اقتصاد24 - طهمورث جوانبخت، معاون اقتصادی و مالی شرکت فولاد مبارکه، در گفت‌وگو با چیلان، به تشریح جزئیات تولید و فروش، سودآوری، بهره‌وری و بازدهی سرمایۀ فولاد مبارکه و همچنین بازدهی سهام و برنامه‌های جدید این شرکت پرداخت.
عملکرد فولاد مبارکه در سال 97 را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
سال ۹۷ یکی از موفق‌ترین سال‌های عملکردی شرکت بود و طی آن مدیران و کارکنان توانستند با همدلی و همکاری به رکوردهای تازه‌ای در زمینه‌های مختلف دست پیدا کنند که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
کسب رکورد در تولید محصول نهایی کلاف گرم با تولید 6 میلیون و ۳۴۳ هزار تن و تولید کلاف سرد به میزان ۱ میلیون و ۵۵۵ هزار تن؛ کسب بالاترین سطح فروش شرکت با دستیابی فروش ۲۳۴ هزار میلیارد ریال؛ کسب بیشترین میزان سودآوری شرکت باسود ۱۶۶ هزار میلیارد ریال در گروه (تلفیق) و سود ۱۲۲ هزار میلیارد ریال در شرکت اصلی؛ تبدیل شدن به بزرگ‌ترین شرکت بازار سرمایۀ کشور در تاریخ برگزاری مجمع (۳۰ تیرماه ۹۸) با ارزش بازاری بالغ‌بر 558 هزار و 610 میلیارد ریال.
عملکرد تولید به تفکیک زنجیرۀ ارزش، در سال ۹۷ و سه‌ماهۀ ابتدایی سال ۹۸ چگونه بوده است؟
در سال ۹۷ شاهد رشد ۵ درصدی در تولید تختال بوده‌ایم؛ به‌گونه‌ای که تولید این محصول از 7 میلیون و 250 هزار تن در سال ۹۶ به بیش از 7 میلیون و 586 هزار تن در سال ۹۷ رسید. در کلاف گرم نیز شاهد رشد ۶ درصدی تولید بوده‌ایم و سطح تولید این محصول از 5 میلیون و 968 هزار تن در سال ۹۶ به بیش از 6 میلیون و 343 هزار تن در سال ۹۷ رسید. همچنین در تولید کلاف سرد شاهد رشد ۴ درصدی بوده‌ایم و توانستیم به یک میلیون و 555 هزار تن تولید دست یابیم.
در زمینۀ محصولات پوشش‌دار نیز وضعیت تولید به این شرح بوده است:
تولید ۹۸ هزار تن محصولات قلع‌اندود؛ تولید ۲۰۲ هزار تن محصول گالوانیزه؛ تولید 120 هزار تن محصولات رنگی و افزایش ۵ درصدی در مقایسه با سال 1396. این در حالی است که طی سه‌ماهۀ اول سال جاری نیز میزان تولید محصول نهایی شرکت به بیش از ۲ میلیون تن رسیده که ۶ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.
عملکرد شرکت فولاد مبارکه در حوزۀ فروش چگونه بوده است؟ به نظر می‌رسد در سال گذشته بخشی از فروش صادراتی شرکت کاهش یافته است.
در سال 97 با افزایش تقاضای داخلی برای محصولات شرکت مواجه بودیم و به همین دلیل، میزان فروش صادراتی با کاهش همراه بود؛ اما به‌دلیل افزایش نرخ ارز، از منظر ریالی این کاهش مقداری جبران شد. درمجموع در سال ۹۷ مبلغ فروش محصولات نهایی شرکت با رشد ۴۸ درصدی از ۱۵۸ هزار میلیارد ریال در سال ۹۶ به بیش از ۲۳۴ هزار میلیارد ریال رسید که افزایش قابل‌توجه ۷۶ هزار میلیارد ریالی داشته است.
طی این مدت، مبلغ فروش محصول با رشد ۱۰۳ درصدی از ۴۷ هزار میلیارد ریال به ۹۶ هزار میلیارد ریال رسیده است و امیدواریم در ماه‌های جاری نیز شاهد رشد فروش محصولات شرکت باشیم.
به نظر می‌رسد علاوه‌بر افزایش قابل‌توجه فروش، فولاد مبارکه در سودآوری نیز موفقیت‌های خوبی کسب کرده است. در این زمینه توضیح دهید.
بله، در سال ۹۷ با مدیریت بهینۀ هزینه‌ها، شاهد افزایش حاشیۀ سودآوری شرکت نیز بوده‌ایم و در واقع بالاتر از سطح فروش موفق به افزایش سطح سودآوری شرکت شده‌ایم. صورت‌های مالی تلفیقی و اصلی در سال ۹۷ نشان می‌دهد درآمدهای عملیاتی تلفیقی با رشد ۴۴ درصدی به بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد ریال رسیده است. سود عملیاتی تلفیقی نیز با رشد ۹۸ درصدی از ۷۶ هزار میلیارد ریال به بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد ریال رسیده و در نهایت به‌واسطۀ کاهش هزینه‌های مالی و استفاده از معافیت مالیاتیِ حاصل از افزایش سرمایه، شاهد رشد ۱۲۷ درصدی در سود خالص تلفیقی بوده‌ایم.
