع‌ها می‌توانند تا ۶۰,۰۰۰ کیلومتر کار کنند.
شمع‌های ایریدیومی: این شمع‌ها دارای عمر طولانی‌تری هستند و ممکن است تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر کار کنند.
علائم نیاز به تعویض شمع‌های خودرو
علاوه بر رعایت فاصله زمانی و مسافتی توصیه شده، در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، بهتر است شمع‌های خودرو را بررسی و در صورت لزوم تعویض کنید:
مشکلات در استارت زدن: اگر خودرو به سختی استارت می‌خورد یا اصلاً روشن نمی‌شود، ممکن است شمع‌ها نیاز به تعویض داشته باشند.
عملکرد ناپایدار موتور: لرزش‌های غیرطبیعی موتور یا صدای ناهموار هنگام کارکردن ممکن است نشان‌دهنده مشکلات شمع‌ها باشد.
کاهش کارایی سوخت: اگر مصرف سوخت به طور ناگهانی افزایش یافته یا قدرت موتور کاهش یافته است، ممکن است شمع‌ها نیاز به تعویض داشته باشند.
شتاب‌گیری ضعیف: اگر خودرو به طور معمول شتاب نمی‌گیرد یا در شتاب‌گیری ضعیف عمل می‌کند، ممکن است شمع‌ها مشکل داشته باشند.
روشن شدن چراغ چک موتور: روشن شدن چراغ چک موتور می‌تواند به دلیل مشکلات مختلفی از جمله خرابی شمع‌ها باشد.
نحوه بررسی شمع‌های خودرو
بررسی بصری: شمع‌ها را بیرون بیاورید و به دقت بررسی کنید. اگر سر شمع‌ها سیاه یا روغنی است یا دارای رسوبات زیاد است، نشان‌دهنده خرابی آن‌ها است.
اندازه‌گیری فاصله الکترودها: فاصله الکترود‌های شمع‌ها را با استفاده از ابزار مخصوص بررسی کنید. اگر این فاصله زیاد یا کم باشد، عملکرد شمع مختل می‌شود.
نحوه تعویض شمع خودرو
حالا که زمان تعویض شمع خودرو را متوجه شدید، بهترین نحوه عوض کردن شمع‌ها را هم بدانید. اینکه دسترسی به شمع‌ها چقدر آسان یا سخت است، به مدل و کارکرد خودروی شما بستگی دارد.
مراحل عوض کردن شمع خودرو به ترتیب ذیل انجام می‌شود:
۱. اول محل قرار گرفتن شمع را پاک کنید: برای این کار باید کاپوت را باز کرد و وایر‌ها رو پیدا کنید. وایر جایی است که سیم‌ها از بخش‌های مختلف بهم می‌رساند. انتهای وایر شمع قرار گرفته است.
۲. باز کردن شمع‌ها: این کار را باید با کمک آچار انجام بدهید. آچار ایکس و آچار بکس معمولاً برای این کار مناسب هستند.
۳. ترتیب مهم: توجه داشته باشید که شمع‌ها را باید یکی یکی باز کنید و به ترتیب آن‌ها موقع باز و بسته کردن توجه کنید.
شمع خودرو هر چند هزار کیلومتر باید تعویض شود؟
نکته اصلی که باید در نظر داشته باشید آن است که نمی‌توان عدد مشخصی را برای زمان تعویض شمع خودروهای مختلف در نظر گرفت. بعضی از شمع‌ها ممکن است زیر ۲۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض پیدا کنند. در حالی که برخی از شمع‌های باکیفیت تا بیش از ۸۰ هزار کیلومتر هم بدون مشکل کار می‌کنند. البته داخل دفترچه راهنمای بیشتر خودرو‌ها ۵۰ یا ۱۰۰ هزار کیلومتر به عنوان بهترین زمان تعویض شمع‌ها توصیه شده. است با این حال توصیه می‌کنیم وقتی که به دو سوم مسافت پیموده شده رسیدید وضعیت دوشاخه‌ها را بررسی کنید. اگر بیشتر از ۱۰۰ هزار کیلومتر حرکت کردید، بررسی کنید تا ببینید اوضاع شمع‌ها چطور است. حتی اگر خودرو هنوز به‌خوبی کار می‌کند، بهتر است شمع‌ها را عوض کنید تا ماشین شما وسط راه نایستد!
به هر حال در مجموع می‌توان گفت که بهترین زمان تعویض شمع ماشین حدود ۵۰ هزار کیلومتر است. در جدول زیر می‌توانید زمان تعویض شمع خودروهای سواری را بر اساس پیشنهاد دفترچه راهنمای اختصاصی آن‌ها مشاهده کنید.
زمان تعویض شمع خودرو TU۵
۳۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو ساینا
۲۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو تیبا
۲۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو پراید
۲۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو ۲۰۶
۵۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو سمند EF۷
۳۰ هزار کیلومتر
زمان تعویض شمع خودرو کوییک
۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر
دقت داشته باشید که ممکن است شمع خودرو حتی بعد از رسیدن به حد نصاب تعیین شده بدون مشکل به‌کار خود ادامه دهد، اما بهتر است که در زمان توصیه شده دفترچه خودرو، شمع خودرو را عوض کنید.