تاریخ انتشار: ۱۱:۲۷ - ۰۱ دی ۱۳۹۷

ظهور و سقوط بن سلمان با جنگ یمن

جنگ یمن گرچه به یمن گفت وگوی یمنی - یمنی این روزها و در ظاهر روند پایانی به خود گرفته، اما این کارزار چند ساله برای 'محمد بن سلمان' به عنوان بنیانگذار ائتلاف ضد یمنی دستاوردی جز باخت و بی اعتباری بین المللی نداشته است.

اقتصاد24 - عربستان سعودی حدود چهار سال پیش با تشکیل ائتلافی شامل چند کشور عربی و غیر عربی و نیز حمایت و همراهی آمریکا و تعدادی کشور اروپایی و در حالی که یمن درگیر مناقشه سیاسی طرف های داخلی بود، به بهانه مهار قدر جنبش انصار الله و بازگرداندن 'عبد ربه منصور هادی' رییس جمهوری مستعفی و فراری یمن به قدرت، به این کشور حمله کرد.
ششم فروردین سال 1394 بن سلمان که به حکم 'پدر شاه' بر مسند کلیدی وزارت دفاع عربستان نشسته بود، دستور حمله به یمن را با اجرای عملیاتی با عنوان 'توفان قاطعیت' صادر کرد و این کشور را به آوردگاهی برای محک خامی خود بدل کرد.

جنگ سالار سعودی به امید آنکه پرونده جنبش انصار الله را ظرف 6 روز جمع خواهد کرد، عملیات 'احیای امید' را پس از عملیات 'توفان قاطعیت' رقم زد اما بی خبری از توان دفاعی و تهاجمی انصار الله، نخستین باخت را در عرصه جنگ یمن برای او ارمغان آورد.

با بروز نخستین نشانه شکست بن سلمان و ائتلاف تحت امرش در جنگ یمن و نیز فرسایشی شدن این کارزار نابرابر، بر شدت حملات بر یمن با تسلیحات پیشرفته خریداری شده از کشورهای غربی از جمله بمب های 500 پوندی آمریکایی، جنگنده های 'تایفون' انگیسی و 'رافائل' فرانسوی نیز افزوده شد.

اما آتش باری ائتلاف سعودی، گرچه مرگ و قحطی را برای کودکان و غیرنظامیان یمنی به همراه داشت اما کفه باخت بن سلمان را سنگین تر می کرد و به پرونده جنایات او در یمن برگی دیگری افزود.
سازمان دیده بان حقوق بشر سال گذشته در گزارشی با پرداختن به وضعیت اسف بار یمنی ها، محمد بن سلمان را مسوول پاسخگویی جنایت ریاض در یمن معرفی کرد.

اما اواسط شهریور سال جاری و انتشار گزارش سالیانه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در مورد ارتکاب جنایت جنگی عربستان در یمن بار دیگر جامعه جهانی را متوجه سیاست های جنگ طلبانه و نابخرادنه بن سلمان کرد و از ظلم و ستم تحمیلی به مردم فقیر یمن پرده برداشت.

در این گزارش که از سوی کارشناسان نهاد حقوق بشر سازمان ملل متحد تهیه شده بود، از دولت عربستان درخواست کرده بود به خسارات و صدمات ناشی از حملات هوایی ائتلاف پایان دهد و از چنین اقدامی صرفه نظر کند.

اما باخت بن سلمان در جنگ یمن به بیانیه های اعتراضی سازمان ملل متحد و نهاد حقوق بشری محدود نشد، زیرا استمرار جنایت در یمن، دامن ائتلاف جنگی او را نیز گرفت.
امارات، بحرین، قطر، کویت، مغرب، مصر، اردن، مالزی، پاکستان، سودان، سومالی و جیبوتی از کشورهای بودند که بن سلمان توانست آنها را در گعده جنگی خود به خط کند اما تغییر ماهیت جنگ، سبب ریزش این کشورها شد و ائتلاف سعود را دچار اضمحلال کرد.

پاکستان، مصر، قطر، کویت، مغرب، اردن و مالزی به عنوان کشورهای مهم و استخواندار عربی - اسلامی که محمد بن سلمان روی آنها حساب ویژه ای باز کرده بود، با خروج از ائتلاف سعودی، راه خود را از ولیعهد سعودی جدا کردند و عربستان ائتلاف خود را با بحرین و امارات و دادن باج به سودان و مزدروان سودانی و سومالیایی پیش می برد.
باخت دیگری که از گذر جنگ یمن به لطف بی تدبیری ولیعهد جوان عاید ریاض شد، رویگردانی برخی کشورهای از مبادلات تسلیحاتی با عربستان بود.

عربستان به پشتوانه دلارهای نفتی، مشتری پر و پاقرص سلاح از کشورهای غربی و سازنده تسلیحات جنگی پیشرفته بود اما بکارگیری این تسلیحات علیه مردم یمن، برخی از این کشورها را نسبت به چنین معاملاتی با ریاض دچار تردید کرد.