در سطح شرکت اصلی نیز درآمدهای عملیاتی شرکت با رشد ۴۸ درصدی به بیش از ۲۳۴ هزار میلیارد ریال رسید و عمدتا به دلیل سود ناشی از تسعیر یا تسویۀ دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی عملیاتی، سود عملیاتی شرکت با رشد ۷۷ درصدی از ۶۷ هزار میلیارد ریال به بیش از ۱۱۹ هزار میلیارد ریال افزایش یافت. همچنین سود خالص شرکت با رشد ۱۰۳ درصدی از ۶۰ هزار میلیارد ریال به بیش از ۱۲۲ هزار میلیارد ریال رسید.
نکتۀ حائز اهمیت در این خصوص این است که در سال ۹۷ با برنامه‌ریزی‌های به‌عمل‌آمده سعی شد سودآوری شرکت‌های فرعی و وابسته به‌طور دائم رصد شود تا به‌مرور شاهد افزایش سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه باشیم؛ به‌طوری‌که میزان سود عملیاتی تلفیقی در سال ۹۶ حدودا ۱۳ درصد بیشتر از شرکت اصلی بود. این ضریب در سال ۹۷ به حدود ۲۶ درصد رسید و در سود خالص نیز این ضریب بیش از ۳۶ درصد بود. با رشد سودآوری که شرح داده شد شاهد آنیم که حاشیۀ سود عملیاتی شرکت از ۴۳ درصد در سال ۹۶ به ۵۱ درصد در سال ۹۷ رسیده است. همین‌طور حاشیۀ سود خالص رشد ۳۷ درصدی داشته و از ۳۸ درصد به بیش از ۵۲ درصد رسیده است.
از مهم‌ترین دلایل رشد حاشیۀ سود شرکت می‌توان به افزایش نرخ فروش محصولات و جلوگیری از افزایش سطح هزینه‌های شرکت به نسبت افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، کاهش هزینه‌های مالی و استفاده از معافیت مالیاتی ناشی از افزایش سرمایه اشاره کرد.
در سال مالی ۹۷ درمجموع شاهد رشد ۶۴ درصدی بهای تمام‌شده محصولات تولیدی شرکت بوده‌ایم که عمدتا منتج از افزایش نرخ مواد مستقیم مصرفی، خصوصا افزایش نرخ خرید سنگ آهن و گندله از یک طرف و افزایش هزینه‌های سربار، خصوصا افزایش نرخ الکترود مصرفی از طرف دیگر است. با این افزایش قیمت‌ها، سهم مواد مستقیم مصرفی از بهای تمام‌شده با رشد ۲۲ درصدی به ۶۷ درصد رسیده است. ازاین‌رو خرید و مشارکت در معادن موجود کشور جهت تأمین پایدار سنگ آهن و انجام اکتشافات گسترده در این خصوص و همچنین برنامه‌ریزی جهت تأمین الکترود از طریق بهره‌برداری از شرکت تولید الکترود در داخل کشور و خرید به‌موقع این مادۀ استراتژیک یکی از مهم‌ترین اقدامات عملیاتی سال جاری است. طی سه‌ماهۀ ابتدایی سال جاری نیز با وجود افزایش ۱۰۳ درصدی فروش، شاهد رشد حدود ۱۳۰ درصدی سود خالص در شرکت بوده‌ایم که نویدبخش سالی پرسود برای سهامداران شرکت است.
وضعیت بهره‌وری دارایی‌ها و بازده دارایی‌های فولاد مبارکه در سال ۹۷ چگونه بوده است؟
در این خصوص شاهد رشد ۴۹ درصدی ارزش دفتری دارایی‌ها در فولاد مبارکه و رشد ۵۸ درصدی در گروه در سال 97 در مقایسه با سال 96 بوده‌ایم. با این رشد، ارزش دفتری دارایی‌های گروه به حدود ۵۴۱ هزار میلیارد ریال و شرکت فولاد مبارکه به ۳۸۷ هزار میلیارد ریال رسیده و مقایسۀ این ارقام با ارزش بازاری شرکت یعنی ۵۵۸ هزار میلیارد ریال قابل‌توجه است.
به‌دلیل رشد بیش از ۱۰۰ درصدی سود خالص و افزایش کارایی و همچنین افزایش گردش دارایی‌های شرکت، بازده دارایی‌های شرکت با رشد ۴۵ درصدی از ۲۶ درصد به ۳۸ درصد رسیده و در گروه هم شاهد رشد ۴۷ درصدی بازده دارایی‌ها بوده‌ایم.
