اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: تاریخ همواره نشانگر ذوق و استعداد ایرانیان در امور مختلف بوده است، بخصوص هنگامی که به بنا‌ها و سازه‌های قدیمی می‌نگریم، بیشتر شاهد این نبوغ و استعداد می‌شویم. اگر تمام شهر‌های ایران زمین را بررسی کنیم این سازه‌ها در هر شهر خود نمایی می‌کنند. شهر تهران هم از این مقوله مستثنی نیست و در تهران نیز سه برج از سه دوره‌ی تاریخی متفاوت وجود دارد که هر کدام دنیا و تاریخچه خاص خودش را دارد. برج آزادی، یادبودی از تاریخ و نبوغ ایرانی، برج طغرل، قدیمی‌ترن برج تهران و برج میلاد، نمادی از تکنولوژی است. در ادامه قصد داریم به بررسی برج میلاد این برج زیبا با تکنولوژی خاص خودش بپردازیم.
معرفی برج میلاد
برج میلاد با ارتفاعی در حدود ۴۳۵ متر، ششمین برج بلند مخابراتی جهان و از قطب‌های مهم گردشگری کلان‌شهر تهران قلمداد می‌شود. این برج بیستمین سازه بلند نامتکی جهان است که بدون هیچ نگه‌دارنده‌ای مثل سیم یا دکل در شمال غربی تهران استوار ایستاده است. برج میلاد به‌عنوان یک مجموعه چند عملکردی، در هر طبقه‌اش بخش‌های مختلف اداری، تجاری و تفریحی قرار دارند. ازاین‌رو امکانات ویژه‌ای برای تفریح در ارتفاعات را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دهد که تجربه‌ای متفاوت در فضایی نو برای ایرانیان به شمار می‌رود.
تاریخچه برج میلاد
همانطور که گفتیم علاوه بر برج آزادی، برج میلاد نیز نماد شهر تهران است و به جرات می‌توان گفت از سرار تهران قابل مشاهده است. طرح و ایده اصلی این برج در اوایل دهه‌ی ۷۰ مطرح شد تا نماد جدید شهر تهران باشد. برای انتخاب بهترین محل احداث برج، ۲۱ نقطه تهران از تمام جهات مورد بررسی دقیق قرار گرفت که ۴ مکان (تپه‌های عباس آباد، لویزان، یوسف آباد و کوی نصر) انتخاب شد. انتخاب محل احداث و ساخت برج توسط یک تیم حرفه‌ای که متشکل بودند از گروه‌های شهرسازی، ژئوتکنیک، مطالعات ترافیک، مطالعات تلویزیون، هواشناسی، اقتصادی، معماری و عمران، راه و ساختمان، مخابرات و... صورت گرفت و با بررسی‌های نهایی کوی گیشا برای احداث برج میلاد در اواخر سال ۱۳۷۲ انتخاب شد تا سمبل و نماد شهر باشد و جاذبه توریستی داشته باشد. سال ۱۳۷۲ ایده و طرح برج میلاد مطرح شد و محل احداث آن نیز با بررسی‌های دقیق مشخص شد.
کارشناسان و مهندسان خبره به مدت سه سال به مطالعه و تحقیق درباره این موضوع پرداختند و بلاخره در دی ماه ۱۳۷۶ کلنگ ساخت برج میلاد بر زمان خورد. ساخت برج میلاد ۱۱ سال زمان برد و ۴۰ درصد برج در ۸ سال و ۶۰ درصد برج در ۳۰ ماه ساخته شد. پس از گذشت ۱۱ سال و زحمات هزاران نفر؛ برج میلاد در روز ۱۶ مهر ۱۳۸۷ افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه برج میلاد بیش از ۲۵۰ خبرنگار ایرانی و خارجی حضور داشتند و این افتخار را در سطح بین المللی پوشش دادند.
