اقتصاد۲۴-بازوی سایبری جریان‌های مخالف دولت، در تمام هفته گذشته با تمام قوا مشغول همه‌گیر کردن یک موج رسانه‌ای بودند: استعفای مسعود پزشکیان. این موج با چنان سرعتی پیش رفت که شایعه، به افکار عمومی نیز سرایت کرد و حتی واکنش دستیار رهبری را نیز برانگیخت. ماجرا چیست؟
۲۱ آذرماه، یک کانال تلگرامی فعال در زمینه تحلیل رمزارزها از استعفای زودهنگام مسعود پزشکیان خبر داد و نوشت که شورای عالی امنیت ملی به زودی یک «جلسه فوری» در این زمینه برگزار می‌کند. این پست تلگرامی با همرسانی حساب‌های کاربری بدون نام و نشان، به سرعت به شبکه‌های اجتماعی دیگر به ویژه ایکس، اینستاگرام و ایتا نیز منتقل شد. کانال تگرامی که منبع این شایعه بود، علاوه بر حوزه رمزارزها، در زمینه «ستاره‌شناسی پیش‌گویانه» نیز فعالیت می‌کند.
منبع: کانال مشکوک به رمّالی!
مالک این کانال، «استعفای پزشکیان و بازگشت محمود احمدی‌نژاد» را آغاز یک «حرکت جهانی» و تاییدی بر «قدرت ستاره‌شناسی» خودش عنوان کرده بود. در روز‌های بعد، اما به همین شایعه اکتفا نکرد و در ۲۸ آذرماه نوشت: «پزشکیان یا استعفا می‌کند و یا اعدام می‌شود و احمدی‌نژاد به قدرت بازمی‌گردد».
موج شایعه پزشکیان به مدت حدود یک هفته ادامه داشت و جریان سایبری در شبکه‌های اجتماعی از هر خبر مربوط به رییس جمهوری، به عنوان فرصتی برای تقویت موج مطالبه‌ی استعفای او استفاده می‌کردند. از کنسرت فرضی پرستو احمدی در یک کاروانسرا و گرانی دلار تا سفر پزشکیان به قاهره و دیدارش با اردوغان از جمله این خبر‌ها بود. ماجرا، اما به این‌جا ختم نشد.
این بار فرق می‌کند!
صف‌آرایی مخالفان انتخاباتی دولت چهاردهم علیه مسعود پزشکیان می‌تواند تا حدود زیادی طبیعی تلقی شود. چنانکه بخش قابل توجهی از سرایت موج استعفای پزشکیان به افکار عمومی نیز با تلاش شبانه‌روزی بازو‌های رسانه‌ای جبهه پایداری و موسسه مصاف انجام شد. این‌بار، اما مساله کمی فراتر از یک فعالیت ضدتبلیغاتی یا رقابت جناحی بود.
۴ روز پس از نشر نخستین شایعه، «مریم رجوی»، سرکرده گروه تروریستی مجاهدین خلق روی موج سوار شد و خواستار استعفای پزشکیان شد. البته باید گفت که این نخستین بار نیست که مطالب و مطالبات اکانت‌های موسوم به ارزشی و سایبری‌های مجاهدین خلق، همپوشانی دارند. به حدی که بیشتر اوقات، تمییز گروه مدعی جریان انقلابی و سایبری‌های مجاهدین خلق، به‌ویژه برای تازه‌واردان به شبکه‌های اجتماعی کار دشواری است. برای مثال، پایگاه خبری اصولگرای مشرق نیوز، در گذشته یک کاربر توییتری با عنوان «جنلی» را که مدعی جریان انقلابی است، «در کنترل اسرائیل» و وابسته به گروه تروریستی مجاهدین خلق معرفی کرده بود.
در این مورد نیز، برخی اکانت‌های منتسب به جریان «مصاف»، بلافاصله پس از ورود مریم رجوی به میدان، از موج استعفای پزشکیان اعلام برائت کردند و این موج را «به نفع دولت و جریان نواصولگرایی» قلمداد کردند. البته با نگاهی به اکانت‌هایی که سردمدار این رویکرد بودند، به نظر می‌رسد که این نگاه، بیشتر حربه‌ای برای ردگم‌کنی است تا یک استدلال منطقی.
بیشتر بخوانید:جایگاه ضعیف پزشکیان در شورای عالی فضای مجازی
از جالب توجه‌ترین محتوا‌های تولیدشده در این زمینه، اما مربوط به یک کاربر اینستاگرامی است. «آیسان اسلامی» با انتشار یک مطلب در صفحه‌اش مدعی شد که «همسر مسعود پزشکیان» به خوابش رفته و از او خواسته تا از رییس جمهوری بخواهد هرچه زودتر استعفا کند! این ویدیو بازخورد‌های بسیاری در بین کاربران شبکه‌های اجتماعی داشت
واکنش‌ها چه بود؟
مسعود پزشکیان و تیم رسانه‌ایش در چند ماه اخیر ثابت کرده‌اند که اهمیت زیادی به موج‌های کاذب رسانه‌ای که بیشتر به عملیات سفارشی شبیه است، نمی‌دهند. در موج اخیر با عنوان «استعفای پزشکیان» نیز در روی همان پاشنه چرخید. با این حال، با توجه به اینکه این عملیات ابعاد عمومی‌تری به خود گرفت، برخی از مقامات سیاسی را نیز پای کار آورد.
«محمد مخبر»، مشاور و دستیار رهبری در واکنش به شایعه استعفای رییس جمهوری با تاکید بر حفظ انسجام و وحدت ملی، انتشار چنین اخباری را «اقدامی در راستای خواسته دشمنان» دانست. از سوی دیگر «علی ربیعی»، دستیار ویژه رییس جمهوری در شبلکه ایکس و در واکنش به این شایعه نوشت: «در صحبتی که با چند کارشناس فضای مجازی داشتم، با پیگیری اولین توییت دریافتیم سرنخ اولیه موضوع استعفای رییس جمهوری و دولت، از سوی گروه‌های خارج‌نشین منتشر شده و با یک هدف عملیات روانی در داخل دنبال شده است. متاسفم که چقدر با سرعت مخالفان کینه‌ای دولت همسو با این افراد می‌شوند».
اتمامِ کار ناتمام؟!
با نگاهی به گذشته نه چندان دور می‌توان دید که رفتار سایبری‌ها در مقابل دولت پزشکیان، از یک الگوی تکرای پیروی می‌کند. یک ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶، جریان مخالف پویشی را با عنوان «پشیمانم» علیه حسن روحانی همه‌گیر کرد. پیروزی قاطع روحانی در آن انتخابات، حس شکست بی‌سابقه‌ای را به جریان رقیب القا کرده بود. در همین جهت، اعتراضات دی‌ماه ۹۶، در امتداد پویش «پشیمانم» کلید خورد و نخستین ضربه کاری به پیکر دولت دوم حسین روحانی به عمل آمد.
به نظر می‌رسد، حالا همان جریانِ تکامل‌یافته، در صدد تکرار یک بحران با اتکابه الگویی مشابه با سال ۹۶ است. موج استعفای پزشکیان، آن هم کمی بعد از ۱۰۰ روزگی دولتی که ناگهان با حجم گسترده‌ای از ناکارآمدی‌های برجای مانده از دولت پیشین مواجه شده، هرچه باشد به خیر منافع ملی نیست. به ویژه وقتی که به گفته چند مقام رسمی، از خارج از کشور کلید خورده باشد.