اقتصاد ۲۴- در ماه مارس جایزه معماری پریتزکر که مهمترین جایزه آن صنعت محسوب می‌شود به طور غیرمنتظره‌ای به "ریکن یاماموتو" پیشگام ژاپنی در عرصه معماری مَسکن تعلق گرفت و سپس یک مدرسه کوچک در حومه استرالیا به عنوان بهترین ساختمان جدید در جشنواره جهانی معماری معرفی شد.
بنابراین، در حالی که سال ۲۰۲۵، مانند همیشه سالی خواهد بود که پروژه‌های زیرساختی بزرگ و شاهکار‌های مهندسی را جشن می‌گیرد، طرح‌های در مقیاس کوچک‌تر و طرح‌هایی که دارای اعتبار زیست محیطی واقعی هستند ممکن است خود را در کانون توجه جهانی قرار دهند. از ساختمان‌های چوبی نوآورانه گرفته تا یکی از بزرگترین فرودگاه‌های جدید آسیا، در ادامه به ۱۱ پروژه‌ای خواهیم پرداخت که در دوازده ماه آینده افتتاح خواهند شد:
۱- بازار ماهی نیو سیدنی، سیدنی
سومین بازار بزرگ ماهی جهان در حال بزرگ‌تر شدن است. بیش از هشت سال پس از آن که دولت محلی نیو ساوت ولز از نقل مکان بازار ماهی تاریخی سیدنی که مربوط به دهه ۱۸۷۰ است، اما از سال ۱۹۶۶ در مکان فعلی خود قرار دارد خبر داده بود، این ساختمان چهار طبقه جدید و درخشان در زمینی به مساحت ۳.۶ هکتار در حال افتتاح است. این بنا توسط معماران شرکت دانمارکی ۳XN و شرکت استرالیایی BVN طراحی شده که به بازدیدکنندگان یک "تجربه بازار ماهی چند حسی" را نوید می‌دهد و و قرار است تسهیلات بازسازی شده زیرساخت گردشگری را با واقعیت‌های عملکردی یک بازار عمده فروشی متوازن سازد. بخش تدارکات و عملیات در زیرزمین پنهان شده‌اند، در حالی که طبقات بالایی شامل یک سالن بازار برای بازدیدکنندگان و یک سالن حراج است. این پروژه هم چنین به جوان‌سازی بخش صنعتی آن بندر از طریق ایجاد فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، تفرجگاه و پارک شهری کمک می‌کند و هم چنین، سقف موج دار متمایزی با ۳۵۰ پنل خورشیدی مثلثی دارد.
۲- گراند رینگ، اوزاکا
اوزاکا دومین شهر ژاپن از آوریل تا اکتبر در نظر دارد از ۲۸ میلیون بازدیدکننده در نمایشگاه ۲۰۲۵ استقبال کند، که در آن حدود ۴۰ کشور غرفه‌های سفارشی خود را آن در محل دایر خواهند کرد. با این وجود، نقطه مرکزی آن نمایشگاه خود محل برگزاری آن است: یک حلقه بزرگ که یک سازه چوبی مدور پیوسته با محیطی بیش از ۱.۹ کیلومتر است که بازدید کنندگان را به اطراف آن محل وسیع می‌برد. مکان‌های نمایشگاهی می‌توانند به عنوان بیانی از اخلاق طراحی میزبان خود عمل کنند. زمانی که اوزاکا برای اولین بار در سال ۱۹۷۰ میلادی میزبان نمایشگاه بود یک سقف بزرگ با قاب فضایی توسط مشهورترین معماران آوانگارد ژاپنی آن زمان در آنجا ساخته شد. بنابراین، در عصری که ساختمان‌های چوبی جایگزینی برای بتُن فشرده کربنی ارائه می‌دهند، به نظر می‌رسد که "سو فوجیموتو" خالق حلقه بزرگ برداشتی کاملا ژاپنی از روندی جهانی در طراحی این سازه جدید ارائه داده است.
در طراحی صورت گرفته با استفاده از چوب سرو محلی و همچنین کاج اسکاتلندی، روش‌های ساخت و ساز مدرن با اتصالات چوبی که به طور سنتی در معابد و زیارتگاه‌های ژاپنی استفاده می‌شود ترکیب شده‌اند. این بنا با مساحت تقریبا ۶۰۰۱۵ متر مربعی در زمره بزرگترین ساختمان‌های چوبی جهان قرار خواهد گرفت. اگرچه قرار است آن سازه موقتی باشد، اما بحث در مورد این که آیا حفظ خواهد شد یا خیر و این چگونه می‌توان آن را حفظ کرد مطرح شده است.
