اقتصاد۲۴- انتخاب رشته دانشگاهی، بر اساس شواهد موجود در حالی صورت می گیرد که نیازها بازار کار در این انتخاب اهمیت چندانی ندارد از این رو تجمع تحصیلکردگان در یک رشته سبب می شود بازار کار قادر به جذب ای افراد نباشد.
در سال های اخیر کارشناسان بارها نسبت به منفک بودن بازار کار از فضای تحصیلات هشدار داده و تاکید دارند باید با برقراری ارتباط میان رشته‌ها و نیاز بازار کار این بحران حل شود اما اهمیت تحصیل در ایران و تنزل این امر به دریافت یک مدرک و نه آموختن یک فن برای ورد به حرفه مرتبط سبب شده است کشور با هزینه‌های گزافی در این عرصه مواجه شود.
به عبارت دیگر تحصیلات در ایران در دو دهه اخیر ملاک تعیین شان اجتماعی شده است. هزینه تحصیل نیروهای جوان و عدم جذب آنها رد بازار کار فشار اقتصادی دو چندانی را به کشور وارد می نماید .
بیکارترین‌ها را بشناسد
کسانی که در صدد انتخاب رشته هستند، با شناسایی بیکارترین رشته‌های دانشگاهی می توانند تصمیمات درست تری را اتخاذ نمایند .
بررسی های مرکز آمار ایران و مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار ور فاه اجتماعی نشان می دهد بالاترین نرخ بیکاری در میان رشته های دانشگاهی به گروه معماری و ساختمان، هنر ، علوم زیستی و رشته های مرتبط ، فرآوری و ساخت و فناوری اطلاعات و ارتباطات اختصاص دارد. این بدان معنی است که بر خلاف تصور عموم بازار کار مهندسان در ایران بازار چندان مساعدی نیست.
نکته مهم اینجاست که این وضعیت از اوایل دهه نود در بازار کار وجود دار و رشته های مهندسی ، محیط زیست و ... با بازار کار مساعدی روبرو نیستند اما هنوز اقبال برای ورود به این رشته‌ها بالاست.
رشته های پیش گفته همگی نرخ بیکاری بالاتر از ۲۰ درصد را دارا هستند. نکته اینجاست که در برخی سال ها حتی نرخ بیکاری رشته‌هایی چون علوم کامپیوتری به ۴۰ درصد نیز نزدیک شده است در این میان برخی رشته ها با بیکاری متوسطی در محدوده ۱۰ تا ۲۰ درصد روبرو هستند. رشته های علوم انسانی بدون تغییر معنادار در این حوزه سال هاست با چنین وضعیت مواجه هستند .
وضعیت فارغ التحصیلان رشته های علوم پایه و هنر نیز در زمره بیکارترین ها ارزیابی می شود .
کمترین بیکاری متعلق به کدام رشته است؟
هر چند نرخ بیکاری در رشته‌های مهندسی بسیار بالاست اما در قابل رشته های پزشکی و رشته‌های مرتبط با خمات امنیتی و تربیت معلم نرخ بیکاری پایینی را دارند.
بررسی وضعیت بازار کار نشان می دد نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دامپزشکی در سال های اخیر بسیار کاهش یافته و این گروه توانسته اند نرخ بیکاری خود را تک رقمی نمایند .
به نظر می رسد تغییر سبک زندگی افراد در شهرهای بزرگ از یک سو و بالا رفتن شمار کسانی که حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند از سوی دیگر موجبات اشتغال فارغ التحصیلان علوم مرتبط با دامپزشکی را افزایش داده است.
بازار کار ایران نیازمند حرفه‌ای‌هاست
نرخ بیکاری در ایران نرخ بالایی محسوب می شود . بررسی وضعیت بیکاران نشان می دد بخش مهمی از بیکاران ایران فاقد مهارت لازم برای در اختیار گرفتن شغل هستند . این چنین است که تراشکاران، آبکاران، تعمیرکاران لوازم برقی، تعیرکاران اتومبیل، تعمیرکاران موبایل و به طور کلی کسانی که در آموزشگاه‌ها دوره های مهارت می بینند با نرخ بیکاری پایین تری مواجه هستند .
به نظر می رسد بررسی وضعیت بیکاری رشته ها، برای کسانی که قصد ورود به بازار کار پس از اتمام تحصیلات را دارا هستند، راهگشا باشد. نکته ای که مشاوران انتخاب رشته در سال های اخیر چندان بدان توجهی نشان نمی دهند.