اقتصاد۲۴- هدی کاشانیان: بهروز وثوقی یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین بازیگران سینمای ایران است. او در دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ با بازی در فیلمهایی نظیر «قیصر» و «گوزنها» به شهرت رسید. نقشهای او معمولاً شامل شخصیتهای قاو، پیچیده و درگیر با چالشهای اخلاقی بود که باعث شد تماشاگران به او احساس نزدیکی کنند. وثوقی با توانایی بالای خود در بازیگری و به تصاور کشیدن شخصیتهای مردمی و جذاب، به یکی از اسطورههای سینمای ایران تبدیل شد.
بیوگرافی بهروز وثوقی
خلیل وثوقی، ملقب به بهروز وثوقی متولد ۲۰ اسفند ۱۳۱۶ در شهر خاو از استان آذربایجان غربی است. نامهای پدر و مادر او، محمود وثوقی و پاپول جعفر زاده چهراقی است. او فرزند ارشد خانواده و چهار برادر با اسامی چنگیز، بهزاد، شهراد و فیروز دارد. چنگیز و شهراد هر دو در حرفه بازیگری هستند. زمانی که شش ماه بیشتر نداشت، به تهران نقل مکان کردند و در خیابانی به نام خرمشهر سکونت کردند. وثوقی تا مقطع دیپلم بیشتر تحصیلات ندارد. اما در سنین ۱۸ سالگی به طور کاملا ناگهانی وارد حرفه بازیگری شد و در ۳۲ سالگی با فیلم «قیصر» به شهرتی افسانهای دست پیدا کرد.
اولین شغل بهروز وثوقی
وثوقی قبل از اینکه هنرپیشه شود شغل دیگری داشته و ابتدا در اداره بهداشت ایتان زنجان کار میکرده که، اما بخاطر توهینی که به یکی از بازرسهای محلی کرد از کار اخراج شد! در اداره دارائی به عنوان کارمند مشغول میشود. همچنین به دلیل داشتن صدای خاص در رادیو کار گویندگی و دوبلوری انجام میداد.
ازدواج بهروز وثوقی
پوری بنایی یکی از بازیگران زن قبل از انقلاب است که شهرت فراوانی کسب کرد بخصوص بازیاش در فیلم قیصر زبانزد خاص و عام است. بهروز وثوقی تا مدتها با پوری بنایی رابطه عاشقانه داشته و مدتی با هم بودند، اما بعد از چند وقت از هم جدا شدند.
در سال ۱۳۵۴ با گوگوش ازدواج میکند که در آن زمان سر و صدا و جنجال زیادی کرد، اما این زوج بنا به دلایل نامعلوم در مدت کوتاه از هم جدا شدند.
بهروز وثوقی چند سالی است با خانمی به نام کتایون امجدی ازدواج کرده و در حال حاضر در سانفرانسیسکو زندگی میکند. حاصل این ازدواج یک دختر به نام مهشید و یک پسر به نام ماهان است.
بهروز وثوقی و ورود به عرصه بازیگری
شخصی به نام مسعود صمدی در سال ۱۳۳۴ در ۱۸ سالگی بهروز وثوقی را مطرح کرد. بازی در نقشهای متفاوت و شخصیتهای بهیادماندنی سینمای ایران مانند داش آکل، سید در گوزنها، مجید ظروف چی در سوته دلان، ممل آمریکایی، زائر محمد (شیر محمد) در تنگسیر، رضا موتوری، ابی نسیه در کندو، دکتر رستگار در سازش، سرهنگ نصرالله در کاروانها او را تبدیل به یکی از محبوبترین بازیگران تاریخ سینمای ایران کرده است. او از سال ۱۳۳۷ با بازی در فیلم طوفان در شهر ما به سینما آمد و تا سال ۱۳۴۷ در نقشهای متفاوت، اما نچندان پررنگی ظاهر شد. نخستین فیلم سینمایی مورد توجه او صد کیلو داماد به کارگردانی عباس شبااوز در سال ۱۳۴۰ بود. او در سال ۱۳۴۸ توسط مسعود کیمیایی به فیلم قیصر دعوت شد و این نقطه شروع او به عنوان یک بازیگر مطرح بود، بازی وثوقی در این فیلم مورد توجه عموم و علاقهمندان به سینما قرار گرفت. جوان اول آن سالهای سینمای ایران در بسیاری از فیلم به ایفای نقش پرداخته است.