۳-ساختمان زندگی و ذهن، آکسفورد
دانشگاه آکسفورد انگلستان ممکن است ارتباط نزدیکی با معماری بزرگ سَبک گوتیک داشته باشد، اما همچنین در مجموعه‌ای از املاک مدرن که در سطح شهر پراکنده شده‌اند در حال تکامل است. جدیدترین آن بناها، یک ساختمان جدید علوم زیستی به مساحت ۲۵۰۸۳ متر مربع، بزرگترین پروژه ساخت و ساز انجام شده در تاریخ به قدمت چندین قرن این نهاد آموزشی است.
اصول طراحی ساختمان "زندگی و ذهن" بازتاب دهنده یک اصل دانشگاهی است: این که حضور واحد‌های روانشناسی تجربی، علوم گیاهی و جانورشناسی زیر یک سقف باعث افزایش همکاری و تعامل بین آن رشته‌ها با یکدیگر خواهد شد. در داخل آن ساختمان، فضا‌های آزمایشگاهی انعطاف‌پذیر نیاز‌های رشته‌های مختلف را برآورده می‌کنند، در حالی که یک میدان عمومی فرصت تعاملات معمولی‌تر را ارائه می‌دهد. علیرغم لمس حس مدرن سَبک معماری آمریکایی پشت آن پروژه که توسط شرکت طراحی و اجرای معماری NBBJ مستقر در آمریکا انجام شده، میراث معماری دانشگاه از طریق نما‌های سنگی در آن بنا لحاظ شده که حالتی از "ظاهر بی زمان، اما قابل تشخیص" را ایجاد می‌کند.
۴-مدرسه کانادایی، چولولا
معماری ارگانیک اغلب به دلیل ادغام (یا حتی ناپدید شدن کامل) در منظره، که تا حد امکان کم‌ترین اثری را در محیط اطراف به جا می‌گذارد، مورد تحسین قرار می‌گیرد. شاید در میان پروژه‌هایی که قرار است امسال رونمایی شوند هیچ نمونه‌ای بهتر از مدرسه کانادایی طراحی شده توسط شرکت معماری مکزیکی Sordo Madaleno در چولولا در مکزیک وجود نداشته باشد.
این پردیس آرام از توپوگرافی منطقه الهام گرفته است. این مدرسه در اطراف هفت سازه مدور قرار گرفته که به شکل تپه‌های روی هم قرار گرفته‌اند و سطوح پلکانی آن‌ها فضای سبزی را برای کاوش دانش آموزان فراهم می‌کند. "فرناندو سوردو مادالنو" معمار مکزیکی و نوه "خوان سوردو مالدالنو" بنیانگذار آن شرکت معماری، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرده که آن ساختمان علاوه بر ترکیب با محیط خود به بخشی از زمین بازی تبدیل می‌شود.
۵- فرودگاه بین المللی تکو، پنوم پن
کامبوج در حال جایگزینی فرودگاه بین المللی پنوم پن، پایتخت خود، با فرودگاهی است که می‌تواند شش برابر بیشتر ظرفیت جای دهی بازدیدکنندگان را داشته باشد. این بخشی از تلاش بلندپروازانه آن کشور برای افزایش تعداد گردشگران سفر کرده به آن کشور و تبدیل شدن به یک قطب هوانوردی منطقه‌ای است. با اجرای این پروژه ظرفیت اولیه فرودگاه بین المللی تکو با ظرفیت میزبانی سالانه از ۱۳ میلیون مسافر در نهایت به ۳۰ میلیون مسافر افزایش خواهد یافت.
به گفته شرکت معماری بریتانیایی Foster + Partners ساختمان ترمینال که در ۱۹ کیلومتری جنوب مرکز شهر پنوم پن قرار دارد یکی از بزرگترین ساختمان‌های جنوب شرقی آسیا خواهد بود. طرح‌هایی برای تولید انرژی از طریق یک مزرعه خورشیدی در آن محل نیز آن را در زمره سبزترین مزارع خورشیدی جهان قرار خواهد داد.
سقف اصلی ترمینال با فرمی که از طراحی سنتی کامبوج الهام گرفته شده توسط مجموعه‌ای از درختان چوبی ساختاری پشتیبانی می‌شود. درختان واقعی نیز در یک فضای خالی مرکزی بزرگ قرار داده می‌شوند. پوسته فولادی شبکه‌ای آن سازه، نور روز را فیلتر کرده و به فضای سبز استوایی روشنایی بخشیده و مسافران را از طریق دو بال شبیه ایرفویل (سطح مقطع بال هواپیما) به سمت‌ها گیت‌ها هدایت می‌کند.
