سرطان پانکراس یا سرطان لوزالمعده چه علائمی دارد؟

اقتصاد۲۴- سرطان پانکراس یکی از خطرناک‌ترین انواع سرطان‌های دستگاه گوارش است که از بافت‌های پانکراس (لوزالمعده) شروع می‌شود. پانکراس غده‌ای است که در پشت معده قرار دارد و نقش مهمی در تولید آنزیم‌های گوارشی و هورمون‌های تنظیم‌کننده قند خون مانند انسولین دارد. شایع‌ترین نوع سرطان پانکراس، آدنوکارسینومای پانکراس است که از سلول‌های تولیدکننده آنزیم آغاز می‌شود.

علائم سرطان پانکراس معمولاً در مراحل اولیه مشخص نیستند و وقتی بروز می‌کنند، بیماری اغلب به مراحل پیشرفته رسیده است. این علائم شامل زردی پوست و چشم‌ها (یرقان)، درد شکم یا کمر، کاهش وزن بی‌دلیل، از دست دادن اشتها، تهوع و استفراغ، و تغییرات در مدفوع می‌شود.

عواملی مانند سابقه خانوادگی سرطان، سیگار کشیدن، چاقی، دیابت و التهاب مزمن پانکراس (پانکراتیت) می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

تشخیص سرطان پانکراس معمولاً از طریق آزمایش خون، تصویربرداری (مانند سی‌تی اسکن یا‌ام‌آرآی)، و بیوپسی انجام می‌شود. درمان به مرحله بیماری بستگی دارد و می‌تواند شامل جراحی برای برداشتن تومور، شیمی‌درمانی، و رادیوتراپی باشد. به دلیل تشخیص دیرهنگام و مقاومت به درمان، سرطان پانکراس یکی از پایین‌ترین نرخ‌های بقای سرطان‌ها را دارد، اما تشخیص زودهنگام و پیشرفت‌های جدید در درمان می‌توانند به بهبود پیش‌آگهی کمک کنند.

علائم اولیه ابتلا به سرطان پانکراس

علائم سرطان پانکراس معمولاً در مراحل اولیه مشخص نیستند، اما با پیشرفت بیماری ممکن است علائم زیر بروز کنند:

۱. زردی پوست و چشم‌ها (یرقان): یکی از شایع‌ترین علائم، زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها است که به دلیل انسداد مجاری صفراوی توسط تومور رخ می‌دهد.

۲. درد شکم یا کمر: درد مداوم یا متناوب در ناحیه بالای شکم که ممکن است به پشت یا کمر گسترش یابد.

۳. کاهش وزن بی‌دلیل: کاهش وزن ناگهانی و بدون علت مشخص از علائم رایج این بیماری است.

۴. از دست دادن اشتها: کاهش یا از دست دادن اشتها و احساس سیری سریع پس از مصرف مقدار کمی غذا.

۵. تغییرات در مدفوع: مدفوع چرب، کم‌رنگ، یا شناور که به دلیل اختلال در هضم چربی‌ها رخ می‌دهد.

۶. حالت تهوع و استفراغ: این علائم ممکن است به دلیل فشار تومور بر روی معده یا انسداد دستگاه گوارش رخ دهد.

۷. خستگی مفرط: احساس خستگی شدید و مداوم که با فعالیت‌های روزانه تطابق ندارد.

در صورت مشاهده این علائم، به‌ویژه اگر به طور مداوم ادامه یابند یا تشدید شوند، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دقیق‌تر ضروری است. تشخیص زودهنگام می‌تواند نقش مهمی در بهبود نتایج درمانی داشته باشد.

خوراکی‌های مفید در کاهش ابتلا به سرطان پانکراس

مصرف یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان پانکراس کمک کند. برخی از خوراکی‌های مفید برای پیشگیری از این بیماری عبارتند از:

بیشتر بخوانید:سرطان مری چگونه درمان می‌شود؟

۱. میوه‌ها و سبزیجات: مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، به‌ویژه سبزیجات سبز برگ مانند اسفناج و کلم پیچ، گوجه‌فرنگی، بروکلی و مرکبات به دلیل داشتن فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها می‌تواند به کاهش التهاب و آسیب‌های سلولی کمک کند.

۲. غلات کامل: مصرف غلات کامل مانند جو دوسر، برنج قهوه‌ای و نان‌های سبوس‌دار به دلیل فیبر بالا می‌تواند به بهبود سلامت دستگاه گوارش و کاهش خطر سرطان پانکراس کمک کند.

۳. ماهی‌های چرب: ماهی‌های چرب مانند سالمون و ماکرل حاوی اسید‌های چرب امگا-۳ هستند که خواص ضدالتهابی دارند و می‌توانند به کاهش خطر سرطان پانکراس کمک کنند

۴. آجیل و دانه‌ها: مصرف آجیل‌هایی مانند بادام، گردو و تخمه‌ها به دلیل داشتن چربی‌های سالم و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به محافظت از سلول‌های بدن کمک کند.

۵. چای سبز: چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که می‌توانند به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب کمک کرده و خطر ابتلا به سرطان پانکراس را کاهش دهند.

۶. زردچوبه: زردچوبه حاوی کورکومین است که دارای خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی است و می‌تواند به کاهش خطر سرطان‌های مختلف، از جمله سرطان پانکراس، کمک کند.

۷. سیر و پیاز: این خوراکی‌ها حاوی ترکیبات سولفوریک هستند که به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش خطر سرطان کمک می‌کنند.

برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پانکراس، علاوه بر مصرف این خوراکی‌ها، توصیه می‌شود از مصرف سیگار، حفظ وزن مناسب، و انجام فعالیت‌های بدنی منظم نیز خودداری شود.

خوراکی‌های مضر در افزایش سرعت ابتلا به سرطان پانکراس

برخی از خوراکی‌ها و عادات غذایی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش دهند. در ادامه، خوراکی‌های مضر برای این بیماری آورده شده است:

۱. غذا‌های سرخ‌کرده و پرچرب: مصرف زیاد غذا‌های سرخ‌شده و حاوی چربی‌های اشباع و ترانس می‌تواند منجر به چاقی و افزایش التهاب در بدن شود که از عوامل خطر سرطان پانکراس است.

۲. گوشت‌های فرآوری‌شده: مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده مانند سوسیس، کالباس و همبرگر به دلیل وجود مواد نگهدارنده و نیترات‌ها با افزایش خطر سرطان پانکراس مرتبط است.

۳. قند‌های افزوده و نوشیدنی‌های شیرین: مصرف زیاد قند‌های افزوده و نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه‌ها می‌تواند منجر به افزایش قند خون و مقاومت به انسولین شود که خطر سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

۴. غذا‌های کنسروی و فرآوری‌شده: این غذا‌ها اغلب حاوی نمک، چربی‌های ناسالم و مواد افزودنی هستند که مصرف مداوم آنها می‌تواند به افزایش خطر بیماری‌های مزمن از جمله سرطان پانکراس منجر شود.

۵. الکل: مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث التهاب و آسیب به پانکراس (پانکراتیت) شود که یکی از عوامل خطر برای سرطان پانکراس است.

۶. گوشت قرمز پخته شده در دمای بالا: گوشت قرمز که در دمای بالا (مانند کباب کردن یا سرخ کردن) پخته می‌شود، می‌تواند حاوی ترکیبات سرطان‌زا باشد که خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

برای کاهش خطر سرطان پانکراس، محدود کردن مصرف این خوراکی‌ها و داشتن یک رژیم غذایی متعادل همراه با فعالیت بدنی منظم و پرهیز از سیگار توصیه می‌شود.

راه‌های کمک به بیماران مبتلا به سرطان پانکراس

کمک به بیمار مبتلا به سرطان پانکراس شامل ارائه حمایت‌های جسمی، روانی و اجتماعی است. در ادامه پیشنهاد‌هایی برای کمک به این بیماران آورده شده است:

۱. پشتیبانی عاطفی و روانی: بیماران مبتلا به سرطان پانکراس ممکن است با اضطراب، افسردگی و ناامیدی مواجه شوند. شنیدن نگرانی‌های آنها، فراهم کردن فضای حمایتی، و در صورت نیاز، معرفی به مشاور یا گروه‌های حمایتی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود روحیه آنها کمک کند.

۲. تغذیه مناسب: بیماران ممکن است با مشکلات گوارشی یا کاهش وزن مواجه شوند. کمک به تهیه وعده‌های غذایی کوچک و مغذی، مشورت با متخصص تغذیه برای تنظیم رژیم غذایی مناسب، و اطمینان از دریافت کالری و مواد مغذی کافی می‌تواند به بهبود وضعیت جسمی بیمار کمک کند.

۳. مدیریت علائم و عوارض درمان: بیماران ممکن است علائمی مانند درد، خستگی، تهوع و مشکلات گوارشی را تجربه کنند. کمک به مدیریت این علائم با استفاده از دارو‌های تجویز شده، استراحت کافی، و رعایت توصیه‌های پزشک می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.

۴. حمایت در مراجعه‌های پزشکی: همراهی بیمار در ملاقات‌های پزشکی و جلسات درمانی می‌تواند به کاهش استرس او کمک کند و اطمینان حاصل شود که اطلاعات مهم در مورد وضعیت بیماری و درمان به درستی درک می‌شود.

۵. تشویق به فعالیت‌های سبک: فعالیت‌های بدنی ملایم مانند پیاده‌روی یا تمرینات تنفسی می‌تواند به بهبود روحیه و کاهش خستگی کمک کند. باید میزان فعالیت با توجه به توانایی بیمار تنظیم شود.

۶. حمایت اجتماعی: ایجاد یک شبکه حمایتی از دوستان و خانواده برای کمک به بیمار در انجام وظایف روزمره و ارائه حمایت عاطفی می‌تواند به کاهش احساس انزوا و بهبود کیفیت زندگی او کمک کند.

۷. آموزش و اطلاعات: ارائه اطلاعات دقیق و قابل فهم درباره بیماری، گزینه‌های درمانی، و پیش‌آگهی می‌تواند به بیمار کمک کند تا با آگاهی بیشتری تصمیم‌گیری کند و با شرایط خود بهتر کنار بیاید.

ارائه حمایت‌های متناسب با نیاز‌های فردی بیمار و توجه به بهبود کیفیت زندگی او در طول مسیر درمان از اهمیت بالایی برخوردار است.