اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: خودرو‌های انژکتوری به دلیل مزایای فراوانی که در کارایی، مصرف سوخت، کاهش آلاینده‌ها، سهولت در استارت و عملکرد سرد، کاهش نیاز به تنظیمات دستی، پایداری و سازگاری با سیستم‌های پیشرفته دارند، از محبوبیت بیشتری نسبت به خودرو‌های کاربراتوری برخوردارند. این ویژگی‌ها باعث شده است که اغلب خودرو‌های مدرن از سیستم انژکتوری استفاده کنند.
انژکتور چیست؟
انژکتور سیستمی است که وظیفه پاشش سوخت درون سیلندر را بر عهده دارد و در نتیجه در خودرو‌های پاششی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه الکتریکی - مکانیکی در ورودی سیلندر قرار می‌گیرد و عمل تزریق سوخت درون محفظه احتراق را انجام می‌دهد. انژکتور جایگزینی برای کاربراتور است که در خودرو‌های قدیمی‌تر بخشی از سیستم سوخت‌رسانی خودرو بود. می‌دانیم که احتراق حاصل از انفجار ترکیب متراکم شده سوخت و هوا، تامین کننده کل انرژی مورد نیاز خودرو است. پس در صورت عملکرد ناقص و نادرست انژکتور، خودرو دچار مشکل شده و به اصطلاح ریپ می‌زند. نقص عملکرد انژکتور حتی می‌تواند منجر با خاموشی خودرو شود. محل دقیق قرارگیری انژکتور می‌تواند در ورودی هوای سیلندر و قبل از سوپاپ هوا باشد یا درون محفظه احتراق و همچنین ممکن است برای هر سیلندر از یک یا دو انژکتور استفاده شود. البته انژکتور در کنار تنظیم دقیق میزان و فشار پاشش سوخت، به کاهش مصرف سوخت، قابلیت استارت بهتر خودرو در هوای سرد، کاهش سطح آلایندگی خودرو و بالا رفتن راندمان موتور نیز کمک می‌کند.
کارایی سیستم انژکتور
ساده‌ترین سیستم انژکتوری شامل موارد زیر است:
• ECU
• پمپ بنزین برقی
• نازل (بسته به نوع سیستم، می‌تواند یک یا چند تا باشد)
• سنسور‌های هوا و گاز
• کنترل فشار سوخت
یک سنسور هوا میزان ورودی به موتور را ثبت می‌کند پس از آن، سیگنال به واحد کنترل می‌رود. علاوه بر این پارامتر، دستگاه اصلی اطلاعات دیگری را نیز دریافت می‌کند مثل سنسور میل لنگ، دمای موتور و هوا، دریچه گاز و غیره.
بیشتر بخوانید: زمان تعویض تسمه تایم خودرو
انواع انژکتور خودرو
انژکتور به دو شکل مکانیکی یا الکترونیکی تولید می‌شود که در ادامه بررسی می‌کنیم.
انژکتور با کنترل مکانیکی
به مدلی گفته می‌شود که کنترل سرعت سوخت و زمان و فشار آن به صورت مکانیکی، با استفاده از فنر و پیستونی که در داخل انژکتور قرار گرفته انجام می‌شود. در انژکتور خودرو مکانیکی خبری از دستورات الکترونیکی نیست.
انژکتور‌های سوخت با کنترل مکانیکی بیشتر در خودرو‌های قدیمی وجود دارند و به بیان ساده از قطعات زیر تشکیل می‌شوند:
• بدنه انژکتور پوسته و پوشش بیرونی بدنه است. بخش داخلی بدنه انژکتور دربرگیرنده قطعات داخلی انژکتور است و سوخت با فشار بالا از این مسیر می‌گذرد.
• فنر پلانجر وظیفه کنترل حرکت پیستون داخلی انژکتور و تنظیم فشار سوخت را دارد. در واقع با افزایش طول فنر، سوخت از نازل خارج می‌شود و با کاهش طول فنر تزریق سوخت قطع می‌گردد.
• فنر اصلی برای کنترل ورود سوخت به داخل انژکتور است. فنر اصلی تحت تاثیر فشار سوخت که معمولاٌ توسط پمپ بنزین تامین می‌شود کار می‌کند.