از جمله فیلمهای مطرحی که بهروز وثوقی در آن به ایفای نقش پرداختهاست میتوان به سوتهدلان، ذبیح، کندو، داش اکل، خاک، بلوچ، تنگسیر، همسفر، ممل آمریکایی، رضا موتوری، دشنه، طوقی، گوزنها، سازش، کاروانها، ملکوت، گرگ بیزار، فرار از تله، قهرمانان و زرین اشاره کرد. بهروز وثوقی پس از آن به آمریکا رفت تا در فیلم «گربه در قفس» ساخته تونی زریندست بازی کند که اقامت او در آمریکا با انقلاب اسلامی مصادف شد. در سال ۲۰۰۰ داوران جشنواره فیلم سانفرانسیسکو جایزه آکیرا کوروساوا را به عباس کیارستمی اهدا کردند و او نیز به بهروز وثوقی تقدیم کرد. وثوقی بعد انقلاب دوستی خود را با ناصر ملک مطیعی و جمشید مشایخی حفظ نموده و به گفته خودش فقط با این دو هنرپیشه در داخل کشور در ارتباط است. هنرپیشه مشهور آمریکایی آنتونی کوئین بازیگر نقش حمزه در فیلم محمد رسولالله چندین سال رابطه بسیار صمیمانهای با او در آمریکا داشته است.
وثوقی در سال ۱۹۷۸ در فیلم کاروانها به همراه آنتونی کوئین و کریستوفر لی به ایفای نقش پرداخت. او همیشه در قراردادهای خود از عقیده خاصی برخوردار بود و آن این بود که در فیلمی بهعنوان نقش اول در ابتدای فیلم اگر نام او نوشته نمیشد، در آن فیلم ایفای نقش نمیکرد، هرچند این مسئله برای فیلمسازان هم حایز اهمیت بود و باعث پرفروشی اثر آنها میگردید. در حادثه آتشسوزی سینما رکس آبادان در مرداد ۱۳۵۷، ازدحام جمعیت برای تماشای فیلم گوزنهای بهروز بود. بهروز وثوقی در آثار کارگردانان نامداری، چون ساموئل خاچیکیان، ناصر تقوایی، امیر نادری، فریدون گُله، مسعود کیمیایی، خسرو هریتاش، علی حاتمی، ژان نگولسکو، رضا بدیعی، شیرین نشاط، جیمز فارگو، بهمن قبادی، جلال مقدم و شاپور قریب بازی کرده و در موفقیت بهترین فیلمهای مسعود کیمیایی همچون قیصر، گوزنها، داش آکل، رضا موتوری و خاک تأثیر فراوان داشته است.
اتهام بهروز وثوقی به قتل و قاچاق
محمود رضوی، مشاور محمدباقر قالیباف در مجلس و تهیه کننده سینما اخیرا ادعا کرده بهروز وثوقی بخاطر یک پروند قتل و یک پرونده قاچاق، خودش به ایران نمیآید. با این حال تاکنون سند برای ادعای خود منتشر نداده، اما روزنامه کیهان بازی او در فیلمهای ضد ایرانی را علت محدودیت وی برای بازگشت اعلام میکند.