همان‌گونه که ملاحظه می‌گردد، گردش دارایی‌های شرکت ۶ درصد رشد یافته که دلیل اصلی آن افزایش ۵۲ درصدی گردش دارایی‌های ثابت شرکت بوده است؛ اما در دارایی‌های جاری، شاهد کاهش گردش فعالیت بوده‌ایم که عمدتا به‌دلیل افزایش دورۀ وصول مطالبات منتج از شرایط کلان اقتصادی و افزایش سطح موجودی‌ها و پیش‌پرداخت‌ها جهت تأمین الکترود مصرفی سال جاری و سال‌های آتی بوده است.
به‌دلیل شرایط کلان حاکم بر کشور، دورۀ وصول مطالبات شرکت از ۷۸ روز در سال ۹۶ به ۸۵ روز در سال ۹۷ رسیده (یعنی رشد ۹ درصدی)، و از طرف دیگر، به دلیل فشار شرکت‌های تأمین‌کنندۀ شرکت ناچار به خرید نقدی و پرداخت پیش‌پرداخت به تأمین‌کنندگان شده‌ایم؛ به‌گونه‌ای که دورۀ تعویق حساب‌های پرداختنی از ۴۶ روز به ۳۳ روز کاهش یافته و دورۀ تبدیل موجودی‌ها نیز با یک روز افزایش به ۱۹۸ روز رسیده است.
در حال حاضر، شرکت فولاد مبارکۀ اصفهان به بزرگ‌ترین شرکت بازار سرمایه از نظر ارزش بازار تبدیل شده است. در این خصوص و بازده سهام شرکت توضیح بیشتری بفرمایید.
در مجمع سال گذشته (۳۰ تیرماه ۹۷) ارزش بازار شرکت ۲۸۴ هزار میلیارد ریال بود و در مجمع امسال (۳۰ تیرماه ۹۸) این رقم با افزایش ۲۷۵ هزار میلیارد ریالی به ۵۵۹ هزار میلیارد ریال رسیده است.
طی یک سال بین دو مجمع، شاهد بزرگ‌ترین افزایش سرمایه از محل سود انباشته به میزان ۵۵ هزار میلیارد ریال بوده‌ایم که با این تصمیم درست و با جلوگیری از خروج نقدینگی، ثروت سهامداران افزایش یافت. ضمن اینکه حدود ۱۹ هزار میلیارد ریال هم سود نقدی بین سهامداران توزیع شد. درمجموع بازده سهم فولاد مبارکه از مجمع سال قبل تا مجمع امسال ۱۱۰ درصد بوده است که بسیار بیشتر از بازده بازارهای موازی همچون بازار ارز و طلا بوده است. برای نمونه بازده سالانه ارز یورو ۴۱ درصد و بازده سکۀ امامی نیز ۴۲ درصد بوده است. در تواتر زمانی دوساله نیز بازده سهم فولاد مبارکه ۴۳۸ درصد بود که در مقایسه با بازارهای موازی بازده بسیار مناسبی بوده است. نکتۀ قابل‌توجه این است که در بازۀ زمانی ده‌ساله، بازدهی سهم بیش از ۴۴۲۰ درصد بوده و این امر منعکس‌کننده این واقعیت است که سهامداری در شرکت‌های بنیادی و پیشرو همچون فولاد مبارکه همواره بازده مناسبی را نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند.
مقایسۀ بازده سهم بزرگ‌ترین شرکت بازار سرمایه با بازده بازارهای موازی همچون طلا و ارز در تواترهای زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت نیز نشان از برتری بازده سرمایه‌گذاری در این سهم در مقایسه با سایر بازارها دارد. البته هنوز هم ارزش واقعی شرکت با ارزش بازار کنونی شرکت فاصله معناداری دارد و امیدواریم با بازارگردانی مناسب‌تر و حمایت سهامداران عزیز، ارزش واقعی سهام تحقق یابد.
برنامه‌های اصلی شرکت در سال جاری چیست؟
اصلی‌ترین برنامه‌های سال جاری عبارت‌اند از: برنامه‌ریزی مدون جهت برخورداری از منابع پایدار سنگ‌آهن از طریق تملیک طرح‌های موجود و اکتشاف؛ تلاش جهت بهره‌برداری و تسریع اجرای کلیۀ طرح‌های مصوب در شرکت اصلی و شرکت‌های گروه به‌منظور افزایش سود و خلق ارزش‌افزوده ازجمله طرح خط نورد گرم ۲؛ تأمین الکترود مصرفی موردنیاز به‌عنوان استراتژیک‌ترین مادۀ اولیه شرکت حداقل برای ۲ سال؛ مشارکت در افزایش سرمایۀ شرکت‌های سرمایه‌پذیر خصوصا شرکت‌های معدنی و تأمین مالی از طریق افزایش سرمایه، انتشار اوراق بدهی و ورود شرکت‌های گروه به بازار سرمایه.
منبع: روابط عمومی شرکت فولاد مبارکه