اقتصاد24- طبق اعلام مدیرکل بازرسی، مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی حدود 7 میلیون دستگاه کارت خوان بدون هویت وجود دارد که در نقطه کور سازمان امور مالیاتی قرار دارند. این عدد بزرگ و البته اعجاب آور نشان می‌دهد هر احتمالی برای سوء استفاده از این دستگاه‌ها وجود دارد. در شرایطی که اقتصاد کشور با مشکل اساسی فرار مالیاتی روبرو است و دولت با کسری بودجه شدید مواجه است، فرار کردن 7 میلیون دستگاه کارت خوان از زیر چتر مالیات موضوع عجیبی است.
سوال اینجاست که نظام بانکی ما به همین راحتی اجازه می دهد تا 7 میلیون دستگاه پوز هویت مشخصی نداشته باشند؟ دستگاه‌هایی که می‌توانند ضمن فرار مالیاتی دست به اقدامات خلافی مانند پولشویی نیز بزنند. مشکل اساسی این است که این دستگاه‌ها به راحتی قابل تهیه و البته فعال سازی است. می‌توان دستگاه را بدون مداخله بانک‌ها تهیه کرد و دیگر دستگاه به یک حساب بانکی متصل نمی‌شود، بلکه می‌تواند به سه حساب بانکی یا بیشتر به صورت همزمان متصل می‌شود.
دستگاه پوز را به راحتی آب خوردن بخرید
کافی است یک جست و جوی ساده در فضای اینترنتی بکنید تا انواع دستگاه‌های کارتخوان سیار، جیبی و ثابت را برای فروش به شما معرفی کنند، دستگاه‌هایی که بین 700 هزار تومان تا 2 میلیون تومان قیمت دارند، اما بررسی های خبرنگار اقتصاد24 نشان داد برای دریافت و فعال کردن این دستگاه‌ها هیچ نیازی به داشتن یک کسب و کار خاص ندارید. طی تماسی که با یکی از این شرکت‌ها داشتیم، کارشناس فروش گفت تنها با فرستادن عکس از مدارک شناسایی و تایید شماره شبای بانکی دستگاه کارت خوان برای شما فعال می شود!
این البته تنها شرکتی نیست که به راحتی دستگاه کارتخوان به شما واگذار می‌کند، طی تماس‌هایی که با دو شرکت دیگر داشتیم تقریباً مشابه همین شرایط می‌توانید دستگاه کارت خوان تهیه کنید. به عبارت دیگر حتی اگر یک فروشنده مواد مخدر بخواهد این دستگاه را تهیه کند هیچ مشکلی نخواهد داشت.
پیش از این البته یک مقام بانکی در این مورد گفته بود: « اغلب فروشندگان مواد مخدر و قاچاقچی‌ها یا شغل‌هایی که به رسمیت شناخته‌نشده و زیرزمینی هستند، مبالغ کلانی با این دستگاه‌های کارتخوان بی‌هویت جابه‌جا می‌کنند، ضمن آن‌که یکسری از این دستگاه‌ها از کشور خارج شده و با توجه به اینکه «آی‌پی‌آدرس» ندارند در کشورهای همسایه نظیر دوبی و ارمنستان و سایر کشورها نیز در کازینوها و … استفاده می‌شوند.»
دستگاه هایی که در نقطه کور قرار دارند
7 میلیون دستگاه کارت خوان در حالی در نقطه کور سازمان امور مالیاتی قرار گرفته که رتبه ایران در پولشویی بین کشورهای دیگر از وضعیت خوبی برخوردار نیست. از اینرو نظام مالیاتی کشور به منظور جبران کسری شدید بودجه دولت نیازمند بازنگری است.
احمد قدسی، کارشناس مسائل بانکی در گفت‌و‌گو با اقتصاد24 در این خصوص گفت: قاعدتاً هر دستگاه کارتخوان باید با هویت مشخص اشخاص حقیقی و حقوقی به سیستم بانکی متصل شود. از طرفی کسب و کار دریافت کننده باید به طور کامل مشخص باشد و بانک ها هم باید در این زمینه فشار وارد کنند تا هیچ هویت مجهولی از صاحبان دستگاه پوز استفاده نکند.
وی با بیان اینکه اگر این خلاء در نظام بانکی وجود داشته باشد می‌تواند ابزاری برای فرار مالیاتی و پولشویی باشد، افزود: کسب و کار افراد باید برای هر بانک مشخص باشد حتی اگر کسب و کار شخص، فروش هندوانه کنار خیابان باشد باید هویت حساب و شغل فرد شفاف باشد. راه حل در عدم واگذاری این دستگاه‌ها به افراد نیست بلکه باید حساب‌های این افراد به طور شفاف احراز شود.
قدسی یادآور شد: شرایط اقتصاد کشور به گونه‌ای است که باید به موضوع فرار مالیاتی جدی‌تر توجه شود. هر چه اقتصاد شفاف‌تر شود فرار مالیاتی کاهش پیدا می‌کند. کسری بودجه دولت جدی است و نظام مند کردن مالیات یکی از ابزارهای مهم جبران این کسری است.
میلیاردی‌ها زیر ذره بین؟
پولشویی، فرار مالیاتی و جابجایی پول های کلان بدون نظارت، مشکلی است که قطعاً حل آن می‌تواند به حل بسیاری از چالش‌های اقتصادی کمک کند. در این خصوص مدیر کل دفتر بازرسی ویژه، مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی سازمان امور مالیاتی در برنامه پایش گفت: «سازمان امور مالیاتی هم به صورت قانونی و هم ابزاری می تواند به تراکنش ها و حساب های هر فردی که مشکوک شود، دسترسی داشته باشد. نظام بانکی تاکنون همکاری خوبی داشته است، اما مشکل ما در همکاری با نظام بانکی، صرفا گرفتن اطلاعات حساب افراد نیست بلکه مشکل در شناسایی حساب های اجاره ای و شناخت هویت افراد است. از سال ۹۵، اطلاعات گردش مالی افرادی که بالای ۵ میلیارد تومان بوده است را از بانک مرکزی گرفتیم و در حال بررسی آنها از این سال تاکنون هستیم.» اما به نظر می رسد این اظهار نظر با 7 میلیون دستگاه کارت خوانی که در نقطه کور نظارتی قرار دارند کمی تعارض داشته باشد.
احمد قدسی هم در این خصوص به اقتصاد 24 گفت: باید دستگاه‌های پوزی که تراکنش‌های بالا دارند و میلیاردی خرید و فروش می‌کنند در اولویت رصد قرار گیرند و اگر هویت مشخصی نداشتند این حساب ها مسدود شوند.
وی یادآور شد: اگر با دستگاه کارتخوان یک فروشگاه کوچک پول‌های کلان جابجا شود به طور قطع این پوششی برای پولشویی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.