کشورهای نظیر آلمان، فنلاند، سوئد و دانمارک در نتیجه فشار افکار عمومی، فروش سلاح به عربستان را متوقف کرده اند و حتی دولت انگلیس که در فروش تسلیحات به عربستان دست بالا را در میان دولت اروپایی دارد، گرفتار شکایت فعالان ضد جنگ از بایت معاملات تسلیحاتی با ریاض است.

دولت جمهوریخواه مستقر در واشنگتن به ریاست 'دونالد ترامپ' نیز که از عربستان جز 'گاو شیرده' تجسمی دیگری ندارد، تحت فشار نمایندگان کنگره و سنا قرار دارد تا فروش سلاح به ریاض را به حالت تعلیق در آورد.

اما باخت دیگر که از بابت جنگ نصیب محمد بن سلمان شد، به تازگی در سوئد رقم خورد. دو هفته پیش استهکلم پایتخت سوئد میزبان نشست صلح با حضور طرف های درگیر جنگ شامل نمایندگان جنبش انصار الله و دولت مستعفی یمن بود.

جدا از نتیجه مثبت این نشست، حضور جنبش انصار الله در سوئد و پذیرش رسمی این جنبش به عنوان عنصری تاثیرگذار در سپهر سیاسی یمن است.
عربستان طی چهار سال گذشته شان و رسمیتی برای جنبش انصار الله قائل نبود اما توان دفاعی و تهاجمی آن به عنوان بازوی پر قدرت جبهه مقاومت منطقه، معادلات ریاض را بر هم زد زیرا قبول این جنبش به عنوان طرف دیگر مذاکرات صلح در یمن، نه تنها سندی بر حقانیت انصار الله بلکه مهر تایید دیگری بر باخت بن سلمان است که نمی خواست واقعیت ها را بپذیرد.

اما بزرگ ترین باخت عربستان در جنگ یمن، ایفای نقش در سناریوی بود که بنا داشت ضمن فرو بردن منطقه خاورمیانه به آشوب و جنگی دیگر، دو کشور مسلمان را به جان یکدیگر بیاندازد.

حکام سعودی که عنوان خادمین حرمین شریفین را یدک می کشند، در این 'بازی فریب' و ناتوان از مهار بن سلمان، از نقش برادر بزرگ تری خود فاصله گرفته و با حمله به یمن، زمینه افول دو کشور مسلمان را در یک جنگ فرسایشی چند ساله رقم زدند.

به گواه منابع خبری، جنگ بی فرجام یمن برای عربستان تا کنون 120 میلیارد دلار خرج برداشته و اقتصاد این کشور را در تنگنا قرار داده است.
همچنین بر اساس اعلام منابع خبری از ابتدای آغاز حمله نظامی عربستان به یمن، بیش از پنج هزار نظامی سعودی کشته شده اند که با احتساب کشته های مزدور سودانی و سومالیایی رقم این تلفات افزایش می یابد.

وزیر دفاع یمن اواخر سال گذشته در گزارشی به مناسبت فرارسیدن یکهزارمین روز جنگ در این کشور اعلام کرد که طی سه سال گذشته، 1200 تانک و خودروی زرهی، 12 هلیکوپتر آپاچی، پنج جنگنده اف - 16 و اف 15 و بیش از 20 هواپیمای جاسوسی متعلق به سعودی ها توسط نیروهای مقامت هدف قرار گرفته و منهدم شده اند.
از سوی دیگر اوضاع برای یمن ذیل سایه جنگ افروزی عربستان بسیار بدتر است و به تایید سازمان ملل متحد این جنگ سبب بروز بزرگ ترین بحران انسانی طی سال های اخیر در جهان شده است.

جنگ حدود چهار ساله یمن افزون بر ویرانی زیرساخت های این کشور خسارات صد میلیارد لاری را پدید آورده است.
افزون بر این خسارات مادی جبران ناپذیر، به تایید مقامات یمنی از ابتدای آغاز جنگ در یمن حدود 37 هزار یمنی کشته یا زخمی شده اند.
کودکان یمنی از جمله قربانیان جنگ ائتلاف سعودی هستند و بر اساس گزارش اخیر سازمان بین المللی 'نجات کودکان'، حدود 85 هزار کودک زیر پنج سال یمنی به سبب سوءتغذیه شدید (در اثر جنگ) جان خود را از دست داده‌اند.

از دیگر نتایج جنگ یمن شیوع انواع بیماری های خطرناک و قحطی است که بر اساس اعلام سازمان ملل متحد دوم سوم جمعیت 27 میلیونی یمن را با خطر گرسنگی مواجه کرده است.

به هر روی این روزها نگاه ها یه یمن و پایبندی طرف یمنی به توافقنامه صلح در سوئد دوخته شده اما باید دید بن سلمان به عنوان 'معمار جنگ یمن' تحمل پذیرش واقعیت و باخت دیگری را دارد؟
ولیعهد جوان سعودی همزمان با روزهای پایانی جنگ در یمن، به گواه تحلیلگران، روزهای پایانی خود را در مسند قدرت سپری می کند و بدون شک بزرگ ترین باخت او حذف از صفحه سیاسی عربستان و پاسخگویی به عنوان جنایتکار جنگی است.

منبع: ایرنا

ارسال نظر