۶- توسعه مجدد ایستگاه جنوبی، بوستون
توسعه مجدد عمده ایستگاه جنوبی بوستون، شلوغ‌ترین مرکز حمل و نقل زمینی در نیوانگلند در سال جاری میلادی به پایان می‌رسد. پس از تکمیل پروژه توسعه مجدد ایستگاه جنوبی، ظرفیت اتوبوسرانی و ریلی آن ترمینال به ترتیب ۵۰ و ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت. از نظر معماری، چالشی که شرکت آمریکایی Pelli Clarke & Partners برای طراحی این پرژه با آن مواجه بود نه تنها تجسم مجدد محوطه مرکز و برپایی یک آسمان خراش ۵۱ طبقه بر فراز آن، بلکه احترام به ساختمان اصلی کلاسیک آن ایستگاه بود. این مکان که در فهرست ملی اماکن تاریخی ایالات متحده ثبت شده از سال ۱۸۹۹ میلادی در آنجا قرار دارد. کُنتراست بین شیشه درخشان و سنگ زده همواره واضح بوده، اما فرم نرم و مجسمه‌ای برج طراحی شده برای آن محل به دنبال تکمیل همتای تاریخی آن بوده است. در همین حال، محوطه وسیع و قوسی شکل به بازدیدکنندگان امکان ورود باشکوه تری به شهر را می‌دهد.
۷-انستیتو گوته، داکار
"دیبدو فرانسیس کِرِه" که اولین آفریقایی برنده جایزه پریتزکر معروف به "نوبل معماری" بوده از ویژگی شناخته شده بودن خود در عرصه بین المللی برای تغییر سازه‌های ساخته شده در قاره خود یعنی قاره آفریقا بهره می‌گیرد.
این معمار اهل بورکینافاسو از یکی از قهرمانان قدیمی طراحی "بومی" است و در کار خود از مصالح ساختمانی و تکنیک‌های ساخت و ساز سنتی بهره می‌گیرد. نوع نگاه او برای طراحی شعبه جدید "انستیتو گوته"، مرکز تبادل فرهنگی آلمان در داکار در سنگال به کار گرفته شده است.
منحنی‌های ملایم آن ساختمان به گونه‌ای طراحی شده که نمای کلی سایبان‌های اطراف را بازتاب دهد. در طراحی این ساختمان از آجر‌های محلی استفاده شده که از خاک فشرده ساخته شده و در اشکال شبکه‌ای چیده شده تا تهویه طبیعی محیط را امکان پذیر سازند.
کِرِه در مصاحبه‌ای با شبکه خبری "سی ان ان" در سال ۲۰۲۲ میلادی از اهمیت مواد و مصالح محلی گفته بود. او در آن مصاحبه افزوده بود:"هر چه بیشتر از مواد و مصالح محلی استفاده کنید بهتر می‌توانید اقتصاد محلی را ارتقا دهید و دانش محلی را بسازید که باعث افتخار مردم تان نیز خواهد شد".
۸-پروژه شهری گلن، هانگژو
بیش از یک دهه پس از افتتاح دفتر مرکزی تلویزیون مرکزی چین (CCTV) در پکن برای تبدیل شدن به مشهورترین ساختمان معاصر چین، "اولی شیرن" معمار و شهرساز اهل آلمان کماکان ردپای خود را در چین برجای می‌گذارد. شرکت تحت ریاست آن معمار آلمانی با نام Büro Ole Scheeren، در حال حاضر پروژه‌های بزرگی در شهر‌های مختلف چین، از شنژن تا نانجینگ را در دست اجرا دارد. یکی از چشمگیرترین آن پروژه ها، "پروژه شهری گلن" (Urban Glen) است که دو برج پلکانی چشمگیر را شامل می‌شود که ۸۳۶۱۲ متر مربع دفتر، هتل و فضای تفریحی را در شهر هانگژو در شرق چین در خود جای می‌دهند. همانند تپه‌های احاطه کننده هانگژو از سه طرف، این دو برج نیز که یکی از آن‌ها یکی از شعبه‌های هتل "رُز وود" را در خود جای می‌دهد، به نظر می‌رسد که شبیه یک دره انسان ساخته متشکل از تراس‌های پشت بام، مغازه‌ها و هنر عمومی خواهد بود.
۹-متروی ریاض، ریاض
دهه ۲۰۲۰ میلادی دهه‌ای بود که شاهد بودیم عربستان سعودی مجموعه‌ای از سرمایه گذاری‌ها در عرصه معماری در مقیاس بزرگ را اعلام کرد؛ از ساخت یک شهر جدیدی به نام "لاین" که همانند نامش در یک خط چیده شده تا معرفی آسمان خراشی مکعبی شکل که قرار است به یکی از بزرگترین سازه‌های ساخته شده در جهان تبدیل شود.
