اقتصاد۲۴- سرطان حنجره (Laryngeal Cancer) نوعی از سرطان است که در حنجره، عضو حیاتی سیستم تنفسی انسان که نقش مهمی در تولید صدا، تنفس و بلع دارد، شکل میگیرد. حنجره در ناحیه گردن قرار دارد و بهطور خاص در قسمت فوقانی نای، درست زیر حلق قرار دارد. این عضو حاوی ساختارهایی مانند تارهای صوتی است که برای تولید صدا و تنفس ضروری هستند.
سرطان حنجره معمولاً از بافتهای پوششی (سلولهای اپیتلیال) که سطح داخلی حنجره را میپوشانند، آغاز میشود. این نوع سرطان بهویژه در مناطقی از حنجره که به نام "تارهای صوتی" شناخته میشود، شایع است.
در واقع، سرطان حنجره به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
سرطان قسمت فوقانی حنجره (Supraglottic Larynx): در بالای تارهای صوتی شکل میگیرد.
سرطان قسمت زیرین حنجره (Subglottic Larynx): در زیر تارهای صوتی بروز مییابد.
سرطان تارهای صوتی (Glottic Larynx): شایعترین نوع سرطان حنجره است که در تارهای صوتی آغاز میشود.
این سرطان معمولاً بهطور تدریجی پیشرفت میکند و اگر در مراحل اولیه شناسایی نشود، میتواند به سایر بخشهای بدن منتشر شود. سرطان حنجره از جمله سرطانهای نسبتاً نادر است، اما در عین حال بهویژه در مردان و افراد بالای ۵۰ سال رایجتر است. عامل اصلی این بیماری، استعمال دخانیات (سیگار و قلیان) و مصرف زیاد الکل است، که بهطور قابل توجهی خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش میدهد.
۱. محل وقوع: سرطان حنجره معمولاً در ناحیه تارهای صوتی یا اطراف آن آغاز میشود، ولی ممکن است در سایر قسمتهای حنجره نیز رخ دهد.
۲. ویژگیهای خاص: این سرطان میتواند به تغییرات صدا، مشکلات تنفسی و بلع، و سرفههای مداوم منجر شود.
۳. فرآیند پیشرفت: سرطان حنجره بهطور تدریجی و با گسترش به بافتهای اطراف پیشرفت میکند. در صورتی که در مراحل اولیه شناسایی نشود، میتواند به گرههای لنفاوی گردن و سایر بخشهای بدن گسترش یابد.
علائم اولیه سرطان حنجره اغلب با علائم سادهای، چون گلودرد، تغییر صدا و سرفههای خشک همراه است، اما با پیشرفت بیماری، نشانههای شدیدتری مانند دشواری در بلع و تنفس، خونریزی از دهان یا گلو، و کاهش وزن غیرمنتظره نیز ممکن است بروز کنند.
سرطان حنجره در صورت تشخیص در مراحل اولیه، قابل درمان است و بسیاری از بیماران پس از درمان موفق به بازگشت به زندگی عادی خود میشوند. تشخیص بهموقع میتواند شانس بهبودی را افزایش دهد و از تخریب بیشتر بافتهای حنجره جلوگیری کند. به همین دلیل، آگاهی از علائم اولیه و مراجعه به پزشک در صورت بروز تغییرات در صدا یا مشکلات گلو از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بیشتر بخوانید:درباره سرطان روده بزرگ بیشتر بدانید
در نهایت، سرطان حنجره بهعنوان یک بیماری قابل درمان است، اما نیازمند توجه و تشخیص دقیق در مراحل اولیه برای دستیابی به بهترین نتایج درمانی است.
علائم اولیه سرطان حنجره معمولاً شبیه به علائم مشکلات گلو یا صدای معمولی است، به همین دلیل بسیاری از افراد ممکن است آن را نادیده بگیرند یا بهطور غیرمستقیم درمان کنند. با این حال، شناسایی زودهنگام این علائم میتواند در تشخیص سریعتر و درمان موفقتر سرطان حنجره بسیار مؤثر باشد. علائم اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
گرفتگی صدا یا صدای خشدار: یکی از اولین علائم سرطان حنجره، تغییر در کیفیت صدای فرد است. صدای خشدار یا کلفت شدن صدا، بهویژه اگر بیش از دو هفته طول بکشد، میتواند نشانهای از سرطان باشد.