طراح و معمار برج میلاد
کسی که برج میلاد را به این شکل طراحی کرده محمدرضا حافظی نام دارد که متولد ۱۳۱۰ در بروجرد است. وی در سال ۱۳۴۰ در مقطع کارشناسی ارشد رشته معماری از دانشگاه شهید بهشتی فارغ التحصیل شد و دکترای مدیریتش را در آلمان به پایان رساند. او به عنوان رئیس انجمن خیرین مدرسه‌ساز کشور، عضو کمیسیون ملی یونسکو و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس فعالیت می‌کند. حافظی درباره ماجرای ایده‌اش برای این برج گفته است:
«من و مجموعه‌ای از دوستان که قبلاً کار‌های بتنی سنگین انجام داده بودند، پیشنهاد کردیم که یک پروژه قدیمی که در تهران مطرح بوده است را پیگیری کنند که سه بار مطرح شده، ولی هر بار توسط شهرداری تهران رها شده بود. برج مخابراتی تلویزیونی شهر تهران که در طرح جامع تپه‌های عباس آباد در قبل از انقلاب مکان‌یابی شده بود، به عنوان نمادی در آن پروژه محسوب می‌شد و عملکرد تلویزیونی هم برایش در نظر گرفته بودند. در سال ۷۱ در تهران دکل‌های تلویزیونی ۹۰ تا ۱۲۰ متری وجود داشت، اما می‌دانستیم این دکل‌ها وارداتی هستند و جای تعجب بود که چطور این اتفاق رخ داده، درحالی که خودمان در کشور می‌توانستیم این دکل‌ها را بسازیم.»
معماری برج میلاد
پروژه برج میلاد در یکصدمین سالروز تولد امام خمینی (ره) کلید خورد و به همین دلیل برج میلاد نام گرفت. شکل کلی بدنه عبارت است از یک هشت ضلعی مرکزی با تعدادی دیوار داخلی و چهار باله ذوذنقه‌ای شکل که به آن متصل می‌شوند. بدنه اصلی از روی فونداسیون آغاز شده و تا تراز ۳۱۵ ادامه می‌یابد. بدنه اصلی برج کاربری عمومی ندارد و فقط محل عبور تاسیسات و آسانسور‌های پر سرعت برج است و در هر ۱۲ متر یک طبقه با امکان دسترسی به تجهیزات تأسیساتی را فراهم می‌سازد. در ضمن دوربین‌های کنترل ترافیک و سنسور‌های اندازه گیری آلودگی هوا و... نیز بر روی بدنه برج نصب شده است و شرکت یادمان سازه زیر نظر دکتر رضا حافظی مسئولیت اجرای طرح عملیاتی ساخت برج میلاد را بر عهده داشته است.
این برج مخابراتی شامل قسمت ساختمان پایین برج، بدنه اصلی و قسمت بالای برج است که حدودا ۱۵۰ هزار تن وزن دارد. مجموعه برج میلاد شامل منطقه وسیعی از محوطه اطراف برج میلاد و خود برج اصلی است. طبقات زیرین برج به بخش‌های تأسیسات اختصاص دارد و ساختمان پایینی برج متشکل از ۶ طبقه تجاری و لابی است. بدنه اصلی ساختمان نیز محل قرارگیری ۶ آسانسور پر سرعت برای رسیدن به قسمت بالایی مدور برج است. ساختمان بالایی برج دارای ۱۲ طبقه متشکل از مراکز تفریحی و گردشگری، رستوران، موزه‌ها و بخش تأسیسات برج میلاد است.
بخش‌های پرطرفدار برج میلاد
برج میلاد مکان‌های دیدنی جالبی در دل خود دارد که می‌توانید از آن‌ها دیدن کنید، شامل:
۱. رستوران گردان برج میلاد تهران با نمای ۳۶۰ درجه از شهر تهران
۲. موزه مشاهیر با نمایش مجسمه‌ها مفاخر و مشاهیر ایرانی
۳. دلفیناریوم در محوطه برج
۴. سکوی دید باز در طبقه هفتم رأس برج میلاد با امکان تماشای شهر تهران از طریق دوربین‌های مخصوص
۵. گنبد آسمان در بالاترین قسمت ساختمان رأس برج
۶. سکوی دید بسته در ارتفاع ۲۶۱ متری برای تماشای شهر تهران
۷. موزه شهرداری با نمایش دست نوشته‌ها و اسناد قدیمی ایرانی
۸. اتاق فرار انیگما در محوطه برج
۹. زیپ لاین و پل معلق در ارتفاع ۷۵ متری
۱۰. سینمای شش بعدی
۱۱. گیم هفت بعدی برای بازی‌های گروهی
۱۲. سالن‌ها متنوع کنسرت و سینما
۱۳. لیزریوم دنیایی از نور و رنگ
۱۴. کاربازیای با فضا‌های کاری بیمارستان، فروشگاه، آتش شنانی و. برای تجربه بازی کودکان و حضور در مشاغل مختلف
۱۵. تصویر گنبد آسمان برج میلاد
۱۶. گنبد آسمان از خیره کننده‌ترین بخش‌های برج میلاد