با این وجود، برنامه ساخت یک سیستم متروی بسیار مورد نیاز در شهر ریاض پایتخت آن کشور به بیش از یک دهه پیش باز می‌گردد. این شبکه گسترده که شامل شش خط است، قرار است نحوه عملکرد آن شهر را با ظرفیت روزانه جابجایی ۳.۶ میلیون مسافر تغییر دهد. در قسمت بالایی مترو بر روی زمین، ایستگاه‌های مترو به مناظر بصری تبدیل می‌شوند و شرکت معماری "زا‌ها حدید" و شرکت آلمانی Gerber Architekten در زمره شرکت‌های خارجی برجسته‌ای هستند که برای طراحی برخی از ۸۵ ایستگاه آن به منظور همکاری دعوت شده‌اند. علیرغم آن که این پروژه در ماه نوامبر افتتاح شد و بسیاری از خطوط آن در ماه گذشته به بهره برداری رسیدند این پروژه تا سال جدید تکمیل نخواهد شد. شاید قابل توجه‌ترین ایستگاه آن پروژه که هنوز افتتاح نشده ایستگاه طراحی شده توسط شرکت مشهور نروژی Snøhetta's Qasr Al Hokm باشد، یک سایبان فولادی ضد زنگ خیره کننده که سایه ایجاد می‌کند و نور طبیعی را به داخل فضای غار مانند درون ایستگاه مترو هدایت خواهد کرد.
۱۰- مرکز تجاری اسکای پارک (Sky PARK)، لوکزامبورگ
اروپا کماکان در زمینه ساخت و ساز سازه‌های چوبی پیشتاز است به طوری که فرانسه در حال حاضر تمام سازندگان ساختمان‌های عمومی تازه را ملزم می‌کند که دست کم در ۵۰ درصد پروژه خود از الوار چوبی استفاده کنند. در همین حال، لوکزامبورگ کشور همسایه فرانسه، به زودی پذیرای یکی از بزرگترین سازه‌های چوبی هیبریدی قاره اروپا خواهد بود: مرکزی تجاری اسکای پارک.
این ساختمان که در مساحتی ۷۸۴۱۰ متر مربعی واقع می‌شود با استفاده از بیش از ۱۵۳۴۷ متر مکعب الوار چوبی ساخته خواهد شد میزان الواری که برای پر کردن شش استخر در ابعاد استخر بازی‌های المپیک کافی است! هم چنین، نمای مِسی آن بنا از ۸۰ درصد فلز بازیافتی ساخته می‌شود.
لبه‌های گرد شکل منحصر به فردی به این سازه زیگزاگی زاگی می‌بخشد. به گفته گروه معماری Bjarke Ingels Group تقاطع‌های مختلف آن سازه مجموعه‌ای از حیاط‌ها و فضا‌های پشت بامی را ایجاد می‌کنند که باعث می‌شود ساکنان آن ساختمان صرفا ۵۰ متر برای دسترسی به یک تراس سبز فاصله داشته باشند. این ساختمان که قرار است فاز اول آن در ماه فوریه تکمیل شود علاوه بر مغازه‌ها و هتل، عمدتا دارای فضای اداری است. با این وجود، حیاط‌های سطح زمین آن در دسترس رهگذران و علاقمند به هواپیما خواهد بود تا از تماشای مناظر فرودگاه مجاور لوکزامبورگ لذت برند.
۱۱- پل دانجیانگ، تایوان
تقریبا ۹ سال است که شرکت "زا‌ها حدید" میراث او را ادامه داده و ده‌ها طرح تازه خلق کرده که اخلاق و هویت" آن معمار درگذشته که لقب "ملکه منحنی" را از آن خود کرده بود، زنده نگه دارد. با این وجود، پل دانجیانگ، در تایوان، در سال ۲۰۱۵ یک سال پیش از فوت حدید معرفی شد و این بدان معناست که آن پل یکی از آخرین پروژه‌هایی بود که او شخصا بر آن نظارت داشته است.
این سازه ۹۱۹ متری چهار بزرگراه اصلی را بر فراز دهانه رودخانه تامسویی که از تایپه پایتخت تایوان می‌گذرد به یکدیگر متصل می‌کند. این سازه به طرز شگفت آوری باریک است و کل ساختار آن تنها توسط یک دکل بتُنی پشتیبانی می‌شود. در توضیح چرایی طراحی آن سازه بدین شکل شرکت "زا‌ها حدید" اشاره کرده "هدف آن بود که تاثیر بصری آن پل بر محیط اطراف آن به حداقل ممکن تقلیل یابد". این پل زمانی که در اواخر سال جاری افتتاح شود به طولانی‌ترین پل کابلی نامتقارن تک دکلی جهان تبدیل خواهد شد. این پل نمادی از زیبایی شناسی منحصر‌به‌فرد زا‌ها حدید معمار خواهد بود که حتی با وجود یک دکل، لبه‌های گرد و فرم تا خورده آن هنوز به نوعی امضای کار زا‌ها حدید را نمایندگی می‌کند.
منبع: سی ان ان