اقتصاد24- جنگ نفتکش ها میان ایران و انگلیس و به تبع آن پشتیبانی آمریکا، این روزها در صدر اخبار بین المللی قرار گرفته است. در همین زمینه گاردین با تاسی از این اتفاق در تحلیلی به موضوع اینستکس اشاره کرد و نوشت: «با توجه به فشارهای آمریکا، به نظر می رسد اروپا تنها برای اندکی بتواند برجام را زنده نگه دارد.»
در تحلیل گاردین آمده است: «هنری کیسینجر، دیپلمات پیشین آمریکایی و مشاور وزیر امور خارجه بریتانیا، پیشتر نوشت: "مصلحت اندیشی سیاسی همان هنر ممکن ها و علم نسبی ها است." طبق مطالعات دفتر امور خارجه انگلیس با وجود تاریک شدن روابط با ایران، حتی آنچه که پیشتر ممکن بود رخ بدهد، اکنون در دیپلماسی بریتانیا غیرممکن به نظر می رسد. این کشور با وجود متحدان و نقاط قوت خود در شرایط خطرناک فعلی، گزینه های چندان مناسبی پیش روی خود نمی بیند.
به علاوه، جرمی هانت چشم به اقدامات نخست وزیر جدید دوخته است، اما این حقیقت را به خوبی می داند که بوریس جانسون مردی غیرقابل پیش بینی است و به طور غریزی آمریکا را به اروپا ترجیح می دهد. به هرحال، اروپا نیز از وزیر امور خارجه بریتانیا حمایت چندان زیادی نمی کند، به خصوص پس از اینکه بریتانیا تصمیم گرفت نفتکش جبل الطارق ایرانی را توقیف کند. حتی سفیر پیشین بریتانیا در واشنگتن، پیتر وست ماکوت، هم منطق پشت این اقدام را زیر سوال برد.
البته اقدام متقابل ایران نیز مشخصا به دلیل فشار اقتصادی آمریکا علیه این کشور است. این در حالی است که مذاکره به جای تحریم ها می توانست راه حل اختلاف نظر های سیاسی بین این دو کشور باشد.
به هرحال، حمایت کنونی آمریکا از هانت چندان قابل اعتماد نیست، چرا که نیت آمریکا علیه ایران کاملا با بریتانیا متفاوت است. طبق گفته کیم داروچ، سفیر انگلیس در آمریکا، بریتانیا در چند سال گذشته تنها سعی داشته روابط دیپلماتیک خود را با ایران حفظ کند و اقدامات اخیر با خواسته های این کشور کاملا در تضاد است.
هانت دیگر توانایی ندارد تا به عنوان نماینده یک قدرت دریایی مستقل عمل کند و نگران عملیات امنیتی آمریکا در منطقه است. از طرفی، کشمکش های داخل کاخ سفید همچنان ادامه دارد. جان بولتون ادعا کرده بود که او تنها مشاور امنیت ملی رییس جمهور است و نقشی در تصمیمات او ندارد. جک استراو، وزیر امور خارجه پیشین، او را در مواجهه با ایران تنها فردی افراطی می داند.
اینگونه به نظر می رسد که بریتانیا قصد کاهش تنش ها را در بحران با ایران داشته باشد، اما نمی تواند از تحریم های آمریکا علیه برخی اعضای نیروی سپاه پاسداران دست بکشد. آنها تاکید دارند توقیف نفتکش ایرانی قانونی و در پی تحریم های اتحادیه اروپا بوده اما اقدام متقابل ایران غیرقانونی است زیرا نفتکش بریتانیایی برای تجارت در آب ها شناور بوده است.
در این میان اروپا می توانست اعتبار اینستکس را افزایش دهد، مکانیسمی که می توانست تجارت بشر دوستانه را میان اروپا و ایران به شکلی تسهیل کند که تحریم های آمریکا را دور بزنند. این تصمیم بزرگ استراتژیک حالا منتظر اقدام نخست وزیر جدید بریتانیا است. با توجه به فشارهای آمریکا، به نظر می رسد اروپا تنها برای اندکی بتواند برجام را زنده نگه دارد.
وظیفه مهم نخست وزیر جدید بریتانیا این خواهد بود که با ترامپ سر میزی بنشیند و از او بخواهد روشن کند در ارتباط با ایران دنبال چه چیزی است: محدودیت بر فعالیت های اتمی و قدرت منطقه ای ایران. اما ترامپ باید توضیحات موثقی درباره ادعاهای خود ارائه دهد. مشخص نیست استراتژی های اخیر غرب بتواند ایرانی ها را متقاعد کند یا خیر، چرا که مدتی است با فشار تحریم ها روبرو هستند. آنها تنها تهدیدهای موجود میان این دو کشور را پیچیده تر از پیش خواهند کرد.
جنگ نفتکش ها باعث انسجام اروپا و آمریکا علیه ایران می شود
در چند سال اخیر، سه کشور اروپایی موسوم به E3 ـ فرانسه، آلمان و بریتانیا ـ تلاش نافرجامی در حفظ برجام داشتند. ایران نیز در مقابل بدعهدی آمریکا و عدم تحقق منافع این معاهده تعهدات هسته ای خود را کمتر کرده و سطح غنی سازی اورانیوم را نیز افزایش داده است تا طرف مقابل نیز کمی از تلخی خروج از برجام را بچشد. در ادامه اما کشمکش نفتکش های ایران و بریتانیا به شکلی پیش رفت که اگر ایران بر مواضع خود پافشاری کند، اتحاد و همبستگی اروپا و آمریکا در این زمینه استحکام بیشتری خواهد یافت.»
منبع: گاردین
مترجم: فرزانه اسکندریان