انژکتور با کنترل الکترونیکی
انژکتور با کنترل الکترونیکی به آن دسته از انژکتور‌ها گفته می‌شود که کنترل سرعت سوخت، کمیت، فشار و زمان‌بندی آن به صورت الکترونیکی و با استفاده از شیربرقی صورت می‌گیرد.
نژکتور با کنترل الکترونیکی یک انژکتور هوشمند است که توسط ECU کنترل می‌شود و در خودرو‌های امروزی فقط از این نوع انژکتور استفاده می‌شود.
• بدنه انژکتور مانند انژکتور مکانیکی است. پوسته‌ای با طراحی دقیق که تمام قطعات با ظرافت خاصی درون آن قرار گرفته‌اند.
• پیستون به کمک آهنربای الکتریکی تغییر جهت می‌دهد و نازل انژکتور را برای تزریق سوخت، باز و بسته می‌کند.
بررسی ویژگی‌های خودرو‌های انژکتوری
کارایی بهتر موتور
پاشش دقیق سوخت: سیستم انژکتوری سوخت را به طور دقیق و در زمان مناسب به سیلندرها تزریق می‌کند، که منجر به احتراق بهتر و کارایی بالاتر موتور می‌شود.
بهبود عملکرد: به دلیل تزریق دقیق و کنترل‌شده سوخت، موتور‌های انژکتوری عملکرد بهتری در تسریع و واکنش به تغییرات سرعت دارند.
کاهش مصرف سوخت
کنترل دقیق سوخت: سیستم انژکتوری میزان سوخت مورد نیاز را به طور دقیق محاسبه و تزریق می‌کند، که منجر به کاهش مصرف سوخت و بهبود بهره‌وری سوخت می‌شود.
کاهش مصرف در شرایط مختلف: در شرایط رانندگی مختلف مانند ترافیک، سرعت بالا و یا سربالایی، مصرف سوخت بهینه‌تر است.
کاهش آلاینده‌ها
احتراق کامل‌تر: با کنترل دقیق سوخت و هوای وارد شده به سیلندرها، احتراق کامل‌تر صورت می‌گیرد که منجر به کاهش انتشار آلاینده‌ها و گاز‌های مضر می‌شود.
تطابق با استاندارد‌های زیست‌محیطی: خودرو‌های انژکتوری به راحتی می‌توانند با استاندارد‌های سختگیرانه‌تر زیست‌محیطی تطابق پیدا کنند.
سهولت در استارت و عملکرد سرد
استارت سریع‌تر: سیستم انژکتوری با تزریق دقیق سوخت، استارت سریع‌تری را حتی در دما‌های پایین فراهم می‌کند.
عملکرد بهینه در شرایط سرد: در هوای سرد، خودرو‌های انژکتوری به دلیل تنظیم دقیق میزان سوخت و هوا، عملکرد بهتری نسبت به خودرو‌های کاربراتوری دارند.
کاهش نیاز به تنظیمات دستی
کنترل الکترونیکی: خودرو‌های انژکتوری از کنترل الکترونیکی برای مدیریت سوخت و هوا استفاده می‌کنند، که نیاز به تنظیمات دستی مانند تنظیم کاربراتور را از بین می‌برد.
نگهداری ساده‌تر: سیستم‌های انژکتوری به دلیل کاهش قطعات مکانیکی متحرک، نیاز به تنظیمات و نگهداری کمتری دارند.
پایداری و اعتمادپذیری بیشتر
طراحی پیشرفته‌تر: سیستم‌های انژکتوری به دلیل طراحی پیشرفته‌تر و استفاده از فناوری‌های جدید، پایداری و اعتمادپذیری بیشتری دارند.
عمر طولانی‌تر قطعات: به دلیل کاهش سایش و نیاز کمتر به تنظیمات، قطعات سیستم انژکتوری عمر طولانی‌تری دارند.
سازگاری با سیستم‌های پیشرفته‌تر
تطابق با سیستم‌های الکترونیکی: خودرو‌های انژکتوری به راحتی با سیستم‌های پیشرفته‌تر الکترونیکی و کنترل موتور سازگاری دارند، که منجر به بهبود عملکرد کلی خودرو می‌شود.
پشتیبانی از سیستم‌های ایمنی و کمکی: این خودرو‌ها به راحتی می‌توانند با سیستم‌های ایمنی و کمکی جدید مانند کنترل پایداری، سیستم‌های ضد قفل (ABS) و کنترل کشش (TCS) یکپارچه شوند.