جوایز و افتخارات بهروز وثوقی
جوایز بهروز وثوقی در جشنوارههای داخلی
• جشنواره فیلم سپاس تهران
برنده جایزه مجسمه سپاس بهترین بازیگر نقش اول مرد در دومین دوره در سال ۱۳۴۸ برای بازی در فیلم قیصر
برنده جایزه مجسمه سپاس بهترین بازیگر نقش اول مرد در سومین دوره در سال ۱۳۴۹ برای بازی در فیلم رضا موتوری
نامزد جایزه مجسمه سپاس بهترین بازیگر نقش اول مرد در چهارمین دوره در سال ۱۳۵۰ برای بازی در فیلم داش آکل
• جشنواره جهانی فیلم تهران
برنده جایزه بز بالدار بهترین بازیگر نقش اول مرد در سومین دوره در سال ۱۳۵۳ برای بازی در فیلم گوزنها
نامزد جایزه بز بالدار بهترین بازیگر نقش اول مرد در چهارمین دوره در سال ۱۳۵۴ برای بازی در فیلم کندو
نامزد جایزه بز بالدار بهترین بازیگر نقش اول مرد در پنجمین دوره در سال ۱۳۵۵ برای بازی در فیلم ملکوت
نامزد جایزه بز بالدار بهترین بازیگر نقش اول مرد در ششمین دوره در سال ۱۳۵۶ برای بازی در فیلم سوته دلان
جوایز بهروز وثوقی در جشنوارههای بینالمللی
برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره بینالمللی فیلم تاشکند برای بازی در فیلم داش آکل۱۹۷۱
برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم دهلی برای بازی در فیلم تنگسیر ۱۹۷۴
جایزه یک عمر دستاورد هنری جشنواره بینالمللی فیلم سان فرانسیسکو ۲۰۰۶
جایزه یک عمر فعالیت هنری جشنواره فیلم توکیو فیلمکس ۲۰۱۲
جایزه یک عمر فعالیت هنری برای بازی در فیلم فصل کرگدن جشنواره بینالمللی فیلم تسالونیکی ۲۰۱۲
فیلمهای بهروز وثوقی
پیش از انقلاب
عنوان / سال انتشار / نقش / کارگردان
نفس بریده ۱۳۵۷ نبی سیروس الوند
کاروانها (مشترک با ایالات متحده امریکا) ۱۳۵۶ نصرالله جیمز فارگو
سوته دلان ۱۳۵۶ مجید علی حاتمی
ملکوت ۱۳۵۵ خسرو هریتاش
ماه عسل ۱۳۵۵ رضا فریدون گله
بتشکن ۱۳۵۵ علی شاپور قریب
بت ۱۳۵۵ صادق ایرج قادری
همسفر ۱۳۵۴ علی مسعود اسداللهی
کندو ۱۳۵۴ ابی فریدون گله
ذبیح ۱۳۵۴ ذبیح محمد متوسلانی
گوزنها ۱۳۵۳ سید رسول مسعود کیمیایی
ممل آمریکائی ۱۳۵۳ ممل شاپور قریب
سازش ۱۳۵۳ جواد / دکتر رستگار محمد متوسلانی
نفرین ۱۳۵۲ نقاش ناصر تقوایی
گرگ بیزار ۱۳۵۲ مازیار پرتو
خاک ۱۳۵۲ صالح مسعود کیمیایی
تنگسیر ۱۳۵۲ زائر محمد امیر نادری
غریبه ۱۳۵۱ قاسم شاپور قریب
دشنه ۱۳۵۱ عباس چاخان فریدون گله
بلوچ ۱۳۵۱ بلوچ مسعود کیمیایی