سرفههای خشک و بیوقفه که بهبود نمییابند، یکی از علائم شایع سرطان حنجره هستند. این سرفهها ممکن است با خونریزی یا مخاط خونآلود همراه باشند.
درد گلو که به مدت طولانی ادامه مییابد و با داروهای معمولی تسکین نمییابد. این درد ممکن است در ناحیه گردن یا گلو احساس شود.
احساس درد یا مشکل در بلع غذا و مایعات. این مشکل ممکن است در مراحل پیشرفتهتر سرطان رخ دهد.
در صورتی که سرطان حنجره به غدد لنفاوی گردن گسترش یابد، ممکن است تودهای قابل لمس در ناحیه گردن ایجاد شود.
برخی از بیماران احساس میکنند که چیزی در گلو یا حنجرهشان گیر کرده است.
کاهش وزن بیدلیل و بدون تلاش به دلیل مشکلات بلع یا کاهش اشتها میتواند یکی از علائم سرطان باشد.
در مراحل پیشرفته، سرطان حنجره میتواند به مشکلات تنفسی مانند صدای خسخس یا تنفس مشکل منجر شود.
مهم است بدانید که این علائم ممکن است به دلایل مختلفی مانند عفونتهای ویروسی یا باکتریایی هم ایجاد شوند. اما اگر علائم بیش از دو هفته ادامه یابد، حتماً باید برای ارزیابی دقیق به پزشک مراجعه کرد. تشخیص زودهنگام میتواند شانس درمان مؤثر را افزایش دهد و از گسترش بیماری جلوگیری کند.
در صورت بروز هر یک از این علائم، بهویژه اگر تغییرات در صدا، سرفههای مداوم یا مشکل در بلع وجود داشته باشد، توصیه میشود که به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) مراجعه کنید.
پیشگیری از سرطان حنجره عمدتاً بر اساس کاهش عوامل خطر مرتبط با این بیماری است. اگرچه هیچ راه قطعی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان حنجره وجود ندارد، اما اقداماتی وجود دارد که میتواند شانس ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در اینجا برخی از مهمترین راههای پیشگیری آورده شده است:
استعمال دخانیات (سیگار، قلیان، پیپ) یکی از اصلیترین عوامل خطر برای ابتلا به سرطان حنجره است. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار بهطور مستقیم به بافتهای حنجره آسیب میزنند و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند.
برای کاهش خطر ابتلا به این سرطان، ترک سیگار و پرهیز از سایر محصولات دخانی، از مهمترین اقدامات پیشگیرانه است.
مصرف زیاد الکل بهویژه زمانی که با سیگار کشیدن همراه باشد، خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش میدهد.
برای پیشگیری از سرطان حنجره، توصیه میشود که مصرف الکل را به حداقل برسانید یا بهطور کامل از آن خودداری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان به جلوگیری از عفونتها و تحریکات طولانی مدت که ممکن است منجر به سرطان شوند، کمک میکند.
همچنین باید به مراجعه منظم به دندانپزشک و متخصص گوش و حلق و بینی توجه داشته باشید.
برخی از مواد شیمیایی و آلودگیها در محیط کار مانند آزبست، بخارات صنعتی، و مواد شیمیایی خطرناک میتوانند به افزایش خطر ابتلا به سرطان حنجره منجر شوند.
در صورت نیاز به کار با این مواد، استفاده از وسایل حفاظت فردی (ماسک، دستکش و غیره) و تهویه مناسب در محیط کار ضروری است.
برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، بهویژه نوع ۱۶، میتوانند موجب ابتلا به سرطان حنجره شوند.
