اقتصاد24- سال زراعی ۹۸-۹۷ با تمام مشکلاتش تمام شد از بحث بر سر واردات گندم گرفته تا نرخ تضمینی دولت برای خرید آن، اما آثار خود را بر زندگی و معیشت کشاورزان و مردم برجای گذاشت. حالا سال زراعی جدید در راه است و کشاورزان منتظرند تا دولت از قیمت جدید گندم پرده برداری کند قیمتی که عدم تناسب آن با نرخ تورم میتواند کشاورزان را از کشت گندم منصرف کند.
پرسش اینجاست که این محصول استراتژیک در سال آینده باید به چه قیمتی باشد تا کشت آن برای کشاورزان نیز به صرفه باشد؟
محمدحسین خنکال، عضو هیات مدیره بنیاد ملی گندمکاران ایران در اینباره به اقتصاد24 گفت: دولت اگر میخواهد برای کشت سال آینده قیمت گندم را ثابت نگه دارد، باید نهادههای کشاورزی اعم از بذر، کود و مکانیزاسیون را با ارز 4200 تومانی در اختیار کشاورزان قرار دهد و در این صورت میتوان برای سال زارعی 98-99 گندم را به قیمت دو تا دو هزار و 500 تومان کاشت اما اگر بگویند دلار گران شده و کشاورزان باید نهادهها را آزاد بخرند قیمت گندم با کیلویی پنج هزار تومان هم برای کشاورزان به صرفه نخواهد بود.
وی افزود: کشاورزان منطقه شاهرود سال گذشته برای جمعآوری گندم به کمباینها برای هر هکتار 180هزار تومان میدادند اما امسال مبلغی که به کمبایندارها برای برداشت و جمعآوری گندم در هر هکتار میدهند به 500 هزار تومان رسیده است و میگویند که هزینههای آنها هم بالا رفته است و چارهای ندارند.
خنکال ادامه داد: در این میان ما کشاورزان باید چه کنیم وقتی که هزینههای تولید محصولات این میزان بالا رفته است و از طرفی دولت هم میگوید که قیمت گندم را متناسب با تورم افزایش نمیدهد چراکه با افزایش قیمت گندم نمیتواند قیمت نان را کنترل کند.
رییس بنیاد ملی گندمکاران استان سمنان همچنین تصریح کرد: دولت سال گذشته قیمت جو را هزار و 100 تومان اعلام کرد اما کسی جو خود را به دولت تحویل نداد و دامداران این محصول را به قیمت دو هزار تومان هم خریدند و این مسئله تنها نتیجه عدم واقعبینی دولت درباره اعلام قیمت محصولات استراتژیک است که در این سالها متناسب با نرخ تورم نبوده است.
دبیر خانه کشاورز استان سمنان همچنین با اشاره به پایین بودن نرخ تضمینی گندم در سال زراعی 97-98 بیان کرد: ما کشاورزان به جای آنکه هر سال بتوانیم میزان سرمایه و درآمد خود را پنج درصد توسعه دهیم، سال گذشته بین 30 تا 40 درصد فقیرتر شدیم چرا که هزینههای تولیدمان آنقدر بالا رفت که درآمد ثابت ما کفاف آن را نمیداد. دولت اگر نهادههای کشاورزی را با دلار 4200 تومانی در اختیار ما کشاورزان بگذارد قیمتی هم که اعلام مناسب است برای نرخ تضمینی گندم اعلام کند بین 2 تا 2500 است اما اگر بخواهد نهاده را به چندین برابر قیمت عرضه کند باید قیمت گندم را هم به همان مقدار افزایش دهد.
عضو هیات مدیره بنیادملی گندمکاران ایران همچنین اظهار کرد: یکی از مشکلات قانون این است که مسئول تولید و تامین محصولات کشاورزی از جمله گندم وزارت جهاد کشاورزی است و قانون این وزارتخانه را مکلف به این کار کرده است اما تامین برق و آب کشاورزان به عهده وزارت نیرو است و خرید و فروش محصولات کشاورزی نیز چندی است که به قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت سپرده شده است.
خنکال ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت تهیه و تامین محصولات کشاورزی را برعهده دارد اما وزیر جهاد کشاورزی عملا اختیاری برای تصمیمگیری ندارد که چگونه برای کشت محصولی سیاستگذاری کند.
رییس بنیاد ملی گندمکاران استان سمنان همچنین با اشاره به مشکلات کشت گندم، گفت: فرماندار شهرستان شاهرود به من که نماینده کشاورزان هستم میگوید اینکه کشاورزان گندم بکارند توجیه اقتصادی ندارد. ضمن اینکه رییس سازمان جهاد کشاورزی شهرستان باید پاسخ بدهد که وقتی وزارتخانه به سازمان جهاد کشاورزی استان و این سازمان به زیرمجموعه خود در شهرستان شاهرود تکلیف میکند که شهرستان شاهرود باید 100هزار تن گندم تولید کند و نماینده عالی دولت در شهرستان میگوید که کشت گندم توجیه اقتصادی ندارد و منابع آبی را اتلاف میکند، اینها با چه منطقی بیان میشود؟
خنکال ادامه داد: پرسش اینجاست که نان مردم چطور باید تامین شود؟ وقتی که کشور ما تحریم است و هر آن ممکن است جلوی کشتیهای تجاری ما گرفته شود، اگر یک کشتی گندم دچار مشکل شود و گندم به موقع به ایران نرسد و ما هم گندم نکاشته باشیم و سیلوهایمان خالی باشد چه بلایی به سر کشور میآید و چه راهحلی وجود خواهد داشت؟
این کشاورز گندمکار همچنین با اشاره به محدودیت منابع آبی اظهار کرد: اگر قانون بهینهسازی و کنترل هوشمند منابع آبی اعمال شود کشاورزان دیگر نمیتوانند گندم بکارند چون آب نخواهند داشت.
خنکال همچنین گفت: در حال حاضر با این قیمت گندم کشت هر محصول دیگری به جز گندم، برای کشاورزان صرفه اقتصادی بیشتری دارد اما با توجه به گرانتر شدن سایر محصولات غذایی از جمله برنج و گوشت و مرغ و ... سرانه مصرف نان که قوت غالب مردم است بیشتر خواهد شد و در نتیجه نیاز به حمایت از تولید این محصول، بیش از پیش احساس میشود و اگر با افزایش قیمت گندم، قیمت نان نیز افزایش یابد دیگر معلوم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد.
عضو هیات مدیره بنیاد ملی گندمکاران ایران در پایان گفت: با توجه به اینکه کشور ما در شرایط جنگ اقتصادی است و در شرایط تحریم به سر میبرد، اتکا به واردات گندم اشتباهترین راهکاری است که وجود دارد چرا که در حال حاضر تامین محصولات استراتژیک در کشور ما به شدت آسیبپذیر است اما در این میان نمیدانیم چه رانتی پشت پرده وجود دارد که یک عده هر روز از واردات گندم صحبت میکنند.