اقتصاد24 - حباب بورس ادامه دادرد؟ شاخص کل بازار بورس ایران طی هفته منتهی به ۲۱ تیر ۹۸ با رشد ۷۲۸ واحدی روی ۲۴۹۶۲۲ واحد بسته شد تا خود را آماده شکستن محدوده ۲۵۰ هزار واحد کند. حرکت‌های هفتگی شاخص کل بورس تهران به صورتی آهسته اما پیوسته ادامه یافته است اگر چه در جا زدن‌های هفته‌های گذشته در شاخص می‌تواند نشانه‌ای از اصلاح زمانی باشد اما روی نمودار حفظ میانگین‌های ۱۰ و ۲۰ روزه برای شاخص می‌تواند نشانه ادامه روند رو به رشد باشد. شاخص هم‌وزن با ۱۹۳۷ واحد افزایش به رقم ۶۱۸۰۹ واحد رسید تا شتاب رشد بهتری نسبت به شاخص کل را ثبت کند. روندی که نشان می‌دهد رشد در گروه‌های کوچک و سهم‌های کوچک تا الان بهتر بوده است.
در هفته‌ای که گذشت چهار گروه محصولات شیمیایی، خودرو، دارویی و بانکی بیشترین ارزش معاملات را از آن خود کردند. چهار سهم شپلی، خساپا، سمگا و دی بیشترین ارزش معاملات را طی هفته گذشته از آن خود کرده‌اند. سه سهم بایکا، دهدشت، کابگن به ترتیب حدودا با ۳۹۱، ۱۱۸، ۱۰۱ درصد بیشترین رشد و سه سهم شمواد، دانا، شتوکا به ترتیب حدودا با ۱۹،۱۸، ۱۷ درصد بیشترین کاهش را در قیمت پایانی تجربه کردند.
دو هفته از اجرای ساعات جدید طرح مدیریت ریسک سرمایه گذشت و ارزش معاملات بعد از یک تلاطم کوتاه به ثبات نسبی رسیده است که نشانه خوبی از توجه پول‌های سرگردان به بازار است. میانگین ارزش معاملات با ۱۰۰ میلیارد تومان افزایش به ۲۱۰۰ میلیارد تومان در روز رسید.
ورود نقدینگی‌های جدید به بازار ادامه دارد و همین عامل توانسته ظرفیت حرکتی بازار را در میان‌مدت افزایش دهد. البته این مهم نیاز به برنامه‌ریزی و حمایت بزرگان بازار، صندوق‌ها، حقوقی‌ها و سازمان دارد. با توجه به اینکه در اوج دوره برگزاری مجامع هستیم و به طور میانگین روزانه ۲۰ سهم برای مجمع عمومی بسته می‌شوند این مقدار ارزش معاملات راضی‌کننده است. از روز سه‌شنبه ۲۵ تیر سامانه مدیریت ریسک تمام‌وقت می‌شود که به نظر با توجه به تدابیر کارگزاری به تخصیص اعتبار روزانه برای مشتریان مورد اعتماد شاهد واکنش منفی‌ای به این اتفاق در ارزش معاملات در میان‌مدت نباشیم.
نفت برنت هفته‌ای سبز را گذراند و با رشد حدودا ۴ دلاری تا محدوده مقاومتی ۵/۶۷ دلار رشد کرد اما نتوانست باز هم این مقاومت را بشکند.
ناآرامی در خاورمیانه ادامه دارد. آمریکا ایران را متهم به ناامن کردن آبراه‌های آزاد می‌کند و این در حالی است که نفتکش حامل نفت ایران در منطقه جبل‌الطارق هنوز آزاد نشده است. آمار وزارت انرژی آمریکا نشان داد که موجودی مخازن این کشور با کاهش ۵/۹ میلیون بشکه‌ای مواجه شده است که بیشتر از انتظار سه میلیون بشکه‌ای کارشناسان بود. همزمانی این خبر و ورود طوفان جدید به خلیج مکزیک که باعث کاهش تولید ۶۰۰ هزار بشکه‌ای نفت خواهد شد، باعث افزایش تقاضا و رشد این ماده سیاه شد. فشارهای ترامپ برای کاهش بهره در آمریکا به نظر در حال جواب دادن است و آقای پاول رییس فدرال‌رزرو در مجلس آمریکا عنوان کرد که چندان به داده‌های مطلوب اشتغال ماه گذشته خوشبین نبوده و ریسک اقتصادی همچنان بالا بوده و خبری هم از تورم نیست. این موضوع باعث شد تا بازار به شتاب کاهش بهره دلار امیدوار شود و ایندکس دلار نزولی شود که این اتفاق باعث افزایش تقاضا در نفت و کامودیتی‌ها شده است.
