اقتصاد۲۴ – پایگاه «بلومبرگ» روز چهارشنبه به نقل از منابع آگاه نوشت «یوکیا آمانو» مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل مشکلات جسمی، پیش از موعد، از سمت خود کنار می‌رود.
به گفته دو دیپلمات مطلع که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، آمانو خواستار آن است که تا پیش از ماه مارس (اسفند) سال آینده میلادی سمت مدیر کلی آژانس را به فرد دیگر واگذار کند. انتظار می‌رود این موضوع هفته آینده به صورت رسمی اعلام شود.
دفتر اطلاع‌رسانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد وضعیت آمانو گفته است: «مدیر کل، درباره طرح‌های آینده‌اش با اعضای شورای حکام در تماس است. او در زمان مناسب اطلاعیه‌ای رسمی به شورای حکام ارائه می‌کند.»
آمانوی ۷۲ ساله، هفته گذشته در نشست شورای حکام با موضوع پرونده هسته‌ای ایران نیز غایب بود. این دومین بار است که او به دلیل مشکلات جسمی نشست‌های آژانس را از دست می‌دهد.
دوره رسمی مدیر کلی آمانو پایان سال ۲۰۲۱ به اتمام می‌رسد، اما تصمیم او برای کناره‌گیری، آغازگر رقابتی برای اثرگذاری بر روند انتخاب مدیر کل، آن هم در دوره‌ای که پرونده هسته‌ای ایران اهمیتی تازه یافته، خواهد بود.
«طارق رئوف» مسئول سابق هماهنگی سیاستگذاری آژانس در این مورد می‌گوید: «اینکه یک مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل ناتوانی جسمی در اجرای وظایفش کناره‌گیری کند، بی‌سابقه است. اساسنامه آژانس در این رابطه سکوت کرده است.»
بر اساس این گزارش، دیپلمات‌ها می‌گویند حتمال دارد تا زمان برگزاری انتخابات مدیر کلی، بخشی از مسئولیت‌های آمانو به «کرنل فروتا» هماهنگ‌کننده ارشد سیاستگذاری آژانس واگذار شود. به گفته این دیپلمات‌ها، دفتر آمانو به نمایندگان کشورهای عضو اعلام کرده است که او خواستار یک «روند انتقال روان و منظم» است.
آمانو در سال ۲۰۰۹ با حمایت آمریکا به مدیر کلی آژانس رسید. اندکی بعد در اسناد «ویکی لیکس» مشخص شد که او به واشنگتن اطمینان داده است که در مسئله پرونده هسته‌ای ایران، «کاملا در زمین ایالات متحده» است و تلاش می‌کند تا فشار بر جمهوری اسلامی ایران را افزایش دهد.
بر اساس توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وظیفه گزارش‌دهی در مورد وضعیت برنامه هسته‌ای ایران و پایبندی تهران به بندهای هسته‌ای برجام را بر عهده دارد. آمانو تا پیش از تصمیمات اخیر جمهوری اسلامی ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای، در ۱۵ گزارش پیاپی از جمله ۵ گزارش پس از خروج آمریکا از برجام، تایید کرده بود که تهران به این توافق پایبند است.
در ماه‌های گذشته آمریکا و رژیم صهیونیستی آمانو را برای افزایش بازرسی‌ها و انتشار گزارش‌های جهت‌دار علیه برنامه هسته‌ای ایران، تحت فشار قرار داده بودند. «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بارها از آمانو به دلیل آنچه او بی‌توجهی به اسناد ادعایی درباره برنامه هسته‌ای ایران خوانده، انتقاد کرده است.
آمانو از چند ماه پیش، به دلیلی که رسانه‌ای نشده، دچار مشکلات جسمی شده است. بیماری آمانو در وضعیت ظاهری او نیز کاملا مشهود بود و پیش از این هم گمانه‌زنی‌هایی در مورد احتمال کناره‌گیری زودهنگام وی، مطرح بود.