یک مرد یک شهر ۱۳۵۰ امیر شروان
فرار از تله ۱۳۵۰ مرتضی جلال مقدم
رشید ۱۳۵۰ پرویز نوری
داشآکل ۱۳۵۰ داش آکل مسعود کیمیایی
لیلی و مجنون ۱۳۴۹ قیس سیامک یاسمی
قهرمانان (مشترک با ایالات متحده امریکا) ۱۳۴۹ جهان ژان نگولسکو
طوقی ۱۳۴۹ مرتضی علی حاتمی
رضا موتوری ۱۳۴۹ رضا موتوری مسعود کیمیایی
دور دنیا با جیب خالی ۱۳۴۹ خسرو پرویزی
پنجره ۱۳۴۹ سهراب جلال مقدم
قیصر ۱۳۴۸ قیصر مسعود کیمیایی
دنیای آبی ۱۳۴۸ صابر رهبر
دزد سیاهپوش ۱۳۴۸ حسین سیمرغ امیر شروان
هنگامه ۱۳۴۷ ناصر محمدی
من هم گریه کردم ۱۳۴۷ ساموئل خاچیکیان
گرداب گناه ۱۳۴۷ بهروز مهدی رئیس فیروز
دشت سرخ ۱۳۴۷ بهرام حکمت آقانیکیان
تنگه اژدها ۱۳۴۷ سیامک یاسمی
بیگانه بیا ۱۳۴۷ امیرمحمد مسعود کیمیایی
بر آسمان نوشته ۱۳۴۷ ابراهیم زمانی آشتیانی
وسوسه شیطان ۱۳۴۶ محمد زرین دست
زنی به نام شراب ۱۳۴۶ محسن امیر شروان
دالاهو ۱۳۴۶ برزو سیامک یاسمی
ایمان ۱۳۴۶ مهدی رئیس فیروز
هاشم خان ۱۳۴۵ علی محمد زرین دست
خداحافظ تهران ۱۳۴۵ ساموئل خاچیکیان
بیست سال انتظار ۱۳۴۵ مجید مهدی رئیس فیروز
امروز و فردا ۱۳۴۵ عباس شباویز
عروس دریا ۱۳۴۴ چنگیز آرمان هوسپیان
دزد بانک ۱۳۴۴ جبار اسماعیل کوشان
لذت گناه ۱۳۴۳ سیامک یاسمی
دختر ولگرد ۱۳۴۳ آرامائیس آقامالیان
فرشتهای در خانه من ۱۳۴۲ آرامائیس آقامالیان
گل گمشده ۱۳۴۱ عباس شباویز
صد کیلو داماد ۱۳۴۰ عباس شباویز
پس از انقلاب
عنوان / سال انتشار / نقش / کارگردان
گربه در قفس (در ایالات متحده) ۱۹۷۸/۱۳۵۷ محمد زرین دست
وقت گردش کننده (در ایالات متحده) ۱۹۷۸/۱۳۵۷ تام کندی
دفینه (در ایالات متحده) ۱۹۸۰/۱۳۵۹ ساحل تام کندی
ابوالهل (در مصر) ۱۹۸۰/۱۳۵۹ فرانک شفنر
گروگان (در آلمان غربی) ۱۹۸۳/۱۳۶۲
چشمهایش (در آلمان غربی) ۱۹۸۶/۱۳۶۵
ترور در بورلی هیلز ۱۹۹۰/۱۳۶۹ جان مایهرس
وحشت در بورلی هیلز ۱۹۹۰/۱۳۶۹ جان مایهرس
تهدید (در ایالات متحده) ۱۹۹۰/۱۳۶۹ سیروس نورسته
عبور (در هلند – بلژیک) ۱۹۹۹/۱۳۷۸ نورا هوپ
پلهای شکسته ۲۰۰۴/۱۳۸۳ رفیق پویا
زرین ۲۰۰۵/۱۳۸۴ عبدول شیرین نشاط
شبهای اضطراب (در آلمان غربی) ۲۰۰۶/۱۳۸۵ محمد ناطق
۲ اسب نر (نیمه تمام) فرانسیس فورد کاپولا
فصل کرگدن (در ترکیه) ۲۰۱۱/۱۳۹۰ بهمن قبادی
مجموعه تلویزیونی بلبل (در ایالات متحده) رضا بدیعی
مجموعه تلویزیونی تاج فالکون (در ایالات متحده) رضا بدیعی