اقتصاد ۲۴- مشکلات معیشتی مردم در سایه تحریم‌های سیاسی، مدت هاست، به یکی از مسائل مهم کشور تبدیل شده و بسیاری از مردم نیز این مطالبه را از دولت چهاردهم دارند که با رفع تحریم‌ها این مشکلات را حل کند. اکنون و با توجه به سخنان اخیر رئیس جمهور این پرسش مطرح شده است که آیا عملکرد دولت چهاردهم نیز مانند دولت سیزدهم مبتنی بر روابط با کشور‌های منطقه و متحدانی از جمله چین و روسیه خواهد بود و یا این نوع روابط یک درمان موقتی و کوتاه مدت تا رسیدن به توافقاتی در جهت لغو تحریم‌ها خواهد بود؟ جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین ایران در انگلستان و کارشناس ارشد سیاست خارجی به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
باید هر چه سریعتر به بازار‌های بین المللی متصل شویم
سیاست خارجی دولت چهاردهم چه تفاوتی با دولت سیزدهم خواهد داشت؟ جلال ساداتیان به فرارو گفت: این که کشور ما با همسایگان در ارتباط باشد و روابط تجاری و سیاسی داشته باشد در جای خود باارزش است. اما ما نیازمند روابطی متوازن و مبتنی بر پیشرفت و توسعه با همه دنیا هستیم. ما صحبت از رشد اقتصادی ۸ درصدی می‌کنیم، اما چگونه می‌خواهیم به این عدد برسیم؟ ما باید تولید داشته باشیم و این تولید را هم به دست کشور‌های مختلف جهان برسانیم. پس هم باید روابط متوازن داشته باشیم هم FATF را با هدف توسعه داد و ستد با جهان برقرار کنیم. اکنون که ما با پاکستان در رابطه هستیم و در حال فروش گاز هستیم، پول این صادرات را چگونه بر می‌گردانیم؟ از طریق صرافی‌هایی که در امارات و دیگر نقاط اطرافمان است. متاسفانه با این روش هم بخش زیادی از پول ما کسر می‌شود. در برخی موارد خیلی خاص هم به شکل چمدانی پول هایمان را می‌گیریم. با این روش که با همه دنیا نمی‌توانیم مبادله کنیم. شاید این نوع تجارت در فضای کوچک کشور‌های اطرافمان جواب دهد، اما با همه دنیا جواب نمی‌دهد.
وی افزود: باید هرچه سریعتر دسترسی به بازار‌های بین المللی پیدا کنیم تا تولیدات مان را برای این بازار‌ها ارسال کنیم. رهبری هم در دیدار اخیر خود با هیئت دولت بر تولید تاکید کردند. تولید ایجاد اشتغال و ایجاد گردش مالی در کشور می‌کند. ولی این به شرطی است که بتوانید کالا‌های خود را بفروشید. نه این که فقط تولید کنید و انبار شود. اما آیا بازار کشور‌های همسایه به تنهایی جوابگوی تامین نیاز‌های ما را می‌دهد؟ حالا این تولیدات می‌تواند فرآورده نفتی باشد یا کشاورزی، نانو و غیره. درواقع مسئله اصلی این است که بتوانیم پولمان را برگردانیم. ما نمی‌توانیم با همه کشور‌های دنیا با این روش کار کنیم. در نتیجه ما به سیستم مالی دنیا نیاز داریم. برخی می‌گویند ما ارز‌های خاص خودمان را برای معامله برقرار می‌کنیم. مثلا هند یا چین، یک نوع ارز را برای خود تعریف کرده اند. ولی این‌ها هم سقف محدودی دارد، به خصوص که می‌دانیم بخش زیادی از نقل و انتقالات جهانی با دلار و یورو انجام می‌شود و در این شرایط، ما چه حجمی از مبادلات خود را قرار است با ارز‌های خاص انجام دهیم؟
حرکت عراقچی در ارتباط با اروپا هوشمندانه بود
دیپلمات پیشین ایران در انگلستان گفت ما به این سمت رفته ایم که با روسیه از طریق بانک ملی ارزی تعریف کرده و تبادل کنیم، درست است که این روشها، بخش کوچکی از روابط تجاری ما را پوشش می‌دهد، اما همه روابط ما را با توجه به گستردگی کشور و رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی هدف گذاری کرده ایم، جواب نمی‌دهد. ما در بخشی هم با یوان همکاری می‌کنیم. اما چه بخشی از روابطمان را با یورو پوشش می‌دهیم؟ همه این‌ها آمار و ارقام دقیق می‌خواهد که باید از گمرکات، اداره آمار و امثالهم گرفته شود تا مشخص شود چه حجم از این روابط که با ارز‌های منطقه‌ای و محلی انجام شده را پوشش می‌دهیم. من از همین حالا پاسخ را می‌گویم: بسیار محدود!
بیشتر بخوانید:مروری بر کارنامه پر ابهام سید عباس حسینی مدیرعامل بانک مسکن/ از ارتباط با اشخاص سیاسی و اقتصادی تا عزل و نصب‌های پر مسئله
وی افزود: یادمان باشد آقای پزشکیان در مناظره‌ها صراحتا اشاره کردند که حجم روابط با همسایگان محدود است و اگر بخواهیم نیازمندی‌های کشور را پاسخ دهیم حتما باید در روابطمان با دیگر کشور‌های دنیا تجدید نظر کنیم. همچنین یکی از ظرافت‌هایی که در کار دکتر عراقچی دیدم، او اولین ارتباط خود را از طریق جوزپ بورل با اروپا برقرار کرد و این، بسیار هوشمندانه بود. این حرکت وی هم معنادار است و هم قابل توجه. ضمن این که انریکه مورا هم به تهران آمد. کامالا هریس هم صحبت از این کرده که در صورت پیروزی در انتخابات برجام جدیدی را در دستور کار قرار خواهد داد. اتفاقا اینجا همان جایی است که ما باید بر آن تکیه کرده و تلاش کنیم همین وعده هریس را در صورت پیروزی وی در انتخابات، بعدها، مورد استفاده قرار دهیم.