حاشیه‌ها این روزها اما در کانال‌های تلگرامی بازار سرمایه افزایش یافته است، عده‌ای بازار را مستعد تشکیل حباب می‌بینند، اما عده‌ای بازار را در روندی صعودی در میان‌مدت می‌بینند. حضور افراد مختلف از صنف‌های مختلف برای گرفتن کد بورسی در کارگزاری‌ها که اکثرا برای خرید عرضه اولیه‌ها می‌آیند، تلویحا در ذهن عده‌ای از اساتید بورسی داستان پسرک واکسی را تداعی کرده است. اما داستان پسرک واکسی چیست؟
در داستانی کوتاه به نقل از یکی از فعالان بازار سرمایه در نیویورک آمده است که «در حال قدم زدن در یکی از خیابان‌های فقیرنشین این شهر بودم که در گوشه‌ای پسرکی واکسی دیدم و نزد او رفتم تا کفش‌هایم را واکس بزند. از او سوال کردم درآمدت چطور است؟ جواب داد خوب است و مقداری پس‌انداز کرده‌ام که به زودی آن را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنم، چون این روزها همه دارند سهام می‌خرند! به فکر فرو رفتم و بعد از دادن انعام خوب به پسر به طرف خانه رفتم. فردای آن روز تمام سهام خود را فروختم و از هفته‌های بعد ریزش بازار شروع شد»
این داستان به حضور آخرین حلقه از پول‌های مردم عادی در بورس اشاره دارد و اشاره می‌کند، زمانی که هیجانات به اوج خود می‌رسد باید نگران حبابی شدن قیمت‌ها بود.
اما چندین نکته که باید فعالان بازار سرمایه در ایران آن را مدنظر قرار دهند: ورود پول‌های جدید با کدهای جدید اکثرا برای خرید سهم‌های عرضه اولیه در بورس است که معمولا بدون دردسر و بررسی تا ۲۰-۱۵ درصد سود را در کوتاه‌مدت می‌دهند. این پول‌ها معمولا وارد سهم‌های دیگر نمی‌شود ولی نقدینگی لازم برای عرضه اولیه‌ها را تامین می‌کند. ورود این نقدینگی‌ها کف بازار و ارزش معاملات را بالا می‌آورد به طوری که بسیاری از همین خریداران بدون توجه به مسیر نوسانی سهم با آن سهامداری می‌کنند. حضور این افراد می‌تواند به مرور مردم را با بازار سرمایه آشنا کند و نقدینگی جدید را وارد بازار کند. اگر چه ورود کدهای جدید بدون آموزش می‌تواند اثرات منفی‌ای مثل هیجانات منفی و مثبت خرید و فروش آنلاین را به بازار تحمیل کند که به مرور و با آموزش قابل رفع است. از منظر بنیادی نیز سهم‌های زیادی در بازار وجود دارند که با پی برای کارشناسی نزدیک ۳ در بازار معامله می‌شوند. این مقدار از پی در بازار سرمایه به معنی سود حداقل ۳۳ درصدی سالانه بانکی است که سرمایه‌گذار صرفا با حضور در مجامع می‌تواند کسب کند. بنا بر این ترس اشتباه بازار نه از روی تحلیل که به نظر از منظر روانشناسی مطرح شده است. ترسی که نمی‌تواند قبول کند سودها در حال افزایش‌اند و ترس از دست دادن آن را دارد. البته بارها عرض کرده‌ام که اصلاح جزو لاینفک بازار است و البته سهم‌هایی هم وجود دارند که متاسفانه رشد‌های حباب‌گونه در بازار داشته‌اند و سرمایه‌گذاران بهتر است در سهم‌های بنیادی و سودساز از گروه‌های مناسب بازار که ریسک به ریوارد مناسبی دارند و رشد آنچنانی نکرده‌اند سرمایه‌گذاری کنند و البته بحث امکان تجدید ارزیابی شرکت‌ها که خود پتانسیل بزرگی را برای رشد بازار به وجود آورده است که وقت و نوشته‌ای جدا می‌طلبد.