واکسیناسیون علیه HPV، بهویژه در سنین نوجوانی، میتواند به پیشگیری از ابتلا به این ویروس و در نتیجه کاهش خطر سرطان حنجره کمک کند.
آلودگی هوا بهویژه دود ناشی از وسایل نقلیه و صنایع میتواند عامل خطر برای ابتلا به سرطان حنجره باشد.
بنابراین، کاهش قرارگیری در معرض آلودگی هوا و اجتناب از مناطقی که دارای آلودگی زیاد هستند، میتواند مفید باشد.
در صورتی که در معرض خطر بیشتر برای ابتلا به سرطان حنجره هستید (مثل سابقه خانوادگی یا قرارگیری در معرض مواد شیمیایی)، مراجعه منظم به پزشک و انجام آزمایشات منظم میتواند به تشخیص زودهنگام کمک کند.
داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل، غنی از ویتامینها و مواد معدنی (مثل ویتامین A و C) میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.
مصرف میوهها و سبزیجات بهویژه برای کاهش آسیبهای اکسیداتیو و محافظت از سلولهای گلو و حنجره مفید است.
دود دست دوم سیگار نیز خطرناک است و میتواند موجب سرطان حنجره شود. بنابراین، بهتر است از قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران خودداری کنید.
با انجام این اقدامات پیشگیرانه میتوان شانس ابتلا به سرطان حنجره را به میزان قابل توجهی کاهش داد. ترک سیگار، محدود کردن مصرف الکل، واکسیناسیون علیه HPV، مراقبتهای بهداشتی و تغذیه مناسب از مهمترین گامها برای پیشگیری از این بیماری هستند. همچنین، در صورت بروز هرگونه علائم غیرعادی مانند تغییرات در صدا یا مشکل در بلع، توصیه میشود که سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
برای پیشگیری از سرطان حنجره، تغذیه سالم و مصرف مواد غذایی غنی از آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد مغذی خاص میتواند نقش مؤثری در تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر ابتلا به این بیماری داشته باشد.
در اینجا برخی از مواد غذایی مفید که میتوانند به پیشگیری از سرطان حنجره کمک کنند، معرفی شدهاند:
سبزیجات و میوههای رنگی مانند هویج، فلفل دلمهای، کدو، گوجهفرنگی، انار، زردآلو و پرتقال سرشار از بتاکاروتن و ویتامین C هستند که خواص آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند از آسیب به سلولها و بافتهای حنجره جلوگیری کنند.
آنتیاکسیدانها به مقابله با آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد و التهاب کمک میکنند و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند.
سبزیجاتی مانند کلم، بروکلی، گلکلم، کلم بروکلی، شلغم، و کلم پیچ حاوی ترکیبات گوگردی به نام ایزوتیوسیاناتها هستند که به کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، از جمله سرطان حنجره، کمک میکنند.
این سبزیجات با داشتن خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی، به محافظت از DNA و بافتهای بدن در برابر آسیب کمک میکنند.
گوجهفرنگی یکی از منابع مهم لیکوپن است که یک آنتیاکسیدان قدرتمند به شمار میرود و میتواند خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. مصرف گوجهفرنگی بهویژه در ترکیب با روغن زیتون میتواند تأثیر بیشتری در جذب لیکوپن داشته باشد.
چای سبز حاوی کاتچینها و دیگر آنتیاکسیدانها است که میتوانند از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری کرده و خواص ضد التهابی داشته باشند. برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف مرتب چای سبز میتواند خطر ابتلا به سرطانهای مختلف، از جمله سرطان حنجره، را کاهش دهد.
سیر و پیاز از خانواده آلیومها هستند و حاوی ترکیبات سولفور میباشند که خواص ضد سرطانی دارند. این مواد غذایی میتوانند به کاهش التهاب، جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
زردچوبه حاوی مادهای به نام کورکومین است که خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی دارد. کورکومین میتواند به جلوگیری از آسیبهای سلولی و کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف از جمله سرطان حنجره کمک کند.
آجیلها مانند بادام، گردو، پسته و دانههای چیا سرشار از چربیهای سالم، ویتامین E و آنتیاکسیدانها هستند که از سلولها در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت میکنند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند.
ماهیهای چرب مانند سالمون، تن، ساردین و قزلآلا حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که خاصیت ضدالتهابی دارند و میتوانند به کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف کمک کنند.
غلات کامل مانند برنج قهوهای، جو دوسر، گندم کامل و کینوا حاوی فیبر بالا و مواد مغذی مختلف هستند که به تقویت سیستم گوارش کمک کرده و میتوانند از بروز سرطانهای دستگاه گوارش و حنجره پیشگیری کنند.
لبنیات کمچرب مانند ماست، شیر و پنیر و همچنین منابع گیاهی کلسیم مانند سبزیجات برگ سبز و دانههای کنجد میتوانند به تقویت استخوانها و پیشگیری از سرطانهای مختلف کمک کنند.
ویتامین D ممکن است در کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مختلف نقش داشته باشد. منابع طبیعی ویتامین D شامل ماهیان چرب، تخممرغ و محصولات غنیشده با ویتامین D است.
نوشیدن آب کافی در طول روز برای حفظ رطوبت حنجره و پیشگیری از خشکی و تحریکات گلو ضروری است. آب میتواند بهویژه در افرادی که در معرض مواد شیمیایی و آلودگیها قرار دارند، به حفاظت از دستگاه تنفسی کمک کند.
برای پیشگیری از سرطان حنجره، علاوه بر مصرف این مواد غذایی مفید، رعایت سبک زندگی سالم، از جمله پرهیز از دخانیات، محدود کردن مصرف الکل، ورزش منظم و مراجعه منظم به پزشک برای غربالگریهای اولیه نیز ضروری است.
افراد مبتلا به سرطان حنجره در مراحل مختلف بیماری ممکن است به انواع مختلف حمایتهای جسمی، روانی و عاطفی نیاز داشته باشند. این حمایتها میتوانند به بهبود کیفیت زندگی، تقویت روحیه، و تسریع روند درمان کمک کنند.
در ادامه به برخی از انواع یاریهایی که میتوانید به افراد مبتلا به سرطان حنجره ارائه دهید، اشاره میشود:
گوش دادن و همدلی: یکی از مهمترین نیازهای افراد مبتلا به سرطان حنجره، داشتن حمایت عاطفی است. گوش دادن به نگرانیها، احساسات و تجربیات آنها بدون قضاوت، به فرد کمک میکند تا احساس کند که تنها نیست.
تقویت روحیه: افراد مبتلا به سرطان ممکن است احساسات منفی مانند ترس، اضطراب و افسردگی داشته باشند. حمایت عاطفی و انگیزش به آنها کمک میکند تا با این احساسات مقابله کنند.
حضور فیزیکی و همراهی: حضور شما به عنوان یک همراه در جلسات درمانی، جلسات مشاوره و سایر فعالیتها میتواند باعث آرامش و اطمینان خاطر فرد بیمار شود.
همراهی در جلسات درمانی: برخی از افراد مبتلا به سرطان حنجره ممکن است نیاز به کمک برای رفتن به جلسات درمانی (شیمیدرمانی، پرتو درمانی یا جراحی) داشته باشند. در این صورت، شما میتوانید آنها را همراهی کنید و اطمینان حاصل کنید که هیچ جلسهای را از دست ندهند.
بیشتر بخوانید:سرطانهای کشنده در زنان و مردان ایرانی کدام است؟
حمایت در فرآیندهای پزشکی: این افراد ممکن است برای انجام برخی از آزمایشها یا پیگیریهای درمانی نیاز به کمک داشته باشند. علاوه بر این، ممکن است نیاز به راهنمایی درباره داروها، عوارض جانبی درمانها و روشهای مراقبت از خود داشته باشند.
استفاده از روشهای ارتباطی جایگزین: یکی از چالشهای اصلی در سرطان حنجره، از دست دادن توانایی صحبت کردن است. در صورتی که فرد بیمار قادر به صحبت کردن نباشد، ممکن است از روشهای جایگزین ارتباطی مانند نوشتهجات، تختهسفید، یا دستگاههای ارتباطی دیجیتال استفاده کند.
یاری در استفاده از دستگاههای کمکی: برخی از بیماران ممکن است نیاز به کمک در یادگیری نحوه استفاده از دستگاههایی مانند دستگاههای تکلم یا اندازهگیری و تقویت صدا داشته باشند.
کمک به تغذیه: افرادی که تحت درمان سرطان حنجره قرار دارند، ممکن است با مشکلاتی مانند دشواری در بلع یا کاهش اشتها مواجه شوند. در این صورت، کمک به تهیه غذاهای نرم و مغذی یا استفاده از لولههای تغذیهای برای افرادی که قادر به بلع نیستند، میتواند ضروری باشد.
حمایت در کاهش درد: سرطان حنجره میتواند با دردهای شدید همراه باشد. توجه به کنترل درد و حمایت در استفاده از داروهای مسکن برای کاهش درد و ناراحتی فرد بیمار ضروری است.
درمانهای سرطان مانند پرتو درمانی و شیمیدرمانی میتوانند عوارض جانبی داشته باشند که برای فرد بیمار ناخوشایند است. به عنوان مثال:
خشکی دهان: درمانهای سرطان حنجره ممکن است منجر به خشکی دهان شوند. شما میتوانید به بیمار کمک کنید تا رژیم غذایی مناسب و روشهای مختلف برای مرطوب نگهداشتن دهان را دنبال کند.
مشکلات گوارشی: برخی از درمانها ممکن است باعث تهوع یا مشکلات گوارشی شوند. کمک به مدیریت این عوارض میتواند به راحتی بیمار کمک کند.
کمک به مراقبتهای پوستی و محافظت از پوست در مناطق تحت پرتودرمانی نیز بسیار مهم است.
تشویق به فعالیتهای اجتماعی: مبتلایان به سرطان ممکن است به دلیل درمانها و یا اثرات بیماری، احساس انزوا کنند. شما میتوانید آنها را تشویق کنید تا با دوستان، خانواده و حتی گروههای حمایتی دیگر تماس بگیرند و از فعالیتهای اجتماعی لذت ببرند.
حفظ امید و انگیزه: کمک به حفظ امید و انگیزه در بیمار برای ادامه درمان و مقابله با بیماری میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی بیمار داشته باشد.
آگاهی از روند درمانی: ممکن است فرد بیمار یا خانواده او اطلاعات کافی درباره بیماری نداشته باشند. شما میتوانید با مطالعه و جستجوی اطلاعات دقیق در مورد سرطان حنجره و روند درمانی، به بیمار و خانواده او کمک کنید تا درک بهتری از بیماری و مراحل درمانی داشته باشند.
حمایت در تصمیمگیریها: در برخی از مراحل درمان، بیمار ممکن است با انتخابهای دشوار مواجه شود. شما میتوانید در این مواقع به او حمایت و مشاوره ارائه دهید و به تصمیمات بهتر کمک کنید.
کمکهای مالی: درمان سرطان ممکن است هزینههای زیادی به همراه داشته باشد. شما میتوانید کمکهایی از نظر هزینههای درمانی، دارویی، یا حمل و نقل فراهم کنید یا بیمار را به منابع حمایتی معرفی کنید که کمکهای مالی ارائه میدهند.
افراد مبتلا به سرطان حنجره نیاز به حمایت همهجانبه از خانواده، دوستان و جامعه دارند. حمایت عاطفی، کمک در امور پزشکی، توجه به نیازهای جسمی و روانی، و همراهی در درمانها میتواند در بهبود کیفیت زندگی بیمار تأثیر زیادی داشته باشد. مهمتر از همه، نشان دادن همدلی و همراهی، میتواند به فرد مبتلا به سرطان حنجره احساس قدرت و امید بدهد تا با بیماری خود مبارزه کند.