در هفته پیش رو اما بازار عرضه اولیه سهام پتروشیمی نوری را در پیش خواهد داشت. این عرضه اولیه حدودا ۹۴۰ میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد. این ارزش معامله در عرضه اولیه برای خود نوعی رکوردی در بازار سرمایه به حساب می‌آید. احتمالا به هر کد شرکت‌کننده در عرضه اولیه مبلغ ۲ تا ۲/۲ میلیون تومان برسد. سهم بعد از عرضه اولیه ۵ روز کاری معامله خواهد شد و بعد از آن به مجمع عمومی خواهد رفت. به علت بزرگی سهم انتظار می‌رود که سهم بعد از رشد ۱۵ تا ۲۰ درصدی به تعادل برسد. بازار بعد از گذراندن این عرضه اولیه به استقبال گزارش‌های سه ماهه شرکت‌ها خواهد رفت. بازار به دنبال درک تغییرات هزینه‌ها و حاشیه سود‌های شرکت‌ها خواهد بود تا بتواند مقدار سود سازی شرکت‌ها را با توجه به فروش ماهانه در ادامه سال تخمین بزند. اگر شاهد اتفاق خاصی در طی هفته نباشیم، انتظار می‌رود که بازار با همه نوسانات منفی و مثبت روند رو به رشد خود را ادامه دهد و تا زمانی که ورود نقدینگی ادامه دارد، بازار منفی‌های سهم‌ها را خرید بزند. البته به تازه‌واردان این بازار توصیه می‌کنم که پول خود را به دست سبدگردان‌های با مجوز و مورد اعتماد و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسپارند زیرا بازار سرمایه اگر چه روزهای خندان دارد اما روزهای قرمزش نیز در کمین هستند. پس روی سود کردن تمرکز نکنید، روی حفظ سرمایه متمرکز باشید.
راه‌اندازی بازار برتر بورس تهران در حال بررسی است
مدتی است که شرکت بورس اوراق بهادار تهران اعلام کرده که می‌خواهد بازاری با نام بازار برتر و با نوسان ۱۰ درصد رونمایی کند و درخواست رونمایی از این بازار را به نهاد ناظر داده است.
دکتر شاپور محمدی با تایید اینکه در حال بررسی راه‌اندازی بازار برتر در بورس اوراق بهادار تهران هستیم، به مباحث مطرح شده در شورای‌عالی بورس با محور بازار پایه اشاره کرد و گفت: قانون جدید بازار پایه فرابورس را در جلسه اخیر بررسی کردیم، اما لازم است بررسی‌های تکمیلی انجام شود. نظرات همه فعالان اهمیت دارد و ان‌شاءالله اصلاحاتی که رضایت فعالان هم همراهش باشد، رخ دهد.
رییس سازمان بورس در پاسخ به اینکه چه زمانی فروش تعهدی در بازار سرمایه ایران رونمایی می‌شود نیز گفت: درباره این موضوع OMSها (نرم‌افزارهای مدیریت سفارش) باید کارهایی انجام دهند که به مدتی زمان نیاز دارند تا تغییراتی در سیستم انجام شود. فروش تعهدی در کمیته فقهی تایید شده و کارهای مربوط به راه‌اندازی آن انجام شده است. مدیریت فناوری بورس هم کارهای لازم را انجام داده و در حال حاضر باید روی نرم‌افزارهای مدیریت سفارش اصلاحاتی انجام شود.
دکتر محمدی در پاسخ به اینکه باتوجه به تایید وارانت از سوی کمیته فقهی، این ابزار چه زمانی رونمایی می‌شود؟
اظهار کرد: وارانت هنوز نهایی نشده است. کمیته فقهی وارانت را تایید کرده اما دستورالعمل‌های مربوط به این ابزار را نیز باید به کمیته فقهی ببریم که آنها هم تایید شود.
رییس سازمان بورس در پاسخ به اینکه آیا امسال هر دو ابزار وارانت و فروش تعهدی در بازار سرمایه ایران رونمایی می‌شود؟ گفت: تلاش می‌کنیم که امسال فروش تعهدی را داشته باشیم.
منبع